O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev

 
Asosiy tayanch tushunchalar 
 
Raqobat 
— bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to'qnashishidan iborat bo'lib, ular 
o'rtasidagi yuqori foyda va ko'proq naflilikka ega bo'lish uchun kurashni anglatadi. 
 
Tovar ishlab chiqaruvchilar o'rtasidagi raqobat — 
tovarlarni qulay sharoitda ishlab 
chiqarish va yaxshi foyda keltiradigan narxda sotish, umuman iqtisodiyotda o'z mavqyeini 
mustahkamlash uchun kurashdan iborat. 
 
Raqobat shakllari 
— raqobatchilik muhitning yetuklik darajasi bkiai farqlanib, sof (erkin) 
raqobat, monopolistik raqobat, monopoliya va oligopoliyani o'z ichiga oladi. 
 
Raqobat usullari 
— raqobat kurashida qo'llaniladigan vosita va dastaklardan iborat bo'lib, 
bunda raqobat narx vositasida va narxsiz raqobatlashish usullari orqali amalga oshiriladi. 
 
Narx 
- bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlarning ijtimoiy qiymati va ijtimoiy 
nafliligining puldagi ifodasidir. 
 
Ulgurji narxlar 
— ishlab chiqaruvchilar tomonidan tovarlar katta partiyalarda bir yo'la 
ko'tarasiga sotilganda mavjud bo'ladi. 
 
Chakana narxlar 
— tovarlar bevosita iste'molchilarga sotiladigan narxlardir. 
 
Dotatsiyalashgan narx 
— davlat budjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narxdir. 
 
Demning narx 
bozorda o'z mavqyeini mustahkamlash va raqiblarini siqib chiqarish uchun 
foydalanilib, bozorga kirib olish narxi deb ham ataladi. 
 
Nufuzli narx 
– aholining yuqori daromad oluvchi qatlama xarid qiladigan tovarlarni 
sotishda qo'llaniladi. 
Narx diapazoni 
– narxlar oralig'idagi farqning puldagi ifodasi. 
 
Erkin narxlar 
– talab va taklif ta'sirida shakllanadigan narxlardir.