O‘zbekiston respubikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

O‘zbekiston Respublikasi prezidentining farmonlari:
O‘zbekiston Respublikasi prezidentining farmoniga asosan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining «Sog‘lom avlod» to‘g‘risidagi qarorlar va «Sog‘lom avlod uchun» ordeni 1993 yil 4 martda ta’sis etilgan. Ushbu orden onalik va bolalikni himoya qilish, inson ekologiyasini yaxshilashda jismonan va axloqan sog‘lom avlodni vatanparvarlik ruhida hamda o‘z vatanini, mustaqil O‘zbekistonga har tomonlama sodiqlik va undan foydalanish oliy tuyg‘ularni tarbiyalashdagi hizmatlari uchun mukofotlandilar. 1995 ynl 15 aprelda hukumat qarori bilan «Sog‘lom avlod uchun» jurnali tashkil etildi.
«Sog‘lom avlod uchun» 15-fevral 2000 yil yangi taxriri qabul qilingan.
O‘zbekiston Respublikasi prezidentining 19-sentyabr 2007 «O‘zbekiston Respublikasi sog‘liqni saqlash tizimini isloh qilish davlat dasturi to‘g‘risida» farmon taxriri chiqardi. Bunda tibbiyot xodimlarining jismoniy tarbiya sohasidagi vazifalari ham o‘z ifodasini topdi.
O‘zbekiston Respublikasi prezidenti «O‘zbekistonda olimpiya harakatini yanada rivojlantirish va mamlakat sportchilarini Sidney shahridagi (Avstraliya) 17 olimpiya o‘yinlariga tayyorlash to‘g‘risida» 2000 yil 7 iyunda farmon e’lon qildi. Unda sportchilarni tayyorlash bilan bog‘liq barcha farmonlarni yaxshilashga va olimpiya g‘oliblarini taqdirlash (1-o‘rin 100 ming, 2-5fin 50 ming‘ va 3-o‘rin 25 ming AQSH dollari) ko‘rsatildi.
O‘zbekiston Respublikasi prezidenti «O‘zbekiston bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasini tuzish to‘g‘risida» farmon chiqardi (24.yanvar.2002y.). Bunda bolalar sportni yanada rivojlantirish va o‘quvchi yoshlarning jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanishlarini ommaviy tus oldirish hamda zarur shart-sharoitlar yaratish masalalariga alohida e’tibor berdi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari: «O‘zbekiston Respublikasida futbolni yanada rivojlantirish tadbirlari to‘g‘risida», 2015 yil mart «Yosh avlodni sog‘lomlashtirish muammolarini har tomonlama hal qilish to‘g‘risida», 2017 yil 3 dekabr.
«O‘zbekiston futbolni rivojlantirishning tashkiliy asoslari va prinsiplarini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida», 2017 yil 17 yanvar.
«O‘zbekistonda kurashni rivojlantirish to‘g‘risida», 2020 yil yanvar.
-«O‘zbekistonda jismoniy tarbiya va sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida», 2021 yil18 may.
«O‘zbekiston bolalar sportini rivojlantirish jamg‘arma faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida», 2018 yil 5-mart.
Mazkur qarorlarda mamlakatda sport turlarini rivojlantirish yo‘lida moddiy-texnik ta’minot, sport inshoatlarini ko‘paytirish, ularni qayta ta’mirlash, mutaxasis kadrlar tayorlash, aholining salomatligini yaxshilash, o‘quvchi yoshlarning jismoniy barkamolligini tarbiyalash va iqtidorli sportchilarni tanlash sinovlardan o‘tkazish hamda ularni xalqaro sport musobaqalariga tayyorlash masalalari aks ettirildi.
-«Sog‘lom avlod» Davlat dasturi (1999-2018), «umumta’lim Davlat dasturi» haqidagi maxsus qarorlarning mazmunida aholi va ayniqsa buyuk kelajak avlodlarining jismoniy barkamolligini ta’minlab borish masalalari asosiy o‘rin egalladi.
-«O‘zbekistonda turizm sohasi uchun kadrlar tayyorlash tizimiii takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarorda (2021 yil) o‘quvchi yoshlarning ta’lim-tarbiya sohasidagi bilimlarini oshirishda sayohatlardan maqsadli foydalanish, mamlakatdagi tarixiy shaharlarga sayr (ekskursiya)lar uyushtirish, xorijiy mamlakatlardan tashrif buyurgan sayohatchilarga yaxshi xizmat qilish masalalari qarorda bayon etilgan. Shu maqsadda Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universitetida turizm fakultetini tashkil qilish, Toshkent, Samarqand, Termiz, Shahrisabz shaharlarida turizm kasb-xunar kollejlarini ishga tushirish ham ko‘zda tutildi.
Yuqorida keltirilgan qonunlar, qarorlar va hukumal qarorlarini takidlashdan maqsad shuki, umumta’lim maktab o‘quvchilari o‘qigan jarayonlari va uy sharoitlarida ularni o‘rganishlari lozim. Bu bilan jismoniy tarbiya va sportga mamlakat rahbarlarining e’tibori hamda bevosita g‘amxo‘rliklarini bilishlari, ongli ravishda ularga yondashishlari lozim.
1-4 va ayniqsa 5-9 sinflarda (11 sinflar mavjud bo‘lgan joylarda ham) nazariy bilimlarni boyitish yo‘lida maxsus darsliklar, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalar, Respublika ilmiy-amaliy anjumanlarning ilmiy to‘plamlari va shuningdek «Sog‘lom avlod uchun» jurnali, «Sport», «Ma’rifat», «Turon» gazetalarini ko‘rib, o‘qib borishlari lozim. Ularning eng muhimlari adabiyotlar ro‘yxatida (oxirida) namuna sifatida keltirildi.
Amaliy darslar va mashg‘ulotlarda:
5-9 sinflarning «Jismoniy tarbiya» dasturida asosan gimnastika, engil atletika, harakatli va sport o‘yinlari, futbol, kurash, suzishlar o‘rin olgan.