O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

rol 
0
‘ynaganlar. Buning natijasi 1714-yili Sirdaryobo'yi qoraqalpoqlari 
o‘z yetakchilari Eshmuhammad (Eshimxon) boshchiligida davlatga- 
Qoraqalpoq xonligiga birlashtirilgan. Bu davlat 
Sirdaryoning quyi 
oqimi, Volga bo‘ylari jung'orlari, Boshqirt ulusi va Kichik juz qozoq xon- 
liklari
 bilan chegaradosh edi.
1723-yili jung orlar bostirib kelib, Sirdaryoning o'rta qismini egal- 
lagach, qoraqalpoqlar yana ko'chishga majbur bo'ladilar. Ko'chish 
oqibatida qoraqalpoqlar ikkiga bo'linib ketdilar, bir guruhi Sirdaryoning 
yuqori oqimi - Toshkent tomonga, ikkinchi guruhi Sirdaryoning quyi 
oqimiga borib joylashdilar. Shu tariqa qoraqalpoqlar shartli ravishda 
«yuqori qoraqalpoqlar», «quyi qoraqalpoqlar»ga bo'linib ketdi. Quyi 
qoraqalpoqlar Sirdaryo bilan Amudaryo o'rtasidagi bo'sh yotgan yerlar- 
ga ham o'rnashib, bu yerlarga Quvondaryodan suv chiqarib, dehqon- 
chilik bilan shug'ullandilar.
Qoraaalpoa va Rossiva munosabatlari.
Qoraqalpoqlar Rossiya bi­
lan munosabatlar o'rnatishga harakat qilgan. Bunday yaqinlashishga 
bir qatoromillar sabab bo'lgandi. Birinchidan, Rossiya bilan savdo-tijo- 
rat ishlarini yo'lga qo'yishdan manfaatdorlik, ikkinchidan, jung'orlarning 
tinimsiz hujumlaridan himoyalanish zarurati sabab bo'ldi.

---

185
1726-yili qozoq xoni Abuixayrxon Peterburgga o‘z elchilarini 
jo'natgan. Uning tarkibida qoraqalpoq vakillari ham bor edi.
Bunga javoban 1731-yili Rossiya o‘z elchisi M.Tevkelevni Abui­
xayrxon huzuriga jo'natadi. Muzokaralar natijasida ham Kichlkjuz, ham 
Quyi qoraqalpoq lar Rossiya fuqaroligiga qabul qilinadi. Ayni paytda,