Reproduktiv salomatlik

---

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 1 
 
 

---

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 2 
REPRODUKTIV SALOMATLIK 
Ummatov Muhriddin Tilov o'g'li 
Qashqadaryo viloyati Kitob tumani 57- umumiy o‘rta ta'lim maktabi biologiya fani 
o'qituvchisi 
Annontatsiya: 
Reproduktiv salomatlik – bu reproduktiv tizim va uning faoliyatiga 
bog‘liq barcha masalalar borasida faqat kasallik va kamchiliklar yoqligi bolibgina 
qolmay, balki тo‘liq jismoniy,aqliy va ijtimoiy muvaffaqiyatlar holati hamdir.
Kalit so‘z: 
huquq, Tuxumdon, salomatlik, maxsus, dastur
 
Reproduktiv huquq – bu barcha er- xotin juftliklar va alohida shaxslarning 
bolalar soni, ular orasidagi oraliq va ularning tug‘ilish vaqti haqida erkin hamda to‘liq 
ma‘suliyat hisi bilan qaror qabul qilishi va buning uchun shart bo‘lgan ma‘lumot va 
vositalarga ega bo‘lishi borasidagi asosiy huquqlarni tan olish. Ohirgi yillarda 
―Reproduktiv salomatlik va huquq‖ konsepsiyasiga katta e‘tibor berilmoqda. Bu 
konsepsiya onalik va bolalikni muhofaza qilishga katta e‘tibor beradi. 1) Reproduktiv 
salomatlik konsepsiyasini rivojlanishi 1990-yil Fathalla tushunchasi (inson 
reproduksiyasi taraqqiyog‘ti tekshirish maxsus dasturining raxbari). Reproduktiv 
salomatlik nafaqat reproduktiv davrida kasallik va patologiyalarni bo‘lmasligi, balki 
jismoniy, ruhiy va ijtimoiy holatni to‘liqligidir. 1992-yil Oilani rejalashtirish halqaro 
federatsiyasi faoliyati reproduktiv salomatlikni yaxshilashga qaratilgan. 1993-yil 
Akusher-ginekologlarning halqaro kongressi reproduktiv salomatlikning 4 ta asosiy 
elementini belgiladi: 1. Homiladorlikdan saqlanishni nazorat qilish. Nafaqat 
homiladorlikdan saqlanish, balki bepushtlikni davolash ham zarur. 2. Har bir ayol 
behatar homiladorlik va tug‘ish huquqiga ega. 3. Barcha yangi tg‘ilgan chaqaloqlar 
solom va baquvvat bo‘lishlari kerak. 4. Jinsiy infeksiyalardan xalos bo‘lish kerak. 2. 
Reproduktiv salomatlik tamoyillarini sanab bering. Reproduktiv salomatlikni 
muhofaza qilishdagi 12 ta tamoyil quyidagilardan iborat: 1. Xavfsiz homiladorlik; 2. 
Bexatar tug‘ruqlar; 3. Chilla davrida malakali yordam; 4. Istalmagan homiladorlik va 
uni oldini olish; 5. Tug‘ruqlar oralig‘ini 3 yil va undan ortiq muddatga saqlash; 6. 
Zamonaviy kontraseptiv vositalar haqida aholiga keng ma‘lumot berish; 7. Jinsiy yo‘l 
orqali yuqadigan kasalliklarni oldini olish, tashhislash va davolash; 8. Bepushtlikni 

---