|
SIFATLI MAHSULOTLARNI TAYYORLASHDA O‘LCHOV VOSITALARI USTIDAN DAVLAT NAZORATINING AHAMIYATI
Obidov Jamshidbek G’ayratjon o’g’li, FarPI MS va MSM kafedrasi assistenti, Avtomatlashtirish tizimlarining dasturiy vositalari va ularni yaratish texnologiyalari, metrologiyasi va sertifikatlash. UDK:006.9 TEL: +998911301005. E-mail: jamshidbek.ferpi@ferpi.uz
Аннотации
В статье рассматриваются этапы, определяющие уровень качества продукции в промышленности, производстве, народном хозяйстве и других отраслях промышленности, а также аналитический механизм государственного контроля.
Ключевые слова: продукт, измерение, качество, контроль, утилизация, сертифицированная продукция.
Annotation
This article discusses the stages that determine the quality levels of products in industry, manufacturing, the national economy and other industrial sectors, and the analytical mechanism of state control.
Key words: product, measurement, quality, control, disposal, certified products.
Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan kundan boshlaboq iqtisodiy rivojlanishda ishlab chiqarishni jadallik bilan kengaytirib borish, dunyo darajasidagi standartlarga mos mahsulotlarni ishlab chiqarish va ularning raqobatbardoshligini oshirish aktual masalaligiga alohida e’tibor qaratildi.
Mahsulotlarning sifatini ta’minlash borasida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratini o‘rnatilishi bu masalani yechilishida asosiy o‘rinlardan biri ekanligi ko‘rsatildi. Shu sababdan bu masalani amalga oshirishda injener-texnik hodimlar va korxona rahbarlarining nazorat organlari bilan hamjixat ishlashlarini hal qilinishi muhim shartlardan biri bo‘lib, uni tahliliy o‘rganishni taqazo qiladi.
O‘zbekiston Respublikasining - Standartlashtirish to‘g‘risidagi qonunida standartlar ustidan davlat nazoratini amalga oshirish bo‘yicha qator tegishli masalalar yoritilgan. Vazirlar Mahkamasining 1994 yil 12 avgust 410 sonli Qarori bilan standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati to‘g‘risidagi - Nizomi tasdiqlangan.
Ushbu qonun va Nizomida davlat nazorati organlari, ob’ektlari va sub’ektlari, maqsad va vazifalari, huquqiy mavqelari va moliyaviy ta’minlanishi hamda Qonun hujjatlarini buzganlik uchun javobgarliklari belgilab berilgan.
Texnik jixatdan tartibga solishda Davlat metrologiya tekshiruvi asosiy bo’g’in hisoblanib, mahsulotning sifat ko’rsatkichlari, sifat o’lchovlarini ta’minlab beruvchi mezondir. [1]. Shu sababli o’lchov vositalari va standartlar ustidan Davlat nazorati muhim hisoblanadi.
Idoraviy bo‘ysunuvi va mulk shaklidan qat’iy nazar mahsulotlar va me’yoriy hujjatlar Davlat nazorati ob’ektlari hisoblanadi. Ushbu ob’ektlarni o‘rganib tahlil etishda tushunchalar orasidagi bog‘lanishlarning ierarxik munosabatlariga asoslanib kelib-chiqish tur jihatdan bog‘lanish, partitiv va assotsiativ bog‘lanishlar orqali tasniflash nazorat jarayonlarini o‘tkazishda qo‘l keladi.
1-rasmda mahsulotlarning turi tushunchasi xo‘jalik faoliyati sub’ektlari, jismoniy shaxslar (tadbirkorlar), jumladan sertifikatlashgan mahsulotlarning yelpig‘ichsimon yoki daraxt ko‘rinishida tasvirlash mumkinligi ko‘rsatilgan.
Partitiv bog‘lanishda bir ierarxik tizim doirasida subordinat tushunchalar superordinat tushunchaning qismi bo‘lib, munosabatlar haskash kabi tasvirlanadi, yani xo‘jalik faoliyati sub’ektlari jismoniy shaxslar (tadbirkorlar) va sertifikatlashgan mahsulotlar umuman mahsulotlarning bir qismi bo‘lib qolishi holati 2-rasmda tasvirlangan. [3]
3-rasmda mahsulotlar hayotiy davrining bosqichlari nazorat ob’ekti sifatida talqin etilishi tasvirlangan. Bu tasvirlar orqali nazorat organlarining vazifalari va funksiyalari bilan bog‘lab ishlar yo‘nalishlari va xajmlarini belgilash hamda talablarni talqin qilish imkoniyatlarini izlab topish mumkin bo‘ladi. Quyidagi jadvalda sanoat, ishlab chiqarish, xalq xo’jaligi va boshqa industrial sohalardagi