Referat mavzu: Bajardi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI SPORTNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
O‘ZBEKISTON DAVLAT JISMONIY TARBIYA VA SPORT UNIVERSITETI



REFERAT
Mavzu:______________________________________________________________________

Bajardi:________________
Tekshirdi:______________


Chirchiq-2022
MAVZU: TAYANCH HARAKAT APPARATI JAROHATINI FUNKSIONAL DAVOLASH DAVRLARI. BOLALARDA TAYANCH-HARAKAT APPARATI NUQSONLARIDA DJT.
Reja:

1. 
   Shikastlanish to‘g‘risida tushuncha, sinishlar va uning turlari.
   
2. 
   Tayanch-harakat apparati shikastlanishlarining funksional davolash davrlari.
   
3. 
   Bolalarda tayanch - harakat apparatining nuqsonida DJT.
   

Shikastlanish to‘g‘risida tushuncha, sinishlar va uning turlari.
Travma deb, organizmga ta'sir ko‘rsatgan tashqi omillar (mexanik, termik, elektr, nur, psixik va h.k.) ta'siridan organ va to‘qimalarning anatomik, fiziologik funksiyalarining o‘zgarishlari va zararlangan organizmning mahalliy va umumiy reaksiyasini keltirib chiqaradigan shikastlanishga aytiladi. Shikastlanish ko‘pincha organizm to‘qimalariga mexanik ta'sir, ya'ni bevosita mexanik kuch (zarb tegishi, ezilish, cho‘zilish) ta'sirida yuzaga keladi. Ochiq va yopiq shikastlanishlar farq qilinadi. Ochiq turiga organizm qoplamalarining (teri, shilliq qavatlar) zararlanishi bilan o‘tadigan va shikastlangan to‘qimalarga infeksiya o‘tish xavfi bo‘lgan travmalar kiradi. Yopiq travmada teri va shilliq pardalar zararlanmaydi. Lat yeyish (urib olish), cho‘zilish, yumshoq to‘qimalar (mushaklar, paylar, tomirlar, nervlar), teri ostining uzilishi, bo‘g‘im chiqishi, suyak sinishi ana shular jumlasiga kiradi. Qorin bo‘shlig‘iga (qorin, ko‘krak, bosh suyagi, bo‘g‘im) teshib kiradigan va kirmaydigan shikastlanishlar ham tafovut qilinadi.
Shikastlanish xarakterini hisobga olib, travmalar yakka, ko‘p, oddiy va kombinasiyalangan turlarga bo‘linadi. Umumiy kasallanishlar ichida (statistika bo‘yicha) jarohatlanish (travma) erkaklarda ayollarga nisbatan ikki barobar ko‘proq uchraydi.
Jarohatlanish kelib chiqishi bo‘yicha quyidagicha bo‘ladi:
- ishlab chiqarish, qishloq xo‘jaligi jarohati;
- ijtimoiy jarohat;
- ko‘cha jarohati;
- harbiy jarohat;
- sport jarohati;
- bolalar jarohati.
Shikastlanish termini jarohatlovchi segmentlarning lokal, anatomik va funksion ta'sirida qo‘llanilishida aniqlanadi (elka oldi suyaklarining sinishi, chap son yumshoq to‘qimalarining yopiq shikastlanishi, chap son suyagining sinishi va h.k.)