O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug'bek nomidagi

2.2 Davlat va huquq nazariyasining zamonaviy holati tahlili
Mustaqil davlat sifatidagi taraqqiyotimiz
mobaynida milliy huquqshunoslik fani shakllandi va tadrijiy rivoj topmoqda. Huquqshunoslik fani ijtimoiy ong shakllaridan biri
sifatida jamiyat hayotining huquqiy qiyofasi,
ichki mantig‘i, rivojlanish qonuniyatlarining in’ikosi. Boshqacha aytganda, davlat-huquqiy voqelikning, yuridik hayotning ilmiy ifodalanishi, nazariy talqinidir.
U yangi huquqiy doktrina asosida qaror topdi.
Zamonaviy huquqiy doktrina – yangicha demokratik huquqiy tafakkur
mahsuli, ilg‘or huquqiy qarashlar, nazariy umumlashma hamda qoidalar tizimi.
Huquqiy doktrina – muayyan tizimga keltirilgan ta’limot, tarkibiy qismlari
bir-biri bilan chambarchas bog‘langan konsepsiya, tamoyillar yig‘indisi. Hozirgi O‘zbekiston huquqiy tizimining o‘zagini tashkil etayotgan huquqiy doktrina tabiiy huquq ta’limoti, umuminsoniy, umumbashariy huquqiy qadriyatlar bilan xalqimizning bir necha ming yillardan beri sayqallanib kelayotgan tarixiy, milliy, huquqiy va ma’naviy qadriyatlarining hamohangligi asosida yaratildi.
Milliy huquqshunoslik huquqiy ong va huquqiy tafakkurning qaror topishi hamda rivojlanishida muhim ahamiyat kasb etmoqda. U o‘z nufuzi va maqomiga ko‘ra ijtimoiy-siyosiy va huquqiy hayotni chetdan kuzatuvchi, shunchaki o‘rganuvchi, hisobini yurituvchi «betaraf nozir» emas, balki islohotlar jarayonini ilmiy baholovchi, izohlovchi va o‘z tavsiyalarini ishlab chiquvchi huquqiy tizimning uzviy bo‘g‘ini tarzida maydonga chiqmoqda.
Huquqshunoslik fani – davlat va huquqning barcha jihatlarini o‘rganish
asosida hosil qilinadigan ilmiy bilimlar tizimidir. Yanada mufassalroq tavsiflansa, huquqshunoslik o‘ta murakkab ijtimoiy hodisalar bo‘lmish davlat va huquqning vujudga kelishi, rivojlanishi istiqboli, mohiyati, vazifasi va funksiyalarining namoyon bo‘lish qonuniyatlarini, huquq ijodkorligi, huquqni qo‘llash va huquqni muhofaza etish jarayonlarini, yuridik qonunlarni yaratish, nizolarni huquqiy hal etish tizimi hamda tartib-taomillarini o‘rganuvchi, huquqiy tafakkur va
dunyoqarashni shakllantiruvchi fandir. Zamonaviy huquqshunoslikning tahlil doirasiga, shuningdek, davlat hokimiyatini oqilona tashkil etish, demokratiyani
rivojlantirish, inson huquqlarini ta’minlash, huquqiy tizimni liberallashtirish,
qonunchilik va yuridik amaliyotni takomillashtirish, huquqiy madaniyat va tarbiyani yuksaltirish kabi muammolarini tadqiq etish kiradi.
Huquqshunoslik predmeti hajmdor, anchagina murakkab va serqirra.
Uning mazmunini yuridik bilimlar (huquqiy xususiyatga ega masalalar
majmui talqini) yuridik voqeliklar mushohadasi nuqtayi nazaridan quyidagi