Potensial va kinetik energiya qattiq jismning kinetic energiyasi



Download 23,66 Kb.
bet4/5
Sana28.06.2022
Hajmi23,66 Kb.
#716836
1   2   3   4   5
Bog'liq
POTENSIAL VA KINETIK ENERGIYA QATTIQ JISMNING KINETIC ENERGIYASI

Energiyani tejash qonuni


Fizikaning eng asosiy postulatlaridan biri bu Energiyani saqlash qonuni. Unga muvofiq energiya biron bir joydan paydo bo'lmaydi va hech qaerda yo'qolmaydi. U doimiy ravishda bir shakldan ikkinchisiga o'zgarib turadi. Boshqacha qilib aytganda, faqat energiyaning o'zgarishi sodir bo'ladi. Masalan, fonar batareyasining kimyoviy energiyasi elektr energiyasiga, undan esa nur va issiqlikka aylanadi. Turli xil maishiy texnika elektr energiyasini yorug'lik, issiqlik yoki tovushga aylantiradi. Ko'pincha o'zgarishning yakuniy natijasi issiqlik va yorug'likdir. Shundan so'ng energiya atrofdagi kosmosga ketadi.
Energiya qonuni ko'plab jismoniy hodisalarni tushuntirishi mumkin. Olimlarning ta'kidlashicha, uning koinotdagi umumiy hajmi har doim doimiy bo'lib qoladi. Hech kim energiyani qayta tiklay olmaydi yoki yo'q qila olmaydi. Uning turlaridan birini ishlab chiqarish orqali odamlar yoqilg'i, tushayotgan suv va atom energiyasidan foydalanadilar. Bunday holda, uning turlaridan biri boshqasiga aylanadi.
1918 yilda olimlar energiyani tejash qonuni vaqtning translyatsion simmetriyasi - konjuge energiya kattaligining matematik natijasi ekanligini isbotlashga muvaffaq bo'lishdi. Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, fizika qonunlari har xil davrda turlicha bo'lmasligi sababli energiya saqlanib qoladi.

Energiya xususiyatlari


Energiya - bu tananing ish qobiliyati.Yopiq fizik tizimlarda u butun vaqt davomida saqlanib turadi (tizim yopiq ekan) va harakat paytida kattalikni saqlaydigan harakatning uchta qo'shimcha integrallaridan biridir. Bunga quyidagilar kiradi: energiya, burchak impulsi, impuls. "Energiya" tushunchasini kiritish fizik tizim o'z vaqtida bir hil bo'lganda maqsadga muvofiqdir.

Jismlarning ichki energiyasi


Bu uni tashkil etuvchi molekulalarning o'zaro ta'sirlari va molekulalarning issiqlik harakatlari yig'indisidir. Uni to'g'ridan-to'g'ri o'lchash mumkin emas, chunki bu tizim holatining aniq funktsiyasi. Har doim tizim ma'lum bir holatda bo'lsa, tizimning mavjud bo'lish tarixidan qat'i nazar, uning ichki energiyasi o'ziga xos ma'noga ega bo'ladi. Bir jismoniy holatdan ikkinchisiga o'tish paytida ichki energiyaning o'zgarishi har doim uning yakuniy va boshlang'ich holatlaridagi qiymatlari farqiga teng bo'ladi.

Download 23,66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish