|
Transport immobilizasiyasi-immobiliz-lotinchada qimirlatmaslik degani. Immobilizasiya tananing shikastlangan qismni qimirlatmaydigan qilib qo'yishdir.
Immobilizasiya shikast yuz berganda sohada qimirlatmaslik holatini vujudga keltirib bu og'riq kamaytiradi va shu tariqa suyaklar va bo’g’imlar singanda shokka qarshi tadbir hisoblanadi, jarohat chekkasi siljishining oldini oladi va jarohat ichiga infeksiya tushishidan himoya qiladigan vosita hisoblanadi. Immobilizasiya suyak siniqlarini bir-biriga zich qilib ushlab turadi, bu keyingi xirurgik davolashni yengillashtiradi va singan suyakning tezroq bitishiga imkon beradi. Birinchi yordam ko'rsatishda to'g'ri immobilizasiya qilingan singan suyak shikastlangan kishini stasionarga immobilizasiya qilingan singan suyakka qaraganda tezroq bitadi. Singan suyakni immobilizasiyaa qilish asoratlar rivojlanishi suyak sinishi o'tkir chetlarini qon tomirlar, nervlar, muskullarni shikastlanishi xavfini kamaytiradi. Immobilizasiya suyaklar singanda, chiqqanda va bo’g'imlar jarohatlanganda yumshoq to'qimalar katta hajmda yaralanganda, kuyganda birinchi yordam ko'rsatishning asosiy usuli hisoblanadi, olinganida ham singan suyak o'rnidan qo'zg'alib ketmaydi. Bemor kasalxonaga keltirilgandan so'ng transport immobilizasiya doimiy immobilizasiya bilan almashtiriladi. Transport immobilizasiya ahamiyati katta qo'l oyoq shikastlanganda og'riqni kamaytiradi va travmatik shokka yo’l qo’yilmaydi. Qo'l oyoq shikastlangan uni taxtakachlanmasdan turib, bemorni transportga olish ya'ni juda qisqa masofaga eltish ham yaramaydi, aks holda singan suyak bilaklari o'rnidan qo'zg'alib, uning bitishiga to’siqlik qiladi. Suyak ochiq singanda va qo'l oyoqning ancha joyi jarohatlanganda esa infeksiya tarqaladi, singan suyak bilaklari qimirlab orqa tomir va nerv boshqa to'qimalarga shikast yetkazadi. Vaqtincha immobilizasiya uchun sim, faner, plastmassa va taxatakachlardan tayyorlangan shinalar qo'llaniladi. Shinalash transport immobilizasiyasining asosiy turi hisoblanadi. Birinchi yordam berishda bemor tayoq, yupqa taxta, zonlik va boshqa vositalar bilan immobilizasiya qilinadi. Xech bo’lmaganda shikastlangan qo'l ko'krak qafasiga shikastlangan oyoq sog'oyoqqa bog'lanadi, bint bo'lmasa sochiq. Immobilizasiya shinalar deb ataladigan maxsus predmetlardan foydalanib bajariladi. Bu predmetlar shikast yetgan tana qismiga bintlar, kamarlar, bog'ichlar bilan yopishtiriladi. quyidagi turlari farqlanadi:
1.Vaqtincha (transport) immobilizasiyasi.
2.Doimiy (davolash) immobilizasiyasi
Doimiy immobilizasiyasini vrach yoki feldsher bajaradi, asosan shina gipsli bog'lamlar bilan
immobilizasiya qilinadi.
Transport vaqtinchalik immobilizasiya suyak singanda va boshqa og’ir shikastlanishlarda birinchi yordam ko'rsatishning eng muhim vositasi hisoblanadi.
Vaqtincha (transport) immobilizasiyasi o'z navbatida bo'linadi:
1.Improvizion shinalarga bularga qo'l ostidagi materiallar (yog’och, reykalar, karton, tayoqchalar va daraxt shoxlari) dan tayyorlanadi.
2. Tabel shinalari medisina sanoati tomonidan ishlab chiqariladi va ular medisina
muassasalariga tarqatiladi.
Keyingi paytlarda immobilizasiya uchun pnevmatik medisina shinalari
ham ishlatilmoqda (rezina, plastmasa).
Transport immobilizasiyasi suyak singanda shikastlanish sodir bo'lgan joyning o’zida bajariladi, singan suyakni maxsus shina yoki taxtacha bilan mahkam bog'lanadi, shunda bemor transportda ro'molcha yoki paypoqdan foydalanish mumkin.
Transport immobilizasiyasida quyidagilarga e'tibor berish lozim.
1.Shikastlangan organni zudlik bilan shinalash zarur.
2.Shina kiyim ustida qo’yiladi, chunki kiyimni yechish qo'shimcha shikastlashga olib kelishi mumkin.
3.Shinalanganda suyak turtib chiqib turgan joylarga (tupiq) oldin paxta qo’yib, so’ngra shinani doka yoki gips bilan bog’lanadi.
4.Shinalanadigan joyda jarohat qon oqayotgan bo'lsa, aseptik bog’lam qo'yiladi.
5.Shikastlangan joydan qon oqayotgan bo'lsa, oldin qon to'xtatuvchi jgut qo'yib, keyin shinalanadi, lekin bint bilan o'ralmaydi, xamda jgut qo’yilgan vaqt belgilanadi.
6. Shina qo’yganda bint bilan juda siqib bog'latmaslik kerak, aks holda qon aylanishi buziladi.
7. Kun sovuq bo'lsa, shina ustidan issiqroq narsa bilan o'rab chirmalanadi. Shinalanganda shinalar juda katta bo’lmasligi kerak, chunki immobilizasiya foyda bermay, shikastlangan a'zo qimirlab ketadi.
28javob
29 savolboshga kuzga va iyakka qullaniladigan boglamlar
30vezo va delpo boglamlariniqullashi ishlatish sohalari
Do'stlaringiz bilan baham: | 
