2
Quritilgan 3 tonna qovun maxsulotlarini qadoqlash uchun talab
qilinadigan qadoqlash materiallarini turi va miqdori xisoblansin
MUNDARIJA
KIRISH
…………………………………………………………………………….3
I-BOB. QOVUNNING XALQ XO’JALIGIDAGI AHAMIYATI
……………..5
1.1. Qovunni kelib chiqish tarixi va xalq xo’jaligidagi axamiyati…………………5
1.2. Qovunning ozuqaviy va kimyoviy tarkibi……………………………….…….9
II-BOB. QOVUNNING NAVLARI VA UNI SAQLASHGA TAYORLASH..13
2.1. Qurutish uchun mo’ljalangan qovun navlari………………………….………13
2.2. Qovunni qurutish va qoqi olish texnologiyasi ……………..………………..16
3-BOB 3 TONNA QOVUNNI SOVUTKICHLI OMBORDA
JOYLASHTRISH UCHUN TALAB QILINADIGAN QADOQLASH
MATERIALLARINI TURI VA MIQDORINI HISOBLASH……………….17
3.1. Sovutkichli omborlar va uning tuzulishi
………………………………….…17
3.2.
3 tonna qovun qadoqlash uchun materiallarini turi va miqdorini hisoblash…28
Xulosa………………………………………………………………………...…..30
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………..….31
3
Kirish
Mustaqil Respublikamizda yildan-yilga sabzavot va
mevalar yetishtirish ortib
bormoqda. Sabzavot va mevalarning sifati, bir tomondan,
ularning turi va naviga
bog‘liq bo‘lsa, ikkinchi tomondan ularni terish va uzish muddatlari hamda ularni
saralash, tovar holatiga keltirish, joylash, tashish, saqlash usullariga to‘liq rioya qilib
borishga ham bog‘liqdir. Bu ishlar o‘z vaqtida va a’lo bajarilganda mahsulotning
sifati va ta’mi yanada ortadi.
Shuningdek, inson organizmi uchun juda zarur bo‘lgan qand, vitaminlar,
biologik faol va mineral moddalarning ko‘pligi noz-ne’matlarining oziqaligi,
to‘yimligi va shifobaxshlik ahamiyatini yanada oshiradi. Shu sababli ho‘l sabzavot,
meva va uzumni imkoni boricha yuqori sifatli holda
uzoq vaqt saqlash asosiy
vazifadir.
Yetishtiriladigan joyning o‘zida-xo‘jaliklarda yangi sabzavot, meva va uzumni
saqlash maqsadga muvofiqligini fan va amaliyot tomonidan isbotlangan. Sabzavot
va mevalarni mahsulot yetishtirilgan xo‘jalikning o‘zida saqlansa, ular ancha uzoq
muddat saqlanadi va chirib no’bud bo‘lishi 15-20 foizga kamayadi. Shuni ta’kidlash
kerakki, xususan O‘zbekiston sharoitida meva, sabzavot hosilini yig‘ishtirish,
transportda tashish va saqlash masalalari hali chuqur o‘rganilmagan sabzavotchilik
va mevachilik sohalarida erishilgan fan yutuqlari va ilg‘or ishlab chiqarish tajribalari
esa xo‘jaliklar o‘rtasida unchalik ko‘p tarqatilmayapti.
Ma’lumki, mamlakatimizdagi mavjud tabiy-iqlim sharoiti qishloq xo‘jaligi
mahsulotlarini, xususan, meva-sabzavotchilikni barqaror rivojlantirish imkonini
beradi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va hukumati tomonidan sohani bozor
munosabatlariga o‘tish jarayonida meva-sabzavotchilikni
rivojlantirishga ustuvor
yo‘nalishlar sifatida katta e’tibor qaratilmoqda. Zero, meva-sabzavotchilik
mahsulotlarini tashqi bozorlarda sotish hisobiga mamlakat valyuta tushumining
sezilarli qismi shakllanayotganligi ham sohani tubdan
isloh qilish va jadal
rivojlantirishning ustuvorligidan dalolat beradi.
Xususan, so‘nggi yillarda bir qator farmon va qarorlar qabul qilindi. Bularga
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 29 martdagi “O‘zbekiston
4
Respublikasida meva-sabzavotchilikni jadal rivojlantirishga doir qo‘shimcha chora-
tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-5388 va 2019 yil 23 oktyabrdagi “O‘zbekiston
Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020-2030 yillarga mo‘ljallangan
strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5853 sonli farmonlari hamda 2018 yil 17
oktyabrdagi “Meva-sabzavot mahsulotlarini tashqi bozorlarga chiqarish
samaradorligini oshirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-3978,
2019 yil 14 martdagi “Meva-sabzavotchilik sohasida qishloq xo‘jaligi
kooperatsiyasini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4239 qarorlarini
keltirish mumkin.
O‘zbekiston iqtisodiyotida myeva-sabzavotchilik tarmog‘ining o‘rni
Umuman olganda, tarmoqda olib borilayotgan iqtisodiy
islohotlar quyidagi
iqtisodiy-ijtimoiy masalalarni hal qilish imkonini yaratmoqda:
iqtisodiy masalada – meva-sabzavotchilik jami ishlab chiqarilgan qishloq
xo‘jaligi mahsulotlarining 32,2 foizini (mamlakat yalpi ichki mahsulotining 8,7
foizi) tashkil etgani holda qishloq joylarida aholining asosiy daromadlaridan biri
hisoblanadi. Sanoatning qator tarmoqlarini rivojlanishiga o‘zining bevosita ta’sirini
ko‘rsatadi. Shuningdek, ushbu tarmoq mamlakat qishloq xo‘jaligi eksportida asosiy
o‘rinlarni egallaydi;
ijtimoiy
masalada –
meva-sabzavotchilikni
barqaror
rivojlantirish
samaradorligi, nafaqat qishloq aholisining turmush darajasiga, balki mamlakat
barcha aholisining ijtimoiy farovonligini ham oshirishga bevosita ta’sir ko‘rsatadi.
Yakuniy natijada ushbu islohotlardan pirovard maqsad mamlakatda oziq-ovqat
xavfsizligi ta’minlanib, yangi O‘zbekiston rivojlanishining
barcha jarayonlarida
amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning ijobiy natijalarida yaqqol namoyon
bo‘ladi hamda aholi turmush darajasining oshib borishini o‘zida aks ettiradi.
