Psixologiyada shAxs tushunchasi Rus psixologlarini shaxs tushunchasiga bergan ta’rifi

I. Psixologiya jon, ruh haqidagi fan sifatida. Psixologiyaga bundan 2500 yil avval shunday ta`rif berilgan. U davrda inson hayotidagi ko`plab tushunarsiz voqealarni jon, ruh va uning xususiyatlariga bog`lab tushuntirishga uringanlar.

• I. Psixologiya jon, ruh haqidagi fan sifatida. Psixologiyaga bundan 2500 yil avval shunday ta`rif berilgan. U davrda inson hayotidagi ko`plab tushunarsiz voqealarni jon, ruh va uning xususiyatlariga bog`lab tushuntirishga uringanlar.
• II. Psixologiya ong haqidagi fan. Tabiiy fanlarning rivojlanishi ta`siri ostida XVII asrda paydo buldi. Kishining fikrlash, his qilish, istaklarining nomoyon bo`lishini ong deb atadilar. Psixologiya fanining eng asosiy tadqiqot metodi - o`z-o`zini kuzatish va tahlil qilish hisoblangan.
• III. Psixologiya xulq-atvor haqidagi fan sifatida. XX asrda shakllangan bo`lib, psixologiyaning asosiy vazifasi bevosita kuzatish imkoniyati bo`lgan psixik hodisalar, ya`ni kishining xulq-atvori, xarakatlari, reaktsiyasi kabilarni o`rganish hisoblangan. Kishining hatti-harakatlari ostida yotgan motivlar hisobga olinmagan.
• IY. Psixologiya psixik faktlarni, psixik hodisalarning mexanizmlari va qonuniyatlarini o`rganuvchi fan sifatida. Hozirgi zamon psixologiya fani psixologiyaning fan sifatida rivojlanishi, falsafa, tabiiy va tibbiy fanlar, aniq fanlar sohasidagi ko`plab boy tajribalarga asoslanib shakllangan.

Psixologiyaning fan sifatida rivojlanishi
tarixini to`rt bosqichga bulish mumkin:
Buxoro davlat universiteti,
“Psixologiya va pedagogika”
kafedrasi mudiri psix. f.d. BARATOV Sh.R.

Psixologiya predmeti quyidagilarni qamrab olishi zarur:

• Psixologiya predmeti quyidagilarni qamrab olishi zarur:
• 1) psixologik bilish jarayonlari (sezgi, idrok, xotira va hokazo)
• 2) psixikaning shakllari (faoliyat, xulq, muomala),
• 3) psixikaning holatlari (kayfiyat, xayolparishonlik kabilar),
• 4) psixikaning hodisalari,
• 5) psixikaning xislatlari, fazilatlari, sifatlari, xossalari,
• 6) psixikaning qonunyatlari,
• 7) psixikaning mexanizmlari,
• 8) psixik haroit, muhit, vaziyat,
• 9) o’zaro sababiy bog’lanishlar,
• 10) tadqiqot metodlari, vositalari, materiallari, printsiplari va hokazo.