Qoraxoniylar sulolasi

QORAXONIYLAR SULOLASI DAVRIDA DAVLAT BOShQARUVI

• Qoraxoniylar davlatida dastlab tashkil topgan vaqtda davlat boshlig‘i “yabg‘u” deb nomlangan.
• Keyinchalik davlat tepasida odatda “qoraxon” unvoni bilan ulug‘langan “buyuk xon” o‘tirgan.
• Qoraxoniylar davlat boshqaruvi viloyatlarga bo‘linib ularni Eloqxonlar boshqargan.
• Shuningdek viloyatlarni “tegin” unvoni bilan ataladigan harbiylar ham boshqargan.

QORAXONIYLAR SULOLASI DAVRIDA IQTISODIY HAYOT.

• Qoraxoniylar davrida aholi dehqonchilik, hunarmandchilik chorvachilik, ovchilik va savdo-sotiq bilan shug‘ullangan.
• Yusuf Xos Hojib fikricha markazlashgan davlatning asosiy kuchlari bo‘lgan dehqonlar, hunarmand-kosiblar, olim-u donolar va savdogarlar ko‘chmanchi chorvadorlarga nisbatan jamiyat uchun foydaliroqdir.

Qoraxoniylar davlatida davlati ham asosiy daromad keltiradigan sohalari dehqonchilik bo‘lib, yer egaligi ham bir necha turlarga bo‘lingan

• 1. Sulton yerlari. Bu yerlar davlat xazinasiga tushadigan asosiy soliq tushumlari asosiy qismini tashkil etgan. Bundan tashqari sulton yerlari iqto tarzda ham berilgan. Qoraxoniylar davrida iqtoni meros qilib o‘tkazish tez-tez uchrab turgan.
• 2. Vaqf yerlari, qoraxoniylar hukmronligi davrida islom dinining o‘rni va ahamiyati oshdi, u davlat dini darajasiga ko‘tarildi. Ruhoniylar o‘zlarining davlat oldidagi bu xizmatlari evaziga katta-katta yerlar va mulklar olar edilar. Bunday turli xildagi mulklarni masjid va madrasalarga vasiyat qilib qoldirish tartibi keng tarqalgan. Bu vaqf yerlari deb atalardi.