Самар+анд алишер навоии номидаги да8лат университети

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА

МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ

ГУЛИСТОН ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ
«Спорт ва ҳаракатли ўйинлар (футбол) ва уни ўқитиш методикаси»
ўқув–услубий мажмуа
Гулистон-2007
Жалолов И.М. «Спорт ва ҳаракатли ўйинлар (футбол) ва уни ўқитиш» фанидан кундузги бўлим талабалари учун ўқув-услубий мажмуа. Гулистон-2008. 44-бет.

Ушбу ўқув-услубий мажмуа «Жисмоний тарбия ва жисмоний маданият» мутахассислиги кундузги таълим йўналишида таҳсил олаётган 4-босқич талабалари учун мўлжалланган бўлиб, спортнинг футбол тури бўйича замонавий педагогик технологиялар асосида тузилган 14-соат маъруза , 24-соат амалий машғулотларни бажариш тартиби, амалий машғулотлар ишланмаси ва назорат саволлари берилган.

Ушбу ўқув услубий мажмуа Гулистон давлат университети ўқув методик кенгашининг
16.10.№01. 2008 йил баённомаси билан чоп этишга тавсия этилган.

Масъул муҳаррир: п.ф.н. Комилов Ж.К.

Тақризчилар: п.ф.н. Сарибоев Ш.Т.

© Университет
Ҳозирги футбол ўйини тактикасида асосий таркибий қисмлар бўлиб, юқори функционал тайёргарлик, замонавий ўйин техникаси ва жамоадаги барча ўйинчиларнинг мустаҳкам рухий тайёргарлиги ҳисобланади.

К И Р И Ш

Ўзбекистон Республикаси жисмоний тарбия тизимида футбол спортнинг халқ орасида энг оммалашган турларидан бири сифатида етакчи ўринлардан бирини эгаллайди.
Республика Президенти И.Каримов ва хукуматимиз мамлакатимизда футболни ривожлантириш тўғрисида доимо хамғўрлик қилиб келмоқда. Бу ҳақида Вазирлар Маҳкамаси томонидан 1992-2000 йиллар давомида қабул қилинган «Жисмоний тарбия ва спорт тўғрисида»ги Қонун, «Ўзбекистон Республикасида футболни ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 144-сонли, «Ўзбекистонда футболни ривожлантиришнинг ташкилий асослари ва принципларини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 27-сонли ва «Ўзбекистон футболини ривожлантириш фонди фаолиятини яхшилаш ва уни қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 283-сонли Қарорлари далолат бериб турибди.
Қабул қилинган Қонун ва Қарорлар юқори малакали футболчилар тайёрлаш ва ёшлар орасидан иқтидорли футболчиларни танлаб олиш ва уларни катта футболга йўналтириш тизимининг сифатини оширишга замин яратувчи давлат миқёсидаги меъёрий хужжатлар бўлиб ҳисобланади.
Замонавий футболда юқори натижаларга эришиш мунтазам равишда футболчилар тайёрлаш тизимининг янги шакл ва воситаларини излаб топишни тақозо этади. Ҳозирги футбол XX асрнинг 50-80-йилларидаги футболдан тубдан фарқ қилади. Барча жамоалар ҳар бир учрашувга нафақат ўзгача бир руҳ ва шижоат билан, балким янги тактик вариантлар билан ҳам чиқмоқдалар. Майдонда 90 дақиқа давомида шиддатли кураш кетмоқда. Хеч бир жамоа тўғрисида учрашувдан олдин бу жамоа фаворит, бу жамоа аутсайдер деб бўлмайди.
Етакчи терма жамоаларнинг Европа ва Жаҳон чемпионатлари давридаги ўйинларининг таҳлили шундан далолат берадики, футбол йилдан-йилга жамоа ўйини ҳамда ўта яқин алоқаларга асосланган спорт турига айланиб бормоқда. Футбол эволюцияси юлдуз жамоадан-юлдуз жамоага ўтиб бормоқда.
Замонавий футболда ғалабага эришишда муҳим омиллардан бири бўлиб-тактика ҳисобланади. Ҳар бир тажрибали мураббий янги учрашувга бўлғуси рақибининг ўйин услубидан келиб чиққан холда тактик вариант танлайди. Ўйиннинг якуний натижаси эса ушбу танланган тактик вариантнинг тўғри ёки нотўғри эканлигини кўрсатади.