O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qurilish fakulteti «muxandislik kommunikasiyalari qurilishi» kafedrasi

Entalpiya ham ichki energiyaga o‘xshab ekstentiv xossa ekanligi tushunarlidir:

Entalpiya ham ichki energiyaga o‘xshab ekstentiv xossa ekanligi tushunarlidir:

Entalpiya ham issiqlik, ish va ichki energiya o‘lchanadigan birliklarda o‘lchanadi.

Entalpiya holat funktsiyalari (p,ѵ T, ) kattaliklarining kombinatsiyalaridan iborat bo‘lganligidan, binobarin entalpiya ham holat funktsiyasi bo‘ladi.

Termodinamikaning birinchi qonuni tenglamasini e’tiborga olib (4.10) ni quyidagicha yozish mumkin:

Termodinamikaning birinchi qonuni tenglamasini e’tiborga olib (4.10) ni quyidagicha yozish mumkin:

Bu tenglamadan shu narsa kelib chiqadiki, agar tizimning bosimi o‘zgarmasdan saqlansa, ya’ni izobarik jarayon (dp=0) amalga oshirilayotgan bo‘lsa, u holda

dqp=dh, (4.13)

ya’ni tizimga izobarik jarayonda keltirilgan issiqlik faqat tizim entalpiyasining o‘zgarishigagina sarflanadi.

Entropiya

Entropiya

Entropiya (yunoncha, entroria – aylanish, o‘zgarish) termodinamik tizimning holat funktsiyasidir.

Entropiya termodinamik tizim bilan tashqi muhitning o‘zaro issiqlik almashinuvi jarayonning kechish yo‘nalishini ifodalaydi.

Ideal gaz misolida entropiyani holat funktsiyasi ekanligini isbotlaylik.

dq=cpdt – ѵdp (4.14)

tenglamani 1/T ga ko‘paytiramiz

Tenglamani o‘ng tomoni integrallanadi, ya’ni u qandaydir funktsiyaning to‘liq differentsialidir. Shu funktsiyani s harfi bilan belgilaymiz. Shunday qilib quyidagicha yozish mumkin:

Shunday qilib, ds=dq/T formula bilan aniqlanadigan holat parametri aniqlandi. S funktsiya ichki energiya va entalpiyaga o‘xshab holat funktsiyasidan iborat ekan –uning qiymati holat parametrlari bilan bir qiymatda aniqlanadi. Klauzius kiritgan funktsiya S entropiya deb aytiladi. Entropiya ekstensiv xossa bo‘lib, u ham boshqa ekstensiv kattaliklarga o‘xshab additivlik xossasiga ega. Solishtirma entropiya deb aytiladigan quyidagi

• 
  Shunday qilib, ds=dq/T formula bilan aniqlanadigan holat parametri aniqlandi. S funktsiya ichki energiya va entalpiyaga o‘xshab holat funktsiyasidan iborat ekan –uning qiymati holat parametrlari bilan bir qiymatda aniqlanadi. Klauzius kiritgan funktsiya S entropiya deb aytiladi. Entropiya ekstensiv xossa bo‘lib, u ham boshqa ekstensiv kattaliklarga o‘xshab additivlik xossasiga ega. Solishtirma entropiya deb aytiladigan quyidagi
  
• 
  kattalik modda massa birligining entropiyasidan iborat bo‘ladi.