Reja: Psixologiyada shaxs va jamiyat. Shaxs taraqqiyotining davrlarga bo’linishi

kooperatsiya, hamkorlik;

shaxsiy manfaatning maksimallashuvi - individuallik;

vaqtinchalik yutuqlarga nisbatan munosabatning oshirilishi - raqobat;

o‘zgalar yutug‘i yoki manfaatining yuqori qo‘yilishi - altruizm;

o‘zgalar yutug‘ining minimallashtirilishi - agressiya;

yutuqlardagi tafovutlarning kamaytirilishi - tenglik.

Ko‘rib turganimizdek, har bir motivning mohiyati o‘ziga xos mazmunga ega. Ular har bir sharoitda o‘ziga tarzda namoyon bo‘lsa-da, ularning amaliyotda mavjudligi aniq va har birimizning ijtimoiy xulqimiz qanday namoyon bo‘lishini ko‘rsatadi.
Har bir motivning ishlab chiqarish sharoitlarida xodimlar xulqida qanday aks etishini o‘rganish fan uchun ham, amaliyot uchun ham katta ahamiyatga ega.
Har qanday motivlarning orqasida shaxsning ehtiyojlari yotadi. Ya’ni, maqsadli hayotda shaxsda avval u yoki bu ehtiyojlar paydo bo’ladi va aynan ularning tabiati va zaruratiga bog’liq tarzda xulq motivlari namoyon bo’ladi.
36-rasm

Shunday qilib, motivlar tizimi bevosita shaxsning mehnatga, odamlarga va o’z-o’ziga munosabatlaridan kelib chiqadi va undagi xarakter xususiyatlarini ham belgilaydi. Ularning har birimizda real shart-sharoitlarda namoyon bo’lishini biror mas’uliyatli ish oldidan o’zimizni tutishimiz va muvaffaqiyatlarga erishishimiz bilan baholasak bo’ladi.

1^ Kelvin Seifert and Rosemary Sutton, Educational Psychology © 2009, Second Edition. 324-b.

2^ David G. Mаyers Psychology,© 2010 by Worth Publishers. 590-b.

3

4^ A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academic practice / [edited by] Heather Fry, Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed. p. cm. pp: 188.

5^ Битянова М.Р. Социальная психология: Учебное пособие. 2 - е изд.,– СПб.: Питер, 2008. С. 150

6^Битянова М.Р. Социальная психология: Учебное пособие. 2 - е изд., – СПб.: Питер, 2008. С. 152