O’zbekistonda olib borilayotgan islohotlarning hozirgi bosqichida tashqi savdo

Elektron biznesni rivojlantirishning asosiy jihatlari

Elektron biznes rivojlanishining ushbu davri ikki muhim jihatlar bilan tavsiflandi. Birinchidan, Internet kommunikastiya vositasi sifatida, o’zining yuqori samaradorligini va uning asosida barpo etilgan global elektron bozorning yuqori salohiyatga ega ekanligini taqozo qildi. Ikkinchidan, o’z biznesida Internetdan foydlanayotgan, yoki o’z biznesini Internet orqali barpo etgan kompaniyalar tajribasi
- o’z faoliyatida, tijorat faoliyatini yuritish va marketing tamoyillarini qo’llash bo’yicha butun mavjud tajribani hisobga olish va undan foydalanish muhimligini va zarurligini ta’kidladi.
Elektron biznesning jadal o’sishi bilan bir qatorda, Intrenet - marketing deb atalmish, marketingdagi yangi yo’nalish paydo bo’lishi, muhim voqealardan biri bo’ldi. Ayrim manbalarda, Internet muhitining gipermedia xarakterini ta’kidlagan holda, gipermarketing deb ham yuritiladi. Ushbu nomlarning barchasini, global kompyuter tarmog’ining mohiyati birlashtiradi. Bu oddiy axborot ayirboshlashdan tortib, to moliyaviy transsakstiyalarni amalga oshirish, bitimlarni imzolash va mahsulotlarni etkazishgacha bo’lgan, misli ko’rilmagan imkoniyatlarni taqdim etuvchi giper va multimedia global kompyuter muhitidir.
Internet - marketingni shartli tarzda ikkita yo’nalishga ajratish mumkin. Birinchisi, an’anaviy korxonalar marketing tizimini kengaytirish uchun Internet vositalaridan foydalanish bilan bog’liq; kompaniya xodimlari, buyurtmachilar va hamkorlar o’rtasidagi axborot ayirboshlashni tashkil etish; tovarni Internet orqali ilgari surish va sotish, ular raqamli tabiatga ega bo’lgan taqdirda esa xaridorgacha etkazish; servis xizmatini tashkil etish va boshqalar.
Ikkinchi yo’nalish, Internetga asoslangan biznesning yangi turlari paydo bo’lishi bilan bog’liq, misol uchun: internet do’konlar; elektron savdo maydonlari; Internet orqali birja operastiyalarini o’tkazish (internet – treyding); virtual axborot agentliklari; internet bozor ishtirokchilariga xizmat ko’rsatuvchi kompaniyalar va boshqalar. Ushbu yo’nalishlar uchun Internet, biznes jarayonlar samaradorligini oshirish va xarajatlarni kamaytirish vositasigina bo’lib qolmaydi, uning vazifasi – daromad olib kelishdir.
Ammo jahonda yig’ilgan tajribalarning ko’rsatishicha, qaysi yo’nalish bo’lishidan qat’iy nazar, Internetdagi muvaffaqiyatli faoliyat va tijorat faoliyatida Internetdan foydalanish asosida marketingning asosiy tamoyillari yotadi. Yangi muhit, ushbu tamoyillarni shaklan o’zgartiradi va rivojlantiradi xolos.