O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg`ona politexnika instituti

3.3. Sovutgich va Elektr choynak.
Sovutgichlarni quyosh nuri to’g’ri tushadigan joyga,gaz plitasi va isitish radiatori yoniga qo’ymaslik kerak.Bunday holat elektr energiya sarfini 10-20% ortishiga olib keladi.
Elektr choynakda suv qaynatishda elektr choynakga kerakligicha suv quyish kerak.Ortiqcha suv solingan choynak 50-60% atrofida elektr energiyasi sarflaydi.
3.4. Kir yuvish mashinasi,monitor va televizor.
Kir yuvish mashinasidan foydalanish uning programmasiga mos miqdorda kir solish kerak,aks holda 15-20% energiya ortiqcha sarflaydi.
Monitor va televizorlardagi tasvir yorug’ligi diapozonini kamaytiring,aks holda elektr energiyasi sarfi 10-20%ga ortadi.
3.5. Changyutgich va konditsioner.
Changyutgichdan foydalanganda qopchasi yoki konteynerini o’z vaqtida almashtirmaslik,tozalamaslik natijasida changa to’lish elektr energiyasini sarfini 40-50% ortishiga olib keladi.
Xonani sovutish yoki isitishda derazan va eshiklaringiz yopilgan bo’lishiga e’tibor berisangiz,elektr energiya sarfini 20-25%gacha kamayishiga erishasiz.
Iste'mol madaniyati – mahsulotlar va xizmatlarni xarid qilishda odam odobini boshqarish uchun belgilangan qoida va me'yorlar to‘plamidir. Elektr energiyasi iste'mol madaniyati haqida gap ketganda, avvalo “svet” haqini o‘z vaqtida to‘lab borish tartibini tushunar edik, deb yozmoqda Energetika vazirligi.
So‘nggi statistik ma'lumotlarga qaraganda, respublikaning har 100 xonadoniga 153 dona televizor, 102 dona sovitkich, 34 dona konditsioner, 54 dona changyutgich, 80 dona kir yuvish mashinasi, 246 dona telefon va 49 dona kompyuter to‘g‘ri keladi. Mana shunday elektr texnika buyumlarini qanday ishlatish bilan elektr energiyasi sarfini ko‘payib ketishi yoki kamayishi kuzatilmoqda.
“Elektr energiyasi sarfini kamaytirishda amal qilib kelayotgan qoidalar bilan bir qatorda, shu kungacha biz jiddiy e'tibor bermagan, demak amal qilmagan, endi esa iste'mol madaniyatimizda kundalik me'yorga aylanib borayotgan tejamkorlik ham muhim o‘rin tutishini alohida ta'kidlashimiz to‘g‘ri bo‘ladi.
Xonadon sharoitida elektr energiyasini qanday qilib tejash mumkin?
“O‘zenergoinspeksiya”ning bu boradagi oddiy tavsiyalariga jiddiy amal qilsangiz, bir yilda 500 kVt. soat elektr energiyasini yoki amaldagi tarif bo‘yicha 147 500 so‘mgacha mablag‘ingizni tejab qolgan bo‘lasiz”, - deyiladi vazirlik ma'lumotida.
Misol sifatida keltirilishicha, uydagi birgina televizor rozetkadan o‘chirilmaganda (kutish rejimida qolsa) o‘rtacha bir kunda 25 Vt, bir oyda esa 750 Vt elektr energiyasi behuda sarflanadi.