O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg`ona politexnika instituti “ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti «iqtisodiyot»

Sof foyda koeffitsientini tahlil qilish

Sof foyda koeffitsientini tahlil qilish uning hajmiga ta'sir qiluvchi barcha omillarni guruhlash bilan boshlanadi. Ular 2 ta katta guruhni tashkil etadi: tashqi va ichki omillar.Tashqi omillar - bu hech qanday tarzda kompaniyaning o'ziga bog'liq bo'lmagan va uni nazorat qila olmaydigan omillar. Bunday ta'sirlarga fors-major holatlari, tabiiy (iqlimiy) xususiyatlar va boshqalar kiradi. Bunga, masalan, davlat tariflarining o'zgarishi, narxlarga inflyatsion ta'sir (xom ashyo, yoqilg'i va boshqalar) yoki kontragentlar tomonidan xo'jalik shartnomalari shartlarining buzilishi kiradi.Ichki omillar - bu kompaniyaning o'ziga bog'liq bo'lgan va uning ish natijalarini aniqlaydigan (buxgalteriya usullari, xarajatlar tarkibi va boshqalar).

Sof foydaning sifati va ishlatilishini tahlil qilish

Foyda sifati sof foydani shakllantirish manbalarining umumlashtirilgan tuzilishi hisoblanadi. Sof foyda sifatining tahlili buxgalteriya hisobida aks ettiriladigan sof foyda miqdori va kompaniyaning real pul oqimlari bilan quvvatlanadigan uning haqiqiy qiymati o'rtasidagi farqni kamaytirishga qaratilgan.Savdogarlarning o'zlari oqilona hisob siyosatini shakllantirish orqali foyda miqdoriga ta'sir ko'rsatishi mumkin. Masalan, kompaniya buxgalteriya siyosatida asosiy vositalarning amortizatsiyasi kabi aktivlarni hisobga olish usullarini (chiziqli usul, balansni pasaytirish usuli va boshqalar), tovar-moddiy zaxiralarni hisobdan chiqarish tartibini (FIFO, o'rtacha xarajat va boshqalar), zaxiralarni yaratish tartibini belgilash va belgilash huquqiga ega. va hokazo. Ushbu omillarning barchasi sof foyda miqdoriga sezilarli ta'sir ko'rsatishi mumkin.Kompaniya uchun yana bir muhim vazifa sof foydadan foydalanishni tahlil qilishdir. Sof foyda 1 aktsiyaga to'g'ri keladigan daromadni hisoblashda ishtirok etadi - kompaniyaning bozor faoliyatining tavsifi, hisobot davrida bir aktsiyaga to'g'ri keladigan sof foyda:
PR A \u003d (PE - D PA) / K A,
PR A - bir dona daromad;
D PA - imtiyozli aktsiyalar bo'yicha dividendlar;
K A - muomaladagi oddiy aktsiyalar soni.
Hisobotning istalgan foydalanuvchisi aktsiyadorlik jamiyatlarining sof foydasidan foydalanishni tahlil qilishi mumkin. Jamiyat aktsiyadorlik jamiyatlari o'z hisobotlarida 2 ko'rsatkichni ochib berishlari shart: bir dona aksiya uchun asosiy daromad (yo'qotish) va har bir aktsiyaga nisbatan tushum (zarar).Bu holda, asosiy foyda amaldagi ma'lumotlar asosida aniqlanadi, shuningdek, suyultirilgan foyda ko'rsatkichi tabiatda bashoratli bo'lib, foydaning kamayishi yoki 1 oddiy aktsiyaga zararning ko'payishi darajasini ko'rsatadi, agar:

• 
  aktsiyadorlik jamiyatining imtiyozli aktsiyalari va boshqa qimmatli qog'ozlarini oddiy aktsiyalarga konversiya qilish;
  
• 
  oddiy narxlarni bozor narxidan past narxda emitent bilan oldi-sotdi shartnomalarini bajarish.
  

Shunday qilib, suyultirish - bu bitta oddiy aktsiyaga foyda kamayishi (yoki yo'qotishlarning ko'payishi) kelajakda AO aktivlarining tegishli ravishda o'smasdan turib qo'shimcha oddiy aktsiyalar chiqarilishi mumkinligi sababli.