O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi



Download 3,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/114
Sana09.07.2022
Hajmi3,88 Mb.
#761469
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   114
Bog'liq
O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi u

texnik metallar
deb aytamiz. Platina, oltin va 
kumush metallarini 
nodir metallar
deb aytiladi. 
Sanoatda va texnikada eng ko’p va keng tarqalgan nodir metall 
qotishmalarning xususiyatlari oddiy metallar xususiyatlaridan ancha yuqori bo’ladi 
va pishiq, talabga javob beradigan, har-xil xususiyatli qotishmalar olinadi. Oddiy 
metallardan keng ishlatiladigani faqat mis va alyuminiy bo’lib, ular elektr simlari 
va boshqa detallar tayyorlash uchun ishlatiladi.
Metallmas kimyoviy Elementlardan sanoatda eng muxim ro’l o’ynaydigan 
metallmas Elementlar kislorod, uglerod, azot, vodorod, fosfor va oltingugurtdir. 
Texnikada azotning birikmasi-ammiak gazi po’latning sirtqi qismini qattiq 
qilish, azotlantirish uchun ishlatiladi. 
Kislorod sanoatda metallarni payvandlash va qirqishda, domna pechi va 
konvertorlarda metall ishlab chiqarish jarayonini tezlashtirish uchun ishlatiladi. 


13 
Kremniy 
Si
. Turli xil metall qotishmalarini olishda ishlatiladi, metallarni 
jilvirlashda, silliqlashda kremniy karboniti SiC ishlatiladi. 
Oltingugurt cho’yan va po’lat tarkibida juda oz miqdorda bo’ladi. 
Uglerod olmos, grafit, toshko’mir holida uchraydi. 
Po’lat va cho’yanni xossalari uglerodni miqdoriga va xolatiga bog`lik. (Erkin, 
ya`ni grafit holida, temir bilan birikkan, sementit holida bo’ladi) 
Fosfor R juda ko’p metallar bilan tez birikadi temirning barcha uglerodli 
birikmalari tarkibida mavjud. Fosfor bilan oltingugurt po’lat tarkibidagi zararli 
Elementlar hisoblanadi. 
Metallarni tuzilishi
 
Metall va qotishmalardan to’g`ri foydalanish uchun ularni xossalarini va bu 
xossalari qanday sharoitda o’zgarishini bilish kerak. Tekshirishlar shuni 
ko’rsatadiki, metall va qotishmani ichki tuzilishi yani strukturasi o’zgarishi bilan 
ularning xossalari ham o’zgarar ekan. 
Metallarni ichki tuzilishini o’rgatadigan fan 

Download 3,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish