Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок потребителей электр энергетикада назорат буйича давлат инспекцияси «уздавэнергоназорат»


III боб. Электр курилмаларига хизмат курсатишда асосий



Download 4,27 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/56
Sana22.02.2022
Hajmi4,27 Mb.
#80354
TuriПравила
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   56
Bog'liq
ПТБ

III боб. Электр курилмаларига хизмат курсатишда асосий 
хавфсизлик талаблари
1-§. Тезкор хизмат курсатиш ва ишларни бажариш 
Тезкор хизмат курсатиш
14. Электр курилмаларига тезкор хизмат курсатиш, доимий 
тезкор ёки ушбу электр курилмага ёхуд электр курилмалар гурухига 
бириктирилган тезкор-таъмирловчи ходимлар томонидан амалга 
оширилиши мумкин.
Доимий тезкор ходимларсиз эксплутация килинадиган электр 
курилмаларга хизмат курсатувчи тезкор-таъмирлаш ходимларидан
9


булган шахсларга мазкур Кридалар ва ТЭК^ га мувофик электр 
курилмаларни курикдан утказиш, тезкор алмашлаб улаш, иш 
жойини тайёрлаш ва бригадаларни итттга куйишда тезкор ходимнинг 
барча хукуклари ва мажбуриятлари берилади.
Тезкор хизмат курсатиш тури, сменадаги ёки электр 
курилмадаги тезкор ходимлардан булган шахсларнинг сони электр 
хужалиги учун жавобгар шахе томонидан корхона маъмурияти 
билан келишилган холда белгиланади ва махаллий йурикномаларда 
курсатиб куйилади.
15. Электр курилмаларга тезкор хизмат курсатиш учун рухеат, 
тезкор схемаларни, лавозим ва эксплутация килиш йурикномаларини 
хамда ускуналарнинг узига хос хусуеиятларнни бнладиган хамда 
ушбу Кридаларнинг клфеатмаларига мувофик урнатилган тартибда 
укитилган, ва билим синовидан утган шахсларга, берилади.
16. Электр курилмага якка хизмат курсатувчи тезкор 
ходимлардан ва электр курилмага бириктирилган ва унга хизмат 
курсатувчи бригададаги ёки сменадаги катта ходимлардан булган 
шахслар кучланиши 1000 В дан юкори булган курилмаларда 
электр хавфсизлиги буйича IV дан, кучланиши 1 ООО В гача булган 
курилмаларда эса III дан паст булмаган гурухга эга булиши лозим.
17 Тезкор ходим корхонанинг (ташкилотнинг) ёки унинг 
таркибий булинмасининг электр хужалиги учун жавобгар шахеи 
томонидан тасдикланган иш жадвали буйича ишлаши керак. Зарур 
булганда иш жадвалини тасдикдаган шахенинг рухеати билан бир 
навбатчини бошкасига алмаштириш мумкин.
Тезкор ходимлар жумласидан булган шахе, навбатчиликка 
келиб, узидан олдинги навбатчидан сменани кабул килиб олиши, иш 
тугалланганидан сунг эса сменани иш жадвалига мувофик узидан 
кейинги навбатчига топшириши керак.
Сменани 
топширмасдан 
туриб 
навбатчиликдан 
кетиш 
такикланади. Алохида холларда, тезкор ходимлар жумласидан 
булган юкори турувчи шахенинг рухеати билан, иш жойидан кетиш 
мумкин.
18. 
Тезкор ходим сменани кабул килишда куйидагиларга 
мажбур:
а) 
уз участкасидаги ускуналарнинг холатини ва ишлаш 
режимини схема буйича йурикномада белгиланган хажмда шахеан 
курикдан утказиш билан танишиб чикишга;
10


б) навбатчиликни топшираётган ходимдан авария ёки 
бузлишни олдини олиш максадида эътибор билан кузатиш зарур 
булган ускуналар, захирадаги ёки таъмирда турган ускуналар хакида 
маълумот олишга;
в) 
асбоб-ускуналарни, 
материалларни, 
хоналарнинг 
калитларини, химоя воситалариии, тезкор хужжат ва йурикномаларни 
текшириб, кабул килиб олишга;
г) узининг олдинги навбатчилигидан бошлаб утган вакт 
ичидаги барча ёзув ва курсатмалар билан танишиб чикишга;
д) 
сменани 
кабул 
килинишини 
кайдномага 
хамда 
журналга ёзиш, хамда тезкор ехемага сменани кабул килувчи ва 
топширувчининг имзолари билан расмийлаштиришга;
е) навбатчиликка киришгани ва сменани кабул килиш 
вакдидаги курган носозликлар ва камчиликлар хакида смена буйича 
катта ходимга маълум килишга.
19. Аварияни бартараф этиш, алмашлаб улаш ёки ускунани 
учириш ва улаш ишларини бажариш вактида сменани топшириш 
хамда кабул килиш такикданади.
Аварияни бартараф этиш вакти узок муддатга чузилиб кетган 
такдирда, сменани топшириш маъмуриятнинг рухеати билан амалга 
оширилади.
20. Ускуналар ифлосланган хамда хизмат курсатилаётган 
худуд ва иш жойи тозаланмаган холларда сменани топшириш ва 
кабул килиш такикланади.
Ускуна носоз булганда ёки у нормал булмаган режимда 
ишлаётган холларда факат мазкур курилма учун жавобгар шахедан 
ёки ундан юкори турувчи шахедан рухеат олиб сменани топшириш 
ва кабул килиш мумкин, бу хакда тезкор журналга белги куйилади.
21. Тезкор ходимлар жумласидан булган шахе уз навбатчилиги 
даврида унга топширилган участкадаги барча ускуналарнинг 
авариясиз ишлаши ва уларга тугри хизмат курсатилиши учун 
жавобгардир.
22. Тезкор ходимлар жумласидан булган смена буйича 
каттаси якка узи ёки участка, цех, корхона (ташкилот) маъмурияти 
билан биргаликда энергия таъминоти ташкилотидаги авария 
холатларида, уРнатилган тартибда тасдикданган «Юкламани 
чеклаш ва пасайтириш жадвали» асосида электр юкламаларни 
пасайтириш, электр энергияси истеъмоли сарфини камайтириш
11


тугрисидаги талабларини бажариши, транзит ва таъминловчи 
электр узатиш линияларни алмашлаб улаш хдкидаги, шунингдек, 
алохида линияларни учириб куйиш тугрисидаги энергия тизими 
диспетчерининг талабларини бажариши шарт.
23. Тезкор ходимлар жумласидан булган смена буйича 
каттаси корхонани таъминловчи бир ёки бир неча электр узатиш 
линияларнинг учишига олиб келган авариялар хакида энергия 
тизими диспетчерини зудлик билан хабардор этиши шарт.
Электр хужалиги учуй жавобгар шахе энергия тизими билан 
тезкор мулокот олиб бориш хукукига эга булган шахсларнинг 
руйхатини белгилайди ва хар йили электр тармоклари корхонасининг 
тегишли тезкор хизматига такдим этади.
24. Иш режаси бузилганда электр ускунада шикастланиш ёки 
авария булган холларда тезкор ходим мустакил равишда ва зудлик 
билан уз кул остидаги ходимлар ёрдамида макбул иш режимини 
тиклаши ва бу хакда бевосита смена буйича катта ходимга ёки 
электр хужалиги учун жавобгар шахсга хабар бериши шарт.
Аварияни бартараф этиш пайтида тезкор ходим нотугри 
харакат килганда, юкори турувчи шахе тезкор журналга ёзган холда 
аралашиши, навбатчини ишдан четлаштиришга кадар ва аварияни 
бартараф этиш буйича кейинги ишлар устидан жавобгарликни ва 
рахбарликни уз зиммасига олиши зарур.
25. Тезкор ходим узига бириктирилган участканинг ишлаб 
чикариш хоналарини ва ускуналарини айланиб чикиши ва курикдан 
утказиши шарт.
Электр курилмаларини куйидагилар якка узи к}фикдан 
утказиши мумкин:
а) кучланиши 1000 В дан юкори курилмаларни электр 
хавфсизлиги буйича V гурухга эга булган ва кучланиши 1 ООО В гача 
курилмаларни IV гурухга эга булган маъмурий-техник ходимлар 
жумласидан булган шахе;
б) мазкур электр курилмага хизмат курсатувчи тезкор ходим­
лар жумласидан булган, электр хавфсизлиги буйича III гурухдан 
паст булмаган шахе.
Якка узи курикдан утказиш хукуки берилган маъмурий- 
техник ходимлар жумласидан булган шахсларнинг руйхати электр 
хужалиги учун жавобгар шахенинг фармойиши билан зфнатилади.
26. Кучланиши 1 ООО В гача булган ТК ни, шчитларни, шинали
12


утказгичларни, йигмаларни курикдан утказишда бирон-бир ишларни 
бажариш, шу жумладан огохлантирувчи плакатларини ва тусикларни 
олиш, уларнинг ичкарисига утиш, ток утказувчи кисмларга тегиш 
ва уларни артиш ёки тозалаш, аникланган носозликларни бартараф 
этиш ман этилади.
27. Ишлаб чикариш электр уекуналарига (электр двигателлар, 
электр печлари ва х,.к.) хамда кучланиши 1000 В гача булган турли 
технологик ускуналарнинг электротехник кисмларига хизмат 
курсатувчи тезкор ходимлар жумласидан булган шахсларга курикдан 
утказиш учун шчитларнинг, ишга тушириш курилмаларининг, 
бошкарув пультларининг эшикларини якка узи очишига рухсат 
берилади.
28. Кучланиши 1 ООО В дан юкори булган электр курилмаларини 
якка тартибда курикдан утказишда: тусикдар оркасига утиш, 
ТК ларнинг камерасига кириш, бирон-бир ишларни бажариш 
такикланади. Камераларни факат тусик олдидан ёки остонадан 
туриб курикдан утказиш мумкин.
Ёпик 
таксимлаш 
курилмалар 
(бундан 
кейин-ЁТК) 
камераларини зарур булганда факатгина электр хавфсизлиги 
буйича камида IV гурух,га эга булган ходимга утиш йулида полдан 
изоляторнинг пастки фланецигача булган масофа 2 метрдан 
кам булмаган холларда, тусилмаган ток утказувчи кисмларгача, 
кучланиш 10 кВ гача булганда - 2,5 метрдан, кучланиш 35 кВ 
гача булганда -2,75 метрдан ва кучланиш 150-220 кВ булганда -
4,2 метрдан кам булмаган такдирда тусик ортига утиб курикдан 
утказишга рухсат этилади. Бундай ячейкалар ва камераларнинг 
руйхати электр хужалиги учун жавобгар шахенинг фармойиши 
билан белгиланади. Масофалар курсатилгандан кам булган такдирда 
тусик ортига утиш факат мазкур Кридаларнинг 7-иловасидаги
1- жадвал талабларига риоя этган холда, камида III гурухга эга 
булган иккинчи шахе иштирокида рухсат этилади.
29. 
Доимий 
навбатчи 
ходимлари 
булмаган 
электр 
курилмаларини к}фикдан уггазиш, носозликларни аниклаш ва 
бартараф этиш марказлаштирилган тартибда объект буйича 
назоратни ва ишларни амалга оширувчи чикувчи ходимлар 
томонидан бажарилади, унинг даврийлиги махаллий шароитларга 
караб электр хужалиги учун жавобгар шахе томонидан белгиланади. 
Курикдан утказиш натижалари тезкор журналда кайд этилади.
13


30. Мазкур электр курилмага хизмат курсатмайдиган ходимлар 
курилмани курикдан 
у г к а з и ш л а р и
учун корхона (ташкилот), цех, 
участкани электр хужалиги учун жавобгар шахенинг рухеати билан, 
ижозат беришдан олдин журналга ёзиб куйган холда, рухсат этилади.
31. 
Электр 
курилмалар 
хоналарининг 
(шчитларнинг, 
йигмаларнинг ва хоказо) эшиклари доимо кулфланган булиши керак.
Х,ар бир электр курилмалар хонаси учун камида 2 туплам 
калитлар булиши керак, улардан биттаси захира туплами булиб 
хисобланади. Калитлар ракамланган булиши лозим. ТК лар 
хоналарининг 
калитлари 
ячейкаларнинг 
ва 
камераларнинг 
эшикларига тугри келмаслиги шарт.
32. Калитлар тезкор ходимлар хисобида туриши зарур. 
Доимий тезкор ходимлари булмаган электр курилмаларда калитлар 
бонщарув пунктида тезкор ходимлар жумласидан булган смена 
буйича катта ходимда булиши керак.
Калитлар тилхат асосида:
а) якка узи курикдан утказишга рухсат берилган ходимларга
- курикдан утказиш вактига, тезкор-таъмирловчи, шу жумладан
сменада иштирок этмаётган шахсларга электр хоналарида ишларни 
бажараётган вактида;
б) наряд ёки фармойиш буйича иш бажараётган вактда 
жавобгар иш рахбарига, иш бажарувчига ёки кузатувчига берилиши 
лозим.
Калитлар хар куни ишга куйишни расмийлаштириш пайтида 
берилиши ва ишлар тамомланганидан сунг наряд билан биргаликда 
кайтарилиши шарт.
Доимий тезкор ходимлари булмаган электр курилмаларда иш 
бажарилганда калитлар иш тула тамомланган куннинг эртасидан 
кечиктирмай кайтарилиши шарт. Калитларни бериш ва кабул килиб 
олиш ихтиёрий шаклдаги журналда ёки тезкор журналда хисобга 
олиниши зарур.
Журнал бетлари ракамланган, вараклари ип билан тикилиб, 
корхонанинг мухри билан тасдикланган булиши керак.
33. Электр хоналарига кириш учун шахеий калитларга эга 
булиш, факат тезкор ходимлар жумласидан булган сменани телефон 
оркали кабул килувчи ва топширувчига рухсат этилади.
14



Download 4,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish