O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti fiziologiya va valeologiya asoslari kafedrasi valeologiya asoslari

Mustakil Hamdustlik Davlatlaridagi OİV infektsiyasi bo’yicha
epidemiologik vaziyat
(2008 yil 31 dekabr holati bo’yicha)
* OİV infektsiyasi bilan yashovchi shaxslar .
01.01.2009 yil holati Respublika bo’yicha jami OİV infektsiyasi bilan
yashovchilarning ma’muriy xududlar bo’yicha taqsimlanishi
(foiz hisobida)


O ’zbekiston Respublikasida 2005-2008 yillar davomida OİV infektsiyasi bilan kasallanish ko’rsatkichi (100 ming aholiga nisbatan intensiv ko’rsatkich)

OİTS diagnostikasi
1985 yilda qon bankalarida Robert Gallo ishlab chiqqan birinchi OİTS testlari o‘tkazila boshlandi. Ushbu test qonda İİV antitanachalarini topishga asosolangan. Ammo zararlangandan so‘ng 4-8 hafta ichida bu test salbiy javob beradi, chunki antitanachalar ishlab chiqish uchun immun tizimiga vaqt kerak.
1996 yilda qonda virus ishlab chiqqan oqsillar antigenlarni topishga asoslangan testdan foydalanila boshladi, bu test kasallikni boshlang‘ich stadiyasida aniqlash imkonini berdi. Har yili AQSh da 50 mln. qon probalari ushbu testdan o‘tadi. Atlantadagi (AQSh) OİTS ni o‘rganish markazida OİTS tashhisi uchun
me‘yorlar ishlab chiqilgan: 1 mm. qonda SD 4 limfotsitlar darajasi 200 hujayradan
oshmagan inson İİV bilan zararlangan hisoblanadi.
1996 yil boshidan klinikada 1 ml. qon plazmasida virusli RNK nusxalari sonini aniqlashga asoslangan İİV testlari qo‘llanila boshlandi.
Har bir virion tarkibida RNK ning ikki nusxasi mavjudligi sababli qonda viruslar titri RNK titrlaridan ikki marta kam. İİV bilan zararlangan insonning taqdiri
uning qonida virusli RNK titrlariga bog‘liq. Masalan, RNK da titrlar 30 000 dan ortiq bo‘lsa, zararlanganlarning 70 % 6 yil ichida halok bo‘ladilar, titr aniqlangandan so‘ng hayotning davomiyligi o‘rtacha 4,4 yilni tashkil etadi.
Titrlar soni 500 bo‘lsa hayot davomiyligi titr aniqlangandan so‘ng 10 yildan oshmagan, dastlabki yillarda esa 1% bemorlar hayotdan ko‘z yumgan. Hozirgi vaqtda İİV RNK titri 200 dan ortiq bo‘lganda, 50 dan kam bo‘lganda aniqlash usullari ishlab chiqilgan. Bemor qonida viruslar kontsentratsiyasini aniq o‘lchash davolash, usulini tanglash va uning samaradorligini aniqlashda juda muhim ahamiyatga ega.