Shaharsozlik normalari va qoidalari

Shaharsozlik normalari va qoidalari shaharsozlikning asosi bo‘lib, ular O‘zbekiston Respublikasi va uning qismlari hududlarini rivojlantirish va qurishni rejalashtirish, binolar, inshootlar hamda boshqa obektlarning loyihalashtirilishi, qurilishi va rekonstruksiyasi, binokorlik materiallari va buyumlarini ishlab chiqarish sohalardagi normalar va qoidalarni belgilaydi.
Shaharsozlik normalari va qoidalari shaharsozlik soxasidagi reglamentlar va davlat qurilish standartlari talablarida ham ifoda etiladi.
Shaharsozlik normalari va qoidalari shaharsozlik faoliyatini amalga oshiruvchi davlat organlari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan ijro etishi uchun majburiydir.
Shaharsozlik normalari va qoidalari shaharsozlik sohasidagi maxsus vakolatli davlat organi tomonidan ishlab chiqiladi va tasdiqlanadi.
Agar shaharsozlik faoliyati jamiyat, davlat, yuridik va jismoniy shaxslarning manfaatlariga zid bo‘lsa, bunday faoliyat tugatilishi kerak.
Har bir fuqaro qulay yashash va faoliyat ko‘rsatish muhiti bilan ta'minlanish huquqiga ega.
Shaharsozlik faoliyatining amalga oshirilishida fuqarolarning qulay yashash va faoliyat ko‘rsatish muhiti bilan ta'minlanish huquqi:
shaharsozlik faoliyatining davlat tomonidan tartibga solinishi;
hududlar va aholi punktlarini rivojlantirishning shaharsozlik jihatidan rejalashtirilishi;
fuqarolarning shaharsozlik faoliyatini amalga oshirishda ishtirok etishi;
binokorlik materiallari va qurilish sohasidagi buyumlarning sertifikatlanishi;
shaharsozlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya etish ustidan davlat va jamoat nazorati;
shaharsozlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlik natijasida fuqarolarga yetkazilgan hamda ularning yashash va faoliyat ko‘rsatish muhiti yomonlashuviga sabab bo‘lgan zararni belgilangan tartibda kompensatsiya qilish, shuningdek fuqarolarning hayoti, sog‘lig‘i va mol-mulkiga yetkazilgan zararning o‘rnini qoplash;
shaharsozlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlikda aybdor shaxslarni javobgarlikka tortish orqali ta'minlanadi.

Shaharsozlik faoliyatining asosiy talablari quyidagilardan iborat:
shaharsozlik faoliyati barcha sub'yektlari tomonidan shaharsozlik faoliyatni amalga oshirish uchun qonunchilikda belgilangan tartibda vakolatli organlarning ruxsatnomalarini olinishi hamda shaharsozlik normalari va qoidalariga rioya etilishi;
hududlar va aholi punktlarini tabiiy va texnogen xususiyatdagi favqulodda vaziyatlarning ta'siridan himoya qilish;
atrof muhitni muhofaza qilish, ekologik xavfsizlik talablariga, shuningdek sanitariya normalari va qoidalariga rioya qilish;
shaharsozlik faoliyati barcha sub'yektlari tomonidan shaharsozlik faoliyatni yuridik va jismoniy shaxslarning qonuniy manfaatlariga zid holda amalga oshirmasligi.


Shaharsozlik faoliyati quyidagi hollarda alohida tartibga solinishi lozim:
hududlar va aholi punktlari tabiiy va texnogen xususiyatdagi favqulodda vaziyatlarning ta'siriga uchraganda;
hududlar konsentratsiyasi yo‘l qo‘yiladigan darajadan ortiq kimyoviy va biologik moddalar, zararli mikroorganizmlar, yo‘l qo‘yiladigan darajadan ortiq miqdordagi radioaktiv moddalar bilan ifloslanganda;
mazkur faoliyat muhofaza etiladigan tabiiy hududlarda amalga oshirilayotganda.
Shaharsozlik faoliyatining alohida tartibga solinadigan obektlari quyidagilardan iborat:
hududiy alohida tartibga solinadigan obektlar;
alohida tartibga solinadigan aholi punktlari