Qoʻsh uruglanish jarayoni

Qoʻsh uruglanish jarayoni

• Yopiq urugli osimliklarda roy beradigan qosh uruglanish jarayoni 1898 yili S.G.Navashin tomonidan kashf etilgan. Bunda otalik va onalik gametofitlarining tuzilishi hamda uruglanish jarayonini organishga bagishlangan bir qator tadqiqotlar sabab bolgan. Birinchi marta ochiq urugli osimliklarda sodir boladigan uruglanish jarayoni E.Strasburger (Strasburger, 1886) tomonidan tavsiflangan. U spermiy chang nayidan onalik gametofitiga otayotganda erib ketadi, shundan song ulardan bittasi tuxum hujayraning yadrosi bilan qoshiladi degan xulosaga kelad

Liliyadoshlar oilasining turkum osimliklarida murtak xaltadagi tuxum hujayrani uruglanishidan tashqari yana bitta uruglanish roy berishida urugchi tomonidan markaziy yadro, otalik gametofit tomonidan ikkinchi spermiy ishtirok etishi malum boldi. Bu hodisa bitta spermiy tuxum hujayraning yadrosi bilan, ikkinchi spermiy markaziy yadro bilan qoshilishi qoshuruglanish nomini oldi.

Liliyadoshlar oilasining turkum osimliklarida murtak xaltadagi tuxum hujayrani uruglanishidan tashqari yana bitta uruglanish roy berishida urugchi tomonidan markaziy yadro, otalik gametofit tomonidan ikkinchi spermiy ishtirok etishi malum boldi. Bu hodisa bitta spermiy tuxum hujayraning yadrosi bilan, ikkinchi spermiy markaziy yadro bilan qoshilishi qoshuruglanish nomini oldi.

• S.G.Navashin keyinchalik Delphinium, Helianthus, Rudbekia turkumlariga mansub Ranunslaceae va Asteracea oilalarining osimliklarida qosh uruglanish jarayonlarini organdi. Olib borilgan ilmiy tadqiqotlariga asoslanib, S.G.Navashin qosh uruglanish barcha yopiq urugli osimliklar uchun xos bolgan jarayon bolib, meyordagi holat deb baholadi. Hozirgi kunga kelib S.G.Navashin kashf etgan qosh uruglanish hodisasi 400 ga yaqin tur osimliklarda organilgan.

Spermiylarni murtak xaltaga kirishi haqida turlicha tasavvurlar mavjud. S.G.Navashin Lilium, Fritillaria, Delphinium, Helianthus va Rudbeckia turkumlariga mansub osimliklardagi uruglanish jarayonini organishda spermiylar chang nayining mahsulotlari bilan birga tuxum hujayra va markaziy hujayra oraligida kop marta kuzatgan. Sinergid hujayralaridan biri shikastlangani malum bolgan. Bu malumotlarga asoslanib S.G.Navashin sinergidlar chang nayidagi mahsulotlarni yolboshchisi bolib, spermiylar bilan birga tuxum hujayra va markaziy hujayralar orasidagi yoriqdan otganidan keyin hujayralarga taqsimlanadi, degan xulosaga keladi.

• Spermiylarni murtak xaltaga kirishi haqida turlicha tasavvurlar mavjud. S.G.Navashin Lilium, Fritillaria, Delphinium, Helianthus va Rudbeckia turkumlariga mansub osimliklardagi uruglanish jarayonini organishda spermiylar chang nayining mahsulotlari bilan birga tuxum hujayra va markaziy hujayra oraligida kop marta kuzatgan. Sinergid hujayralaridan biri shikastlangani malum bolgan. Bu malumotlarga asoslanib S.G.Navashin sinergidlar chang nayidagi mahsulotlarni yolboshchisi bolib, spermiylar bilan birga tuxum hujayra va markaziy hujayralar orasidagi yoriqdan otganidan keyin hujayralarga taqsimlanadi, degan xulosaga keladi.