Самарқанд давлат университети физика факультети умумий физика кафедраси Фан: “Электр ва магнетизм” 20-маъруза


У. Томсон (Кельвин) (1824–1907 й.)



Download 2,78 Mb.
bet4/5
Sana01.03.2022
Hajmi2,78 Mb.
#477021
1   2   3   4   5
Bog'liq
20-маъруза

У. Томсон (Кельвин) (1824–1907 й.)

Вақт бирлиги ичидаги тебранишлар сонига тебраниш частотаси деб аталади
Бу частота тебраниш контурининг хусусий ёки резонанс частотаси деб ҳам аталади.
Частотанинг ўлчов бирлиги: Герц [Гц]=1/[с].
Бир Герц бир секундда битта тўла тебраниш юз берадиган тебранма ҳаракат частотасидир.
Гармоник тебраниш тенгламасининг ечими (А) ифодасидаги q0 - катталикга тебранишнинг амплитудаси, 0t +   га тебраниш фазаси,   доимийга эса тебранишнинг бошланғич фазаси деб аталади.

Идеал тебраниш контуридаги заряд q(t), потенциаллар фарқи (t), ток кучи I(t), электр энергия Eq(t) ва магнит энергия Em(t) боғланишларининг графиклари.
Em + Eq сақланади, чунки R = 0 .

5. Реал тебраниш контуридаги эркин сўнадиган электромагнит тебранишлар тенгламаси


Реал тебраниш контури албатта R электр қаршиликга эга бўлади (кейинги слайддаги расм).
Бундай занжир бўйлаб оқаётган токнинг энергияси атроф муҳитга Жоул иссиқлиги кўринишида сарфланади. Шу сабабли тебраниш контурига (конденсаторга) берилган дастлабки энергия, ҳар бир тебраниш даври давомида камайиб боради. Натижада малум вақтдан кейин контурдаги электромагнит тебранишлар сўнади.
Реал контурдаги сўнадиган эркин электромагнит тебранишларнинг тенгламаси қуйидаги кўринишда бўлади:
(Б)

Вақт ўтиши билан, тебраниш энергияси камайиб бориши натижасида, тебраниш амплитудаси ҳам камайиб боради ва тебранишлар сўнади. Бу ҳолда амплитуданинг вақтга боғлиқ ҳолда камайиши қуйидаги қонун бўйича юз беради: q(t) = et

Реал тебраниш контури

Реал тебраниш контуридаги конденсатор заряди катталигининг вақтга боғлиқ ҳолда сўнувчи тебранишларининг графиги


Сўнувчи тебранишлар, сўнишнинг логарифмик декременти деб аталадиган,  катталик билан тавсифланади.
У, вақт бўйича бир тебраниш даврига фарқ қиладиган, иккита қўшни амплитудалар нисбатининг натурал логарифмаси қиймати билан аниқланади:


Download 2,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish