O‘zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish

Download 23,66 Kb. bet 3/3 Sana 08.01.2022 Hajmi 23,66 Kb. #331680

Bog'liq
Inomov Yunusbek maqola - raqamli iqtisodiyot

72 615,4	93 101,6
110 517,8
%	100,0	100,0	100,0
shu jumladan:
Tarmoqlarning yalpi qo‘shilgan qiymati	62 107,9	82 633,5	99 901,1
%	85,5	88,8	90,4
Mahsulotlarga sof soliqlar	10 507,5	10 468,1	10 616,7
%	14,5	11,2	9,6
II. Tarmoqlarning yalpi qo‘shilgan qiyamati	62 107,9	82 633,5	99 901,1
%	100,0	100,0	100,0
Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligi	10 102,8	11 887,5	14 742,6
%	16,3	14,4	14,8
Sanoat (qurilishni qo‘shgan holda)	23 554,2	33 940,1	40 986,5
%	37,9	41,1	41,0
Sanoat	19 211,2	28 478,1	34 333,0
%	30,9	34,5	34,4
Qurilish	4 343,0	5 462,0	6 653,5
%	7,0	6,6	6,6
Xizmatlar	28 450,9	36 805,9	44 172,0
%	45,8	44,5	44,2
savdo, yashash, va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar	5 861,3	7 018,2	8 262,7
%	9,4	8,5	8,3
tashish va saqlash, axborot va aloqa	6 777,0	8 079,8	9 059,6
%	10,9	9,7	9,1
boshqa xizmat tarmoqlari	15 812,6	21 707,9	26 849,7
%	25,5	26,3	26,8

Yangi davr iqtisodiyotining samaradorligini quyidagilar oshirish mukin:

 boshqaruv tizimidagi “inson aralashuvi” minimallashtirish, “o‘zaro bog‘liqlik” sxemasini elektron, oshkoralik asosida o‘rnatish orqali “korrupsiya”ni bartaraf etish;

 avtomatlashtirish va elekron shaklga o‘tkazish rejalashtirilayotgan davlat xizmatlarini hamda ularni elekron formatda ko‘rsatish tartib-taomillari to‘g‘risidagi axborot tegishli axborot tizimlarini va axborot resurslarini yaratish;

 soliq yukini individual hisoblash bilan “aqlli shartnomalar” tamoyili bo‘yicha ishlaydigan aqlli agentlar orqali soliqqa tortishni optimallashtirish;

 intelektual agentlarning “subyektivlik imtiyozlari” – soliqqa tortish, javobgarlik, identifikatsiya qilish va h.k.larni elektronlashtirish.

O‘zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishga qaratilgan quyidagi takliflarni amaliyotga tatbiq etish maqsadga muvofiq hisoblanadi:

• 
  birinchidan, raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish uchun aholining kompyuter savodxonligi darajasini oshirish talab etiladi. Buning uchun birinchidan respublika bo‘yicha barcha tuman va shaharlardagi maktablarni kompyuter texnologiyalari bilan ta’minlash, ikkinchidan maktablarda axborot texnologiyalari bo‘yicha fan dasturlarini qayta ko‘rib chiqish va ularni zamon talablariga moslash, uchinchidan joylarda turli 97 www.tsue.uz IT parklar, Kovorking markazlarini tashkil qilish, to‘rtinchidan TATU va INXA ga o‘xshash axborot texnologiyalariga moslashgan OTM lar filiallarini hamda fakultetlarini viloyatlarda ochish va bu yo‘nalishga aholining qiziqishini orttirish(talabalar stipendiyalarini oshirish, kontrakt summalarini kamaytirish va bu OTM lar professor o‘qituvhcilarining oylik maoshlarini oshirish asosida);
  
• 
  ikkinchidan, axborot texnologiyalariga moslashtirilgan OTMlarning yo‘nalishlarini hamda fan dasturlarini yangilash, zamon talablariga moslashtirish;
  
• 
  uchinchidan, ta’limni eng zamonaviy dasturlar bilan ta’minlangan noutbuklar bilan ta’minlash(imtiyozli kreditlar, ijara to‘lovi yoki turli grantlar asosida); 
  
• 
  to‘rtinchidan, barcha soha va tarmoqlarni jadal raqamlashtirishga o‘tkazishni ta’minlash, qog‘oz hujjatlardan voz kechgan holda elekron hujjatlarga o‘tish tizimini joriy etish;
  
• 
  beshinchidan, yoshlarga innovatsion fikrlashni o‘rgatish. Bunda so‘nggi yillarda yaratilayogan start-up va innovatsiyalar kataloglarini yaratish yoki mavjudlarini o‘zbek tiliga tarjima qilish. Buning asosida yoshlarda innovatsiyalarga bo‘lgan qiziqishni uyg‘otish hamda yangi start-uplarni yaratish mumkin.
  

Xulosa qilib aytganda, ayni damda O‘zbekistonda raqamli iqtisodiyotni jadal rivojlantirish asosida iqtisodiyotni rivojlanishiga erishish eng dolzarb masalalardan biridir. Yuqorida ta’kidlab o‘tilganidek, raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish asosida iqtisodiy rivojlanishga to‘siqlik qiluvchi “korrupsiya” va “xufyona iqtisodiyot” kabi omillarning oldi olinadi. Umuman olganda raqamli iqtisodiyot bu iqtisodiyot tarmoqlari va sohalarining raqamli texnologiyalar bilan ta’minlanishi demakdir. Bu esa inson omili aralashuvini minimallashtiradi, mahsulot va xizmatlar sifatini yaxshilaydi, xizmatlar tezkorligini ta’minlaydi. Mamlakatda raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish iqtisodiyotning jadal va tez sur’atlarda rivojlanishiga olib keladi.
Adabiyotlar

1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga murojaatnomasi. 2020-yil 24-yanvar. https://president.uz/oz/lists/view/3324

2. www.stat.uz O‘zbekiston Respublikasi davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlari.

3. “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi” to‘g‘risidagi O‘zbekiston Resspublikasi Prezidenti Farmoni. PF-4947. 2017-yil 7-fevral. https://lex.uz/docs/-3107036

Download 23,66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: