O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti

 Ma’lum bir geografik hududga atab qo‘yilgan nomlar joy 
nomlari hisoblanadi. Mamlakat, o‘lka nomlari qo‘shma so‘z shaklida 
bo‘lganda tarkibidagi har bir so‘z bosh harf bilan yoziladi.
Tarkibida bo‘yi, orti, oldi so‘zlari ishtirok etgan joy nomlari 
qo‘shilib yoziladi. 
O‘quvchilar nazariy ma’lumotni olgandan keyin, uni qay darajada 
o‘zlashtirganligini tekshirib ko‘rish maqsadida ulardan so‘rab ko‘riladi. 
O‘quvchilarning to‘liq o‘zlashtirilganligiga qoniqish hosil qilgach shu nazariy 
ma’lumotni mustahkamlash maqsadida darslikda berilgan mashqlar bajartiriladi. 
269-mashq.
Berilgan joy nomlarining tuzilishi va imlosini 
tushuntiring. 
Surxondaryo, Buloqboshi, To‘rtko‘l, Qorovulbozor, Amerika 
Qo‘shma Shtatlari, Janubiy Koreya, Marjonbuloq, Jarqo‘rg‘on, Markaziy 
Osiyo, O‘zbekiston Respublikasi. 
O‘quvchi:

Surxondaryo, Buloqboshi, To‘rtko‘l, Qorovulbozor, Marjonbuloq,
Jarqo‘rg‘on
– bular tuzilishiga ko‘ra qo‘shma ot, ikkinchi qismi turdosh otdan 
iborat bo‘lgani uchun qo‘shilib yoziladi. 
O‘
quvchi
:
Amerika Qo‘shma Shtatlari, Janubiy Koreya, Markaziy Osiyo,
O‘zbekiston Respublikasi –
bular ham qo‘shma ot bo‘lib, ikkinchi qismi atoqli 
otdan iborat bo‘lgani uchun ajratilib katta harflar bilan yoziladi.

---

O‘quvchilar dars davomida atoqli otlarning turlaridan bo‘lgan joy 
nomlari haqida bir muncha bilimga ega bo‘ldilar. Ma’lum geografik hududga 
atab qo‘yilgan nomlar joy nomlari hisoblanadi. Geografik joylarga atab 
qo‘yilgan nomlar o‘zining ma’nosiga qarab farqlanadi. Ma’na shunday farqlay 
olish malakasini hosil qilish uchun o‘quvchilarga quyidagi 
272-mashqni
bajartiriladi. Topshiriq shartiga ko‘ra berilgan joy nomlarini ma’no guruhlariga 
ajratib jadvalga joylashtirish. 
Cho‘ponota, Amudaryo, Yevropa, Afrika, London, Qashqadaryo, 
Dashnobod, Koson, Osiyo, Ellikqal’a, Shirmonbuloq, G‘ijdivon,Tomdi, 
Samarqand, Beshkent Qamashi, Surxandaryo, Xorazm, Italiya, Uzunko‘cha, 
Uchtepa, Naymancha, Ispaniya, Gruziya, Chorsu, Jartepa, Sariosiyo, Yaponiya, 
Xovos, G‘azalkent, Mang‘it, Xonqa, Shirmonpazlik, Temirchilik, Avstraliya, 
Yangichek, O‘rtasaroy.
Topshiriqni bajarishda o‘quvchilarning o‘tirgan partalar qatori 
bo‘yicha guruhlarga bo‘linadi. Darslikda berilgan jadvalga asosan joy nomlari 7 
ta guruhga ajratilgan. O‘quvchilar o‘tirgan partalar qatori bo‘yicha 6 ta guruhga 
bo‘linadi. Jadvalda berilgan 6 ta joy nomlari guruhlarga bo‘lib, yettinchi joy 
nomini ya’ni mahalla nomlarini hamma guruhga qo‘shimcha topshiriq tarzida 
bajarish buyuriladi. O‘quvchilar ma'lum bir belgilangan vaqt asosida 
topshiriqlarni tez va aniq bajarganligiga qarab rag‘batlantiriladi.