Quyosh energetikasi

 
4.4-rasm. Aktiv geliotizimli issiqlik ta‟minotiga ega uy 
1- quyosh kollektori; 2 - issiqlik akkumulyatori; 3 -suvni qizdirish 
uchun issiqlik almashingich; 4 - issiq suv bak akkumulyatori; 5 -havoni 
qizdirish uchun issiqlik almashingich; 6 - ortiqcha issiqlikni tashlash 
uchun issiqlik almashingich; 7 - kengayish baki; 8 - suv isitish uchun 
issiqlik almashingich 
4-rasmda aholi yashaydigan uyning tomiga o‗rnatilgan suyuqlik quyosh 
kollektori tasvirlangan. Isitish va issiq suv ta‘minotida geliotizimning 
qolgan jihozlari uyning podvalida joylashgan. U erda asosiy issiqlik 
akkumulyatorlari, suv isitish uchun issiqlik almashingich (3), issiq suv 
akkumulyatsiyasi uchun bak, uyni isitish va havoni qizdirish uchun issiqlik 
almashingich (5), kengayish baki va antifrizdagi issiqlikni suvga uzatish 
uchun issiqlik almashingich o‗rnatilgan. Uyning tashqarisida issiqlik 
almashingich (6) bo‗lib u yoz oylarida ortiqcha yig‗ilgan quyosh issiqligini 
tashlab yuborish uchun xizmat qiladi. 
Ishni bajarish tartibi:
Majburiy sirkulyatsiyali quyoshiy issiq suv 
ta‘minoti ikki konturli tizimining ish jarayonini o‗rganish uchun (1-
rasmga asosan) tajriba tabiiy sharoitda ―Alternativ energiya manbalari‖ 
kafedrasining geliopoligonida olib boriladi.
1. Majburiy sirkulyatsiyali quyoshiy issiq suv ta‘minoti ikki konturli 
tizimida issiqlik tashuvchi nasoslar yordamida harakatlantiriladi. Dastlab 
quyosh kollektorining panel sohasi tekisligida quyosh radiatsiyasi E 

---

22 
(Vt/m
2
) o‗lchanadi, shuningdek atrof muhit harorati t
a
(
0
С)
ham qayd 
qilinadi.
2.Issiqlik tashuvchining quyosh kollektorining kirish qismidagi t
1
(
0
С) 
harorati, so‗ngra issiqlik almashingichga kirish qismidagi t
2
(
0
С) harorati 
o‗lchab olinadi. O‗lchashlar har 10 daqiqa vaqt intervali bilan amalga 
oshiriladi. 
3. Bak akkumulyatorga kirish qismida sovuq suvning harorati t
s
(
0
С),
va kollektordan chiqish qismidagi issiq suvning harorati t
is.
(
0
С), vaqt 
birligi ichida bak akkumulyatordan olinadigan suvning massa sarfi G