Режа: Мактабгача ёшдаги болалар хусусиятларини билиш. Болаларни мактаб таълимига тайёрлигини аниқлашда психологнинг вазифалари Ота-оналар учун тавсиялар. Муносабатлар турлари

Ёш даврлари психологияси ва таълим тарбия жараёнида уларни ҳисобга олиш масалалари. Мактабгача ёши даври психологияси ва уларни таълим-тарбия жараёнида ҳисобга олиш масалалари

РЕЖА: 1.Мактабгача ёшдаги болалар хусусиятларини билиш. 2. Болаларни мактаб таълимига тайёрлигини аниқлашда психологнинг вазифалари 3.Ота-оналар учун тавсиялар. 4. Муносабатлар турлари.

Ёш даврлари:

• Ёш даврлари:
• Мактабгача ёши даври.
• Кичик мактаб ёши даври.
• Ўсмирлик даври.
• Ўспиринлик даври.
• Вояга етиш.
• Етуклик даври.
• Қариялик даври.
• Узоқ умр кўришлик даври.

Ёш даврлар психологияси бола шахси ривожланишида унинг ривожланиш босқичларини ажратиб олади, яъни

• Ёш даврлар психологияси бола шахси ривожланишида унинг ривожланиш босқичларини ажратиб олади, яъни
• чақалоқлик даври;
• илк гўдаклик даври;
• гўдаклик даври;
• илк болалик даври;
• болалик даври;
• мактабгача ёш даври;
• кичик мактаб ёш даври;
• ўсмирлик даври;
• ўспиринлик даври.

Болани тарбиялашда мактабгача ёшдаги болаларнинг ёш хусусиятларини билиш катта ахамиятга эга. Бунда шартли равишда 4 давр ажратилади: эрта болалик, эрта мактабгча ёш, кичик мактабгача ёш, ва катта мактабгача ёш.

2-3 ёшли болаларнинг ривожланиш хусусиятлари Бу давр ўзига хос хусусиятларга эга. Бир ёшдан икки ёшгача бўлган давр мобайнида боланинг нутқи ва ўзгалар томонидан айтилган сўзларни тушуниш қобилиятлари жадал ривожланган бўлса, 2-3 ёшга келиб, ўзгалар нутқига тақлид қилиш жараёни бошланади, бола мусиқа, бадиий сўз таъсирига тез берилади.

3-4 ёш. Одатда 3 ёшдан бошлаб болалар ўзи хақида исми билан эмас, балки “мен” сўзни ишлатишни бошлайдилар. Бу эса бола ўзини энди шахс сифатида нафақат хис қилишни, балки англашни бошлаганлигини билдиради. Кичкинтой ўзининг кимлигини ва қандайлигини аниқ англай бошлайди. Боланинг ички дунёси қарама қаршиликлар билан тўлиб боради: у мустақиликка интилади, шу билан бирга бирор вазифани катталар ёрдамисиз бажара олмайди, яқинлари яхши кўради, бола учун улар жуда ахамиятли. Агарда катталар унинг эркинлигини чекласалар, бола ўзига хос ва қулай усуллар орқали норозилигини намоён этади. Норозилик турлари боланинг индивидуал хусусиятларига қараб, турли хилда бўлиши мумкин: йиғлоқилик, инжиқлик, қайсарлик ёки агрессивлик.