O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus tahlim vazirligi farg‘ona politexnika instituti “ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti «iqtisodiyot»

"Naxodka" erkin iqtisodiy hududi 1990 yilda tashkil qilingan bo'lib, uning vazifasi transport tizimini rivojlantirish orqali yirik erkin transport tarmog'ini yaratish edi. Bu hududda temiryo'llari, havo yo'llari va dengiz transport yo'llarining mavjudligi, uning AQSh, Yaponiya, Xitoy, Janubiy Koreya va Janubi- sharqiy Osiyo mamlakatlari kabi dunyoning iqtisodiy jihatdan yirik shaharlariga yaqinligi sababli Rossiyadan Evropaga yuklarni taqsimlaydigan markaz bo'lishi taxmin qilingan edi. Naxodka - Rossiyaning Uzoq Sharqdagi yirik dengiz portidir. Bu erdan Transsibir xalqaro konteyner ko'prigi boshlangan bo'lib, ekspertlarning fikricha, yirik xalqaro yuk tashuvchi kompaniyalar Rossiyani 10-12 mlrd. dollarlik yillik daromad bilan ta'minlashi mumkin edi. Dastlab bu zona muvaffaqiyat bilan faoliyat yuritdi. Bu erkin zonaga 200 mln doll.dan ortiq xorijiy investitsiyalar jalb qilinishi natijasida 470dan ortiq qo'shma korxonalar tashkil qilinib, faoliyat yuritdilar. 90 yillarning o'rtalariga kelib, "Naxodka" erkin iqtisodiy zonasi o'z texnik-iqtisodiy imkoniyatlarini rivojlantirish va ayniqsa xorijiy investitsiyalarni jalb qilish bo'yicha katta ijobiy natijalarga erisha boshladi. Dastlab EIZni rivojlantirish uchun rossiyalik va xorijiy investitsiyalarni jalb qilishga erishildi, lekin uning rivojlanishi birdan to'xtadi. Kupchilik buni nazoratsiz o'g'rilik bilan bog'ladi, lekin asosiy sabab loyihani qonunchilik jihatidan qo'llab- quvvatlanmasligi bo'ldi. Masalan, soliq yuki o'z vaqtida pasaytirilmadi, tadbirkorlikning ma'muriy to'siqlari olib tashlanmadi, investitsiyalarni himoyalash masalalari o'z echimini topmadi. 2006 yilda «Naxodka» EIZsi loyihasi o'z faoliyatini rasman to'xtatdi.