Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti 307-guruh talabasi Adhamqulova Zuhroning,,O’zbek tili va adabiyotini o’qitish metodikasi’’ fanidan dars ishlanmasi

Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti 407-guruh talabasi Adhamqulova Zuhroning 6-,,a’’ sinf o’quvchilari bilan ona tili fanidan taqdimot ishi

FE’L so’z turkumi

O’QITUVCHI :Adhamqulova Zuhro

Fe’l so’z turkumi haqida

• Fe’l deganda birdan xayolimizga kattakon ,bahaybat hayvon kelmasin , chunki bu hayvon haqida emas ,balki biz endi yuqori sinfda o’qiganligimiz sababli buni yaxshi tuwunamiz. Va bugun biz so’z turkumlarining eng keng qamrovlisi bo’lgan fe’l so’z turkumi haqida gaplashamiz.
• FE’L- nima qilmoq, nima bo’lmoq,so’roqlariga javob bo’lib, shaxs yoki narsalarning harakat,holatini ifodalagan so’z turkumi hisoblanadi. Fe’ldan anglashilgan harakat va holat ma’lum shaxs yoki narsa tomonidan bajariladi. ana shu shaxs yoki narsa harakatning bajaruvchisi sanaladi.

Fe’llar nimani atab kelishiga ko’ra harakat va holat fe’llariga bo’linadi:

• Yugurmoq, Qimirlamoq, Bormoq kabilar jismoniy faoliyat natijasida ro’y berganligi uchun harakat fe’llaridir.
• Ikkilanmoq, eshitmoq, qotmoq fe’llari ichki kechinmalarni ,bir holatdan ikkinchi holatga o’tishni ifodalab holat fe’llariga tegishlidir.

Topshiriq : quyidagilarni harakat va holat fe’llariga ajrating

• tasvirlamoq,kuylamoq, taralmoq, qotmoq, o’ylamoq, eshitmoq, porlamoq, yiqilmoq, jimirlamoq, unmoq, o’smoq, fikrlamoq, ikkilanmoq, qaytmoq.

Harakar fe’llari:
Holat fe’llari:

Fe’l nisbatlari

• Bajaruvchisining harakat va holat jarayonida qay darajada ishtirok etishtirok etishini bildiruvchi fe’l shakllari nisbat shakllari deyiladi.
• 1) aniq nisbat ------------kiydi
• 2) o’zlik nisbat ----------- kiyindi
• 3) majhul nisbat---------- kiyildi
• 4) birgalik nisbat--------- kiyishdi
• 5)orttirma nisbat---------kiydirdi

Nisbat qo’shimchalari:

• ----------------- aniq nisbat
• ------------------ o’zlik nisbat