Samarqand. «Afrosiyob* inchinnnhonasi, 1995-7.
Arxitektor M. Voxidov.
179
Binoning shahar m arkaziy m aydonida joylanishi liftlam i m eh m o n
xona devoriga olib chiqishni taqozo etgan. Oynavand liftlar m aydondan
zavq olishga im kon beradi va shahar eski qismi manzarasini bor b o ‘yicha
nam oyon etadi. Bino yuqori qismi devorlarining uyachali tuzilishi
arabcha yozuvni esga soladi. Binoning kamqavatli qismi oddiy yirik
shakllarda hal etilgan. U rganch shahridagi «Inturist» m ehm onxonasi
h am qayta tiklandi. Qayta tiklash chog'ida asosiy vazifa «eski» binoning
zilzilabardoshligini, suningdek, m ehm onlar uchun qulaylikni oshirish
m asalasi b o id i. Shu m aqsadda parti ketib, sharti qolgan bino va
inshootlar olib tashlandi, bino barcha qismlari tuzilishlarini kuchaytirish
b o ‘yicha chora-tadbirlar q o ‘llandi va ikki qo ‘shim cha blok qurildi.
Qayta qurish natijasida «Xorazm-Palas» («Toshkentboshreja», 2001-
y.) m ehm onxonasi binosi yangi arxitekturaviy-bo‘shliq yechimiga ega
b o ‘ldi. T o ‘rtta ikki qavatli blok rejada ichki hovlisi bo‘lgan to ‘rtburchak
m ajm uani tashkil etadi, u yerda suzish havzasi, dam olish uch un
k o‘kalam zorlashtirilgan obod hudud joylashgan b o ‘lib, X orazm ning
chang-to'zonli sham ollaridan ihota qilingan.
M arkaziy shimoliy blokda kirish guruhi, barli xoll, restoran va
m atbuot zali joylashgan. Janubiy blokda alohida eshigi bo ‘lgan VIP
xonalar mavjud. Farbiy va sharqiy bloklar bar ham da ikki o'rinli
xonalarga moslab qayta qurilgan.
Qayta qurish natijasida Toshkent shahar va respublikaning boshqa
shaharlaridagi bu m ehm onxonalar O'zbekiston m ehm onlari ham da
sayyohlariga zamonaviy darajada xizmat ko'rsatib, o'/.larining betakroi
arxitekturaviy-badiiy qiyofasiga noil bo'ldi.
Yashovchilar uch un sport m ajm ualari va qulayliklarsiz bugungi
kunda zamonaviy m ehm onxonani tasavvur etish qiyin. Buyuk Ipak
yo'hdagi m ehm onxona m ajm ui («Toshgiprogor» 2002-y.) zamonaviy
m ehm onxonalam ing barcha talablariga javob beradi.
M aydonda 20 xonali ikki qavatli m ehm onxona va sport majmui
joylashgan. U n da yopiq tennis korti, suzish havzasi, sauna va mashq
zali mavjud.
H udud obodonlashtirilgan, ko'kalam zorlashtirilgan. Obodonlash-
tirishda joyning o 'zid an foydalanilgan — m aydonning pastki qismida
ochiq tennis korti va serbezak hovuz joylashgan.Yuqori qismida faw ora
bor.
M ehm onxona binosi rejada 36x33 m to 'rtb u rchak im oratni o'zida
nam oyon etgan, unga yon tom o n d an yarim doira hajm dagi qishki
bog' tutashgan. Binoga kirarkansiz, ostin-ustin derazali vestibyulga
180
duch kelasiz, un dan b utu n kom pozisiyaning negizi hisoblangan va
qavatlari qishki bog'larni yagona b o 'sh liq bilan birlashtirib turgan
atriumga o'tasiz. Bino yotiq sathlarning yarim qavatga pasaytirilishi
hisobiga ikki va uch qavat derazalik b o‘shliq hosil qilingan, bunga
birinchi va ikkinchi qavatdagi ayvonlar kiradi. Bu qavatlar atrium
bo‘shlig‘ida joylashgan, interer bezagining talay unsurlari hisoblangan
dabdabali ikki m arm ar zina yordam ida bog'lanadi.
M ehm o nx on a poydevori qavatida yordam chi xonalari bo 'lgan
restoran zali, dam olish xonasi bor sauna, bilyardxona, m ehm onxona
m a’m uriyati xonalari joylashgan.
1-qavatda hasham dor favvoralari va qishki ko‘chatlari bo 'lgan
ikki qishki bog£ joylashgan. Qishki b o g lard an faw oralar ustida joylash
gan ochiq ayvonga chiqish m umkin. 1-qavatda yana ziyofatlar o 'tk a-
zila d ig a n m e h m o n x o n a b o 'lm a , k am in li m u z o k a ra la r
z a li va
m ehm onxona turar-joy xonalari joylashgan.
