Rajapova gulshirinning "atom yadrosi va elementar zarralar fizikasi" fanidan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

---

Mikroto'lqinli nurlanishlar. 

Mikroto'lqinli  nurlanish,  ultra  yuqori  chastotali  nurlanish  (mikroto'lqinli 

nurlanish)  -  elektromagnit  nurlanish,  shu  jumladan,  radio  to'lqinlarining 

dekimetr, santimetr va millimetr diapazonlari, mikroto'lqinli chastotalar 300 

MGts  dan  300  GGs  gacha  o'zgarib  turadi  (to'lqin  uzunligi  1  m  dan  1  mm 

gacha).  Boshqa  bir  ta'rifga  ko'ra  -  radarda  -  mikroto'lqinli  diapazon 

chastotalari  1  dan  100  gigagertsgacha  (to'lqin  uzunligi  3  dm  dan  3  mm 

gacha)  belgilash  odatiy  holdir.  Ikkala  ta'rifda  ham  mikroto'lqinli  nurlanish 

santimetr to'lqin uzunligi oralig'ini o'z ichiga oladi. 

Yuqori zichlikdagi mikroto'lqinli nurlanish tanalarni kontaktsiz isitish uchun 

ishlatiladi  (maishiy  mikroto'lqinli  pechlarda  -  ovqatni  isitish  uchun,  sanoat 

korxonalarida  -  metallarni  issiqlik  bilan  davolash  uchun,  jarrohlikda  - 

tomirlarni  radiochastotali  ablasyon  uchun  [1];  bu  erda  asosiy  element 

magnetron), shuningdek, radar uchun. 

Kam intensiv mikroto'lqinli nurlanish aloqa vositalarida, asosan ko'chma 

radiolarda, uyali telefonlarda (birinchi avlodlardan tashqari), Bluetooth 

qurilmalarida, Wi-Fi va WiMAXda qo'llaniladi. 

Mikroto'lqinli yoki ultra yuqori chastotali (UHF) nurlanish bu bir 

millimetrdan bir metrgacha bo'lgan elektromagnit to'lqinlar bo'lib, ular 

 nafaqat mikroto'lqinli pechlarda, balki radiolokatsiya, radio-navigatsiya, 

sun'iy yo'ldosh televizion tizimlarida, uyali telefoniya va hk 

ishlatiladi.Mikroto'lqinlar tabiatda mavjud, ularni Quyosh chiqaradi. 

 

mikroto'lqinlar: millimetr (mm), santimetr (sm), dekimetr (dm) 

energiya E - 0,001 eVgacha 

harorat T - 2 K gacha 

chastota n (nu) - 200 gigagertsgacha = 2 1011 Hz 

to'lqin uzunligi λ (lambda) - 1 mm dan 

---

ultrashort to'lqinlar (VHF): dekimetr, metr 

E - 4 · 10-6 eVgacha 

T - 0,01 K gacha 

b - 1 gigagertsgacha = 109 gts 

λ - 30 sm dan 

qisqa (SW), o'rta (CB), uzun (LW) to'lqinlar 

E - 1,2 · 10-8 evVgacha 

T - 0.0003 K gacha 

ν - 30 MGts gacha = 3 107 Hz 

λ - 10 m dan 

ortiqcha uzun to'lqinlar (VLW) 

E - 4 · 10-10 eVgacha 

T - 10-6 K gacha 

ν - 100 KHz gacha 

λ - 3 km dan