Reja, Tamaki tarkibi. Tamaki chekishni sog’liqqa zarari. Tamaki chekuvchilarni davolash

P. Andux (1979) dori bilan davolashni mexanizmi jihatdan uch guruhga bo’ladi.

1. Almashtiruvchi yoki o’rnini bosuvchi terapiya, bunda nikotin o’rnini bosuvchi dorilar beriladi. Bunday dorilarga libelin, tsititon, pilokarpin, tabekis, gamibazik, vitamin B guruxi, C vitaminlardan ukol qilish.

Bu preparatlarda vegetative nerv tizimiga ta’sir etib narkomaniya xolatini kamaytiradi. Odamning chekkisi kelmaydi. Bu maqsadda sigareta o’rnini bosuvchi turli xil rezina saqichlardan foydalanish mumkin.

2. Simpatik terapiya. Simpatik terapiyaga uyqu, og’riq qoldiradigan tinchlantiradigan preparatlar kiradi (brom, volerian). Bu preparatlar chekuvchilarda psixik buzilishlarni yo’qotadi.

3. Aversion terapiya. (salbiy shartli reflekslarni hosil qilib, papirosga nisbatan jirkanish tuyg’usini hosil qilish) Aversion ta’sir etuvchi preparatlarga lyapis sut achitqili kumush, tanin eritmasi, glitserin, kallagoral, apomorfin, emetin, termopsis o’ti, mis nitrat eritmalari, tsink eritmasi kiradi. Nomlari keltirilgan preparatlar nikotinga nisbatan jirkanish xissi hosil qiladi. Masalan, 0,5% li lyapis eritmasi bilan og’izni chayqash tamaki nisbatan jirkanish hosil qiladi. Bu preparatlar ta’sirida chekuvchi chekishni tashlaydi. Bulardan samaraliroq preparatlarga tamaki o’rnini bosuvchi preparatlar hisoblanadi. Bularga lyubesil, tsitizin va boshqalar kiradi. Nikatin o’rnini almashtirish bilan nikotin ochligini kamaytiriladi.

Keyingi vaqtlarda O’zbekiston F. A. Bioarganik institutida olingan anabazin gidroxlorid yaxshi natija bermoqda. Bir dona tabletka bitta papiros o’rnini bosadi. Shuning uchun, dastlab bir sutkada 20 – 25 tabletka ichiladi. So’ng kamaytirib borilib, bir sutkada bitta tabletka ichish kifoya qiladi. 20 kundan keyin 10 kunda bitta tabletka ichish yetarli. Davolashning to’liq kursi 30 kun davom etadi. Ijobiy natijaga erishilmasa 2 – 4 xaftadan so’ng yana qaytariladi