2
qavatda bir-ikki xonali nom erlar joylashgan, ulam ing eshiklari
atrium ayvonchasi va qishki boqqa ochiladi. Atriumning butun bo'sh-
lig‘i oxirida qishki bog'larning osm a shiftlari bilan yagona echim dagi
osma shift k o ‘zga tashlanadi, xuddi shu narsa intererni yaxlit ko'rsatib
turadi. 2 qavatdan tom ga zina bor, tom da solyariy, — quyosh vannasi
joylashgan.
M ehm onxona devorlari plastikasi qishki bog'larning erkin yarim doita
shakllari va u la r u c h a la sa th in i u c h qavatli f a w o ra la r q a ra m a-
qarshiligida hal etilgan. Bino gorizontal panjarasi va vertikal burchak
m inoralari bilan derazalam ing tik y o ‘llari ham da q o ‘shqavatli ustunlar
tikligi h a m shunday q aram a-qarshilik vujudga keltirgan. D evorlar
pardozi ashyolarida h a m qaram a-q arshilik k o ‘rinib turibdi: qizil-
jigarrang tusdagi italgranitdan qurilgan yotiq poydevor qavat, burchak
m inoralarining tik hoshiyalari, ustunlar, yotiq panjara kulrang alyuka-
bond bilan va alyum iniy vitrajlar qoraytirilgan oyna bilan qoplangan.
Intererlarda zamonaviy va a n ’anaviy pardoz ashyolari: m ehm on
xona bo'lm asi ham da m uzokaralar zalida quroq m arm ar zinalar va
farshlar, ganch ustunlar, b o ‘rtiq ustunboshili va kursili ustunlar, ganch
suvoqlar, shuningdek kovrolan, sopol taxtachalar, gipsokarton ishla-
tilgan.
Xalqaro toifadagi 4 yulduzli sobiq «Sheraton» hoziigi «Markaziy»
m ehm onxona majmui Toshkent shahrining Yunusobod tum anida, Amir
T em u r va A lisher N avoiy k o 'c h a la ri c h o rrah asid an ja n u b i-g 'a rb
lom onda joylashgan («Toshgiprogor» instituti, arxitektor R.Valiyev,
181
fransiyalik arxitektor Vinsent Viyon
ishtirokida, Fransiya). Binoning old
devori m ana shu shohrohlar kesishgan
markazga qaragan. Inshootning hajm -
kenglik yechim i b utunlay T oshkent
sh ah ar m arkazini rejalashtirishning
yangi urbanizasiya sharoitlariga bog‘Uq
ravishda um um iy g‘oyaga b o 'y su n -
dirilgan. Qabul qilingan qavatlilik sha
h a rso z lik h o la ti va c h o rra h a n in g
m avjud tuzilishi x arak terid an kelib
chiqqan.
M ajm ua 17 qavatli asosiy baland
b lo k d a n va 1 - 2 q a v a tli u y lard a n
iborat, ular barchasining devorlari va
rejalari arxitekturaviy-badiiy plastika
jihatidan ham yaxlit hal etilgan. Bu
m ehm onxonaning butun arxitekturaviy
hajm ini m a’lum m azm undorlik bilan
ta ’m inlagan, bunga erishm oq uchun
loyiha mualliflari devorlar tik chiziqlari va hajm lar «o‘yini»ning tegishli
hamda m a ’lum o ‘zaro uyg‘unlashuvidan foydalangan, shuningdek faqat
birinchi qavat emas, balki m ehm onxonaning baland qismidagi oynavand
va sidirg‘a yuzalarida ham shu holni ko'ram iz. Oynavand qismining
haddan tashqari ko‘payib ketishi oldini olish m aqsadida «buqalamun»
xilidagi oy n a ishlatilgan, shahardagi keyingi q a to r qurilishlarda
devorlaming ko‘ngilga urm aydigan boMib ko‘rinishida shu oyna qo‘l
kelmoqda.
M ajm ua fasadlarida bu qadar m ashhur tuzilm ali unsurlar va a n ’a
naviy arxitektura shakllaridan, xususan bezak detallaridan g'oyal
ustalik ham da m ahorat bilan foydalanish m ehm onxonaning hayrato-
m uz qiyofa kasb etishiga va uning o ‘z joyini topishiga im kon berdi.
Bu bilan birga intererlar, ayniqsa m ehm onxonaning jam oatga xizmal
qilish zonalari echim ida m illiy bezak u n su rlarid an keng foydala-
nilmoqda.
M ehm onxona xalqaro toifadagi 250 m ehm onxonalaridan iborat.
shu jum ladan 1 ta prezident lyuks xonasi, 7 ta lyuks xona (2 xonalik).
242 ta bir xonali nom erlar, shu jum ladan 3 ta xona nogironlarbop
qilib jihozlangan. Birinchi qavatda eshigi alohida, ziyofatlar, anjuman-
Do'stlaringiz bilan baham: |