O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish Vazirligi

O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish Vazirligi

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti.

LABORATORIYA ISHI 1

Mavzu: TARMOQ SIMULYATORLARI BILAN ISHLASH. CISCO PACKET TRACER DASTURINI SOZLASH VA ISHLASH JARAYONINI TEKSHIRISH.

Bajardi:Islomova Odina

Gurux: 514-18

Toshkent 2020

Savollar

1. Simulyator nima?

2. Tarmoq simulyatorining asosiy vazifasi nimadan iborat?

3. Boson NetSim dasturiy ta`minotining Network Emulator dasturidan qanday afzalliklarga ega?

4. Graphical Network Simulator kim tomonidan yaratilgan va qanday afzalliklarga ega?

5.OPNET oilasi qanday tizim va tarmoqlarni loyihalashtirish vositasi hisoblanadi? OPNET oilasi qanday mahsulotlarni `oz ichiga oladi?

6. Grafik tarmoq simulyatoriga misol keltiring

Javoblar:

1. Simulyator - bu haqiqiy hayotdagi vaziyatni taqlid (imitatsiya) qiladigan kompyuter dasturi yoki qurilma hisoblanadi. Bu har qanday taxminlar va xattiharakatlarga bog'liq holda hech qanday xavf tug'dirmasdan natijalarni berishi mumkin. Elektron qurilmalarni yaratish uchun simulyatordan foydalanish odatiy holdir. Shuning uchun ko'plab universitetlar elektron loyihalarni o'qitishda simulyatsiya dasturlaridan foydalanadilar

2. haqiqiy hayotdagi vaziyatni taqlid (imitatsiya) qiladigan kompyuter dasturi yoki qurilma

3. Network Emulator. Network Emulator dasturi 1997 yil boshida yaratilgan. Loyiha, aslida, o'z foydalanuvchisiga turli darajadagi texnologiyalarning barcha asosiy sirlarini o'rgatadigan dasturga aylandi: asosiy tushunchalardan tortib, tarmoq paketlarining alohida maydonlarini qayta ishlashning o'ziga xos xususiyatlariga qadar. Dastur oddiy " paketli router" dan virtual mashinalarning aqlli tashkilotchisiga o'tdi: istalgan kompyuterda haqiqiy dasturlarga o'xshash bir nechta dasturlarni ishga tushirishingiz mumkin. Ularning barchasi bir vaqtning o'zida amalga oshiriladi. Keyinchalik Network Emulatorning yana bir "kasbi" paydo bo'ldi: talabalarga IP-tarmoqlarni boshqarish tamoyilini o'rgatish. Ushbu simulyator quyidagi imkoniyatlar va texnologiyalarni o'z ichiga oladi: marshrutizatsiya, kanallarni modellashtirish tizimi, IP-filtrlash; paket turlari: ICMP, UDP, TCP, shuningdek quyit darajadagi ARP so'rovlari; interfeyslar va soketlar tushunchasi ; haqiqiy TCP / IP tarmog'i orqali bir nechta Network Emulator bog'lash.

4. GNS3 (Graphical Network Simulator) 2008 yilda Jeremi Grossmann tomonidan yaratilgan yana bir bepul tarmoq simulyatori. 2015 yilga kelib, ushbu tizimni yuklab olish soni 11 milliondan oshdi.Ushbu simulyatorning mashhurligi ko`p tarmoqli murakkab tarmoqlarni simulyatsiya qilishga imkon berishi bilan bog`liq.

GNS3 bu marshrutizator va virtual mashinalarning virtual tarmog'ini simulyatsiya qilishga imkon beradigan grafik tarmoq simulyatoridir. O'qitish va test qilish vositadir. Deyarli barcha platformalarda ishlaydi. GNS3 ishlatiladigan apparat platformasiga qarab, Cisco, Cisco ASA, Juniper marshrutizatorlaridan, shuningdek, tarmoq operatsion tizimlarida ishlaydigan serverlardan iborat murakkab loyihalarni qurish mumkin.GNS3 bir nechta virtual mashinalarni, jumladan Cisco tarmoq uskunalari uchun Dynamips, marshrutizatorlar uchun VMWare, VirtualBox, Docker va QEMU hamda kommutatorlari uchun Juniper kabilarni qo`llab-quvatlaydi. Simulyator taqsimlangan arxitekturaga ega bo`lib, u virtual va haqiqiy qurilmalarni birlashtirishga imkon beradi, shu bilan ishlash samaradorligini oshiradi va ushbu modellarni haqiqiy tarmoqlarning modellariga yaqinlashtiradi. Bundan tashqari, bir nechta kuzatuv fayl formatlari (pcap bilan birga) qo`llab-quvvatlanadi.

5. Opnet - bu dastur yaratuvchilariga ilmiy ishlarni topshirish sharti bilan, ta`lim maqsadlarida bepul foydalanish imkoniyati bo`lgan tijorat mahsulot. Opnet juda do`stona foydalanuvchi interfeysi va mukammal IP tarmoqlarini qo`llab- quvvatlashga ega. Konfiguratsiya oyna interfeysi orqali ham, buyruq satridan ham amalga oshirilishi mumkin. Ko`plab funktsiyalarga ega bo`lgan qurilmalarning aksariyati qo`llab-quvvatlanadi. Simulyatsiya natijalarini turli xil formatlarda olish mumkin, ularning eng mashhurlari grafikadir. OPNET oilasi (OPNET Technologies tomonidan) mahalliy va global tarmoqlarni, kompyuter tizimlarini, dasturlarni va taqsimlangan tizimlarni loyihalash va modellashtirish vositasi hisoblanadi.

U o`z foydalanvchilariga quyida keltirilgan imkoniyatlari ochib beradi:

 Topologiya va tarmoq trafigi ma'lumotlarini import va eksport qilish imkoniyati;

 Mijoz-server dasturlari va yangi texnologiyalarning tarmoq ishlashiga ta'sirini tahlil qilish;

 Ierarxik tarmoqlarni, ko'p protokoli mahalliy va global tarmoqlarni modellashtirish;

 marshrutlash algoritmlarini hisobga olish;

 Ob'ektga yo'naltirilgan yondashuv.

 Protokol va ob'ektlarning keng qamrovli kutubxonasi. Quyidagi mahsulotlarni o'z ichiga oladi:

 Netbiz (hisoblash tizimini loyihalash va optimallashtirish),

 Modeler (tarmoqlar, kompyuter tizimlari, dasturlar va tarqatilgan tizimlarning ishlashini modellashtirish va tahlil qilish),

 ITGuru (aloqa tarmoqlari va tarqatilgan tizimlarning samaradorligini baholash).

Bu pragrammada tarmoq yaratishni loyiha qilish imkoniyati juda keng ekan. Barcha qurilmalar mavjud. Ular ustida turli amallar olib borish mumkin. Man bu dasturni kompyuterimga ustanovka qildim. Bu jarayon qiyin kechmadi.juda qulay dastur ekan.

Bu dasturda router switch hub pc (personal kompyuter) turli simlardan kech foydalansa bo’larkan. Bu qurilmalarni bir biridan farqladinm. Masalan hub qurilmasidan ko’ra switch qurilmasi ni imkonioyati keng ekan. Router qurilmasi esa uzoq masofada tarmoq hosil qilishda qo’l keladi.

Xulosa

Man bu ishda router switch va kompyuterlar orqali oddit tarmoq hosil qoldim. Bunda oddiy to’gri kabeldan foydalandim. Kabellarni to’ri ulanganini yashil rang bo’lganidan bilsak bo’ladi.