O‘zi yo‘qdek, ovozasi o‘qdek. Sirli qo‘shin – «Vagner» haqida nimalar ma'lum?

Moliyalashtirish va bo‘ysunish
«Vagner» XHK na huquqni muhofaza qilish idoralarida va na yuridik shaxslar reyestrida qayd etilgan va uning jangchilari rasmiy xodimlar ro‘yxatida yo‘q. Rossiyaning The Bell sayti ma'lumotlariga ko‘ra, «Vagner» Rossiya qurolli kuchlari Bosh shtab bosh boshqarmasi tomonidan maxfiy tarzda nazorat qilinadi. Rossiya va G‘arbdagi ayrim tahlilchilarga ko‘ra, «Vagner» Rossiya mudofaa vazirligi tarkibidagi yashirin bo‘linma bo‘lib, u to‘g‘ridan to‘g‘ri Rossiya hukumatiga bo‘ysunadi.
The Bell sayti 2015 yilda «Vagner»ning yillik xarajatlarini 5-10 milliard rublgacha baholagan. Bu xarajatlarga yillik ish haqi, bazani ko‘chirib borish, turar joy va ovqatlanish, turli uskunalar uchun bir martalik xarajatlar, janglarda halok bo‘lganlarning oilalariga tovon puli to‘lab berish kabilar kiradi. «Vagner» tarkibida xizmat qilganlarga pul naqd to‘langan va ular hech qayerda rasmiylashtirilmagan. Qurol-yaroq va uskunalar yashirincha sotib olingan. The Bell saytiga ko‘ra, «Vagner» va boshqa XHKlar davlat va «yuqori martabali tadbirkorlar» tomonidan moliyalashtirilgan. Jarayon tepasida asosan davlat buyurtmalari bilan ishlaydigan peterburglik taniqli tadbirkor Yevgeniy Prigojin turgan, XHKning ta'minoti bilan uning kompaniyalari shug‘ullangan.
BBC tarqatgan xabarga ko‘ra, «Vagner» XHK tarkibida xizmat qilib 2017 yilda Suriyada halok bo‘lgan Andrey Litvinovning qarindoshlariga o‘sha paytda 5 million rubl miqdorida tovon puli to‘langan. Dafn marosimini tashkil qilish uchun yana 100 ming rubl qo‘shimcha mablag‘ berilgan.
Boshqaruv

«Fontanka.ru», BBC va The Bell nashrlariga ko‘ra, tashkilot nomidagi Vagner bu – podpolkovnik Dmitriy Utkin bo‘lib, 2013 yilgacha u Rossiya Qurolli Kuchlari Bosh shtabi maxsus bo‘linmasi 2-alohida brigadasining 700-sonli maxsus bo‘linmasi qo‘mondoni bo‘lgan (ushbu maxsus bo‘linma Pskov oblasti Pechora shahrida joylashgan). Iste'foga chiqqach, Utkin Moran Security Group XHKda ishlagan va 2013 yilda «Slavyanskiy korpus» XHK tarkibida Suriyadagi fuqarolar urushida qatnashgan.

2016 yilda Dmitriy Utkin Kremlda o‘tkazilgan «Vatan Qahramonlari kuni»ni nishonlash marosimida qatnashadi. Ana shu marosimda bir qator boshqa harbiylar qatorida u ham Vladimir Putin tomonidan «Jasorat» ordeni bilan mukofotlanadi hamda bir guruh harbiylar bilan birgalikda Rossiya prezidenti bilan suratga tushadi.
Biroz o‘tib «Vagner»ning 1 va 4-maxsus bo‘linmalari boshliqlari Aleksandr Kuznetsov hamda Andrey Bogatov, guruhning ijrochi direktori Andrey Troshev ham bo‘lgan o‘sha fotosurat nashr etilishi mojaroga sabab bo‘ladi. Dmitriy Utkinning ushbu tadbirda qatnashgani bir necha kundan keyin hech bir izohsiz rasman tasdiqlanadi.
2017 yilning noyabr oyida «RBK» nashri Utkinni Yevgeniy Prigojinning «Konkord menejment va konsalting» restoran holdingi kompaniyasi bosh direktori lavozimiga tayinlanganini e'lon qiladi.
«Fontanka.ru», Znak.com, BBC va The Bell nashrlari «Vagner guruhi»ning Krasnodar o‘lkasidagi Molkino o‘quv poligonida o‘quv-mashg‘ulot bazasi mavjudligini va u yerda mashg‘ulotlar 2015 yil o‘rtalarida boshlanganini ma'lum qilgan.