O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti akt fakultetining cao002-2 (131-21)-guruh talabasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKASIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
AKT fakultetining CAO002-2 (131-21)-guruh talabasi
Shokirjonov Obidjonnig
Kompyuterni tashkillashtirish fanidan

AMALIY ISHI.

A = 04
B = 42

1 KR580 - undoshlarning muhim ishlarni bajaradigan ko‘plamchalik mikroshiftlar jamiyatidan biridir. KR580 emulyatori, ushbu mikroshiftni emulyatsiya qilish uchun ishlatiladi, yoni biror kompyuter yoki boshqa qurilmalarda qurilgan KR580 mikroshiftlarini emulyatsiya qilish mumkin. Emulyator, masalan, elektronika va engil tizimlarida KR580 mikroshiftlarini imitatsiya qilish uchun ishlatiladi.
2. Mikroprotsessorni boshqarish buyruqlari, maʼlumotlarni o‘qish va yozish, arifmetik va logik muammolarni hal qilish, saqlash va oqibatlarni qayta ishlash va boshqa operatsiyalarni amalga oshirish uchun ishlatiladi. Boshqarish buyruqlari, mikroprotsessorning asosiy funksiyalarini bajarish uchun qulaylik va oldingilashtirish imkoniyatini beradi.
Boshqarish buyruqlari, mikroprotsessorning asosiy funksiyalari yordamida ishlaydigan qurilmalar va programmalar yuzasidan keltiriladi. Boshqarish buyruqlari, quyidagi guruhlarga kirishadi:Arifmetik buyruqlari: ko‘paytirish, ayirmanish, qo‘shimcha, ayirma va boshqalar. Logik buyruqlari: Iqkilikni chetlashtirish (AND), Iqkilikni birlashtirish (OR), Iqkilikni invertlash (NOT) va boshqalar. Tarmoq quyidagi qatnashuvchilar buyruqlari: joylashtirish, olib tashlash, uzoqlarga tarqatish va boshqalar.
Programma buyruqlari: ishlov buyurg‘uchlar, to‘xtatishlar, tezkorlik buyruqlari, jumla boshqaru buyruqlari va boshqalar.
Ushbu buyruqlar mikroprotsessorning asosiy operatsiyalaridir va ular bir-birining yordamida mikroprotsessor ishlaydi.
3. Shartiysiz o‘tish buyruqlari, kompyuterning asosiy instruksiyalari bo‘lib, oldingi instruksiyaning tugatilganligini tegishlidan boshlab, keyingi instruksiyaga o‘tishni taʼminlaydi. O‘zining sharti yo‘qligi va shartli o‘tishga muhtojligi yo‘qligi sababli, ular “shartiysiz” deb yuritiladi.
Shartiysiz o‘tish buyruqlari har bir mikroprotsessorning asosiy tartibida mavjuddir. Ular mikroprotsessorning asosiy funksiyalari yordamida ishlatiladi va mikroprotsessor ishlarini o‘tkazish uchun ulardan mushtari bo‘ladi.
Shartiysiz o‘tish buyruqlari ko‘paytirish, ayirmanish, qo‘shimcha, ayirma va boshqalar kabi arifmetik buyruqlarni yordamchilik qilishining yona bir hissasidir. Ular instruksiyalar ro‘yxatidagi markaziy protsessor reyestri va oldingi instruksiyaning natijasi hisobida ishonchli va tez ishlaydi.
4. O‘sish va kamayish operatsiyalari arifmetik operatsiyalarga kirishadi va ular matn hisoblashda qo‘llashadi.
O‘sish operatsiyasi, bir sonni (undan tashqari sonlarni ham) bir markaziy songa qo‘shishning yoki undan tashqari sonlarni qo‘shishning ishorasidan iborat bo‘ladi. Masalan: “3+4” operatsiyasida, “3” va “4” sonlari “7” ga oqibatlanadi.
Kamayish operatsiyasi, bir sonni (undan tashqari sonlarni ham) bir markaziy sondan ayirmanishning yoki undan tashqari sonlarni ayirmanishning ishorasidan iborat bo‘ladi. Masalan: “7-4” operatsiyasida, “4” ni “7” dan ayirmaganda “3” olinadi.
O‘sish va kamayish operatsiyalari arifmetik amallarni hisoblashda muhim qo‘llashadi va bir nechta arifmetik operatsiyalarni ham bir vaqtda amalga oshirish imkoniyati mavjud.
5. Mikroprotsessor, birnechta funksiyalardan iborat chip (integral)dir. U mikroprotsessor tarkibiga kiritilgan funksiyalar o‘ziga xos xususiyatlar bilan taʼminlangan va ular bir-biriga teskarilik qilmaydi. Mikroprotsessor tarkibiga kirishgan funksiyalar orasida keyingilar kirish/chiqish kanallari yordamchiligi bilan yoqilgan: Sentralniy protsessor (CPU): Mikroprotsessorning asosiy qismi. U yoritishlarni tahlil qilish va yoritishlarni amalga oshirishni taʼminlaydi.
Registrlar: Mikroprotsessorda mavjud bo‘lgan sonli yoki matn ro‘yhatlari. Ular o‘ziga xos hamda orqadagi yoritishlar haqida maʼlumotlarni saqlaydi.
Arifmetik hisoblash bloki: Arifmetik operatsiyalarni bajarish uchun maxsus blok.
Kiritish/chiqish kanallari: Mikroprotsessorga maʼlumotlarni kiritish/chiqarish uchun maxsus kanallar. Ular kanallar arizasi yordamchiligi bilan yoqilgan. Keshirovaniye bloki: Mikroprotsessor tomonidan o‘z ishini tezlashtirish uchun maxsus blok. Usloviylarga o‘tish bloki: Mikroprotsessorda usloviylarga o‘tish operatsiyalarini o‘tkazish uchun maxsus blok. Taymerlar: Mikroprotsessorning ishlarni belgilash uchun maxsus blok. Mikrokod keyingi: Mikroprotsessorning har bir instruksiyasini o‘tkazish uchun maxsus blok.