Samarqand veterinariya meditsinasi insituti toshkent filiali

Guruh reagenti va uning ikkinchi guruh kationlariga ta`siri
II-guruh kationlarini karbonatlar holida cho`kmaga tushirish uchun umumiy reagent sifatida faqat ammoniy karbonatni ishlatish mumkin. Bu maqsadda Na₂CO₃ yoki K₂CO₃ ishlatiladigan bo`lsa, eritmaga Na<sup>+</sup> yoki K<sup>+</sup> ionlarini oldindan kiritib qo`ygan bo`lamiz va bu ionlar analiz qilinayotgan eritmada oldin bo`lgan-bo`lmaganligini aniqlash qiyin bo`ladi.
(NH₄)₂CO₃ guruh reagenti ta`sirida Ca<sup>2+</sup>, Sr<sup>2+</sup>, Ba<sup>2+</sup> ionlarining suvda erimaydigan karbonatlari hosil bo`ladi:
Ca²⁺+CO^2-₃= CaCO₃
Sr²⁺+CO^2-₃= SrCO₃
Ba²⁺+ CO^2-₃= BaCO₃
Guruh reagenti suv ta`sirida kuchli gidrolizlanadi:
(NH₄)₂CO₃+HOH NH₄HCO₃+NH₄OH

NH⁺₄+HCO₃^-
Gidrolizlanishreaksiyasitenglamasidanko`rinibturibdiki, eritmadaHCO<sup>-</sup><sub>3</sub>ionlarihambo`ladi, uningkationlaribilanhosilqiladigantuzlariCa(HCO₃)₂Sr(HCO₃)₂Ba(HCO₃)₂larsuvdayaxshieriydi.
Demak,Ca²⁺ ,Sr²⁺, Ba²⁺ kationlarining bir qismi cho`kmaga tushmaydi.
Ammoniygidroksidta`sirettirilgandaerkinkislotalarneytrallanadi, natijadamuhitishqoriybo`libMg<sup>2+</sup> kationiasoslituzhosilqilibcho`kmagatushishimumkin:
2MgCl₂+2(NH₄)₂CO₃+H₂O= Mg₂(OH)₂CO₃+4NH₄Cl+CO₂
eritmaga NH₄Cl tuzi eritmasidan qo`shilsa,muvozanat chapga siljiydi va Mg<sup>+2</sup> ioni eritmada qoladi.
Kationlargaguruhreagentiningta`sirinio`rganishuchunuchtaprobirkaningbirigaCaC1<sub>2</sub>, ikkinchisigaSrCl<sub>2</sub>vauchinchisigaBaCl<sub>2</sub>eritmalaridan 2-3 tomchidansolib, ularninghar-birigaNH<sub>4</sub>OHvaNH<sub>4</sub>Clning 2Neritmasidan 1 tomchidanqo`shiladivaso`ngraprobirkalarnisuvhammomidaqizdiribturib, (NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>eritmasita`sirettirilsaoqcho`kmalar (CaCO<sub>3</sub>SrCO<sub>3</sub>vaBaCO<sub>3</sub>) hosilbo`lishikuzatiladi.
IkkinchiguruhkationlariningkarbonatlariCO₂gazinihosilqilibparchalanadigankuchsizkislotatuzlaribo`lganligisabablicho`kmaHCl , HNO₃vaCH₃COOHlarta`siridaosoneriydi:
BaCO₃+2H⁺↔Ba²⁺+H₂O+CO₂