Samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti amaliy matematika informatika yo

---

1 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA-MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI 
RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR FAKULTETI 
 
 
 
 
 
AMALIY MATEMATIKA INFORMATIKA YO’NALISHI 
303 - guruh talabasi 
Shamsiyev Mehrojiddinning 
MA’LUMOTLAR BAZASI TEXNOLOGOYALARI FANIDAN
“Fakultet” mavzusida 
 
 
KURS ISHI 
 
 
 
 
 
 
Tekshirdi:__________________
 
 
 
 
 
 
SAMARQAND – 2021 
 

---

2 
 
Kirish 
Bugungi kunda mamlakatimizda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini 
qo‘llamaydigan korxonalar deyarli qolmadi va ulardan aksariyatining hozirgi 
vaqtdagi muammosi u yoki bu jarayonlarni avtomatlashtirilmaganligida emas, 
balki uzoq muddatli rejalarsiz amalga oshirilgan, ko‘r-ko‘rona avtomatlashtirish 
oqibatidir.Hisoblash texnikasi va dasturiy ta'minotni rejasiz xarid qilish, mayda 
kompaniyalarda yangilanmaydiga biznes takliflarga buyurtma berilishi va ularning 
joriy etilishi, turli bo‘linmalarga joriy etilgan bir vazifani hal etish uchun turli 
takliflarning mavjudligi, har xil segmentlangan tarmoqlarni ma'muriylashtirish va 
himoyalash muammolari — bularning barchasi turli kompaniyalar axborot-
kommunikatsiya 
texnologiyalar 
bo‘linmalari rahbarlari duch keladigan 
muammolar jumlasiga kiradi. AKTning rivojlanishi raqamli va matnli axborotga 
ishlov berishning barcha texnik vositalarini firma ichidagi yagona axborot tizimiga 
birlashtirish imkonini berdi. Bir vaqtning o‘zida hisoblash texnikasi va matnli 
axborotlarga avtomatlashtirilgan tarzda ishlov berish vositalaridan foydalanishga 
asoslangan axborot tizimi eng samarali hisoblanmoqda.Korxona faoliyati 
mobaynida ko‘p hajmdagi axborotlarni to‘playdi, ularni tezda qidirib topish esa 
ushbu axborot samarali joylashtirilgan va saqlangan taqdirda mumkin bo‘ladi. 
Ma'lumotlar bazasi firmaning ishlab chiqarish-sotish bo‘linmalarining xo‘jalik 
faoliyatini tavsiflovchi statistik ko‘rsatkichlar majmuini, shuningdek, firma 
rivojlanishining holati va tendensiyalariga ta'sir ko‘rsatuvchi barcha omillarga 
nisbatan materiallarni o‘z ichiga oladi. Ma'lumotlar bazasi uchun statistik 
ko‘rsatkichlar to‘plami puxta ishlab chiqiladi va firmaning faoliyat ko‘rsatishi 
natijalari va istiqbollarini chuqur iqtisodiy tahlil qilish uchun zarur bo‘lgan 
ko‘rsatkichlarni qamrab oladi. Odatda ma'lumotlar bazasini shakllantirishda 
ma'lumotlarni saqlash va yangilash tizimi to‘g‘risidagi masala ham hal etiladi. 
Bugungi kunda elektron hujjat aylanishi axborot taqdim etishning asosiy 
usuliga aylandi. Elektron hujjat aylanishi tizimidan foydalanish orqali qog‘oz 4 
hujjatlar bilan ishlash jarayonida yuzaga keladigan ko‘plab tashkiliy va texnologik 

---

3 
cheklovlarni bartaraf etish mumkin. Bu esa hujjatlar bilan ishlash samaradorligi, 
boshqarish sifatini oshirish, axborotni ishonchli himoya qilishni ta’minlash 
imkonini beradi. Elektron hujjat aylanishi tizimlari nafaqat bitta korxona 
miqyosida, balki mamlakat iqtisodiyotining barcha jabhalarida qo‘llanishi lozim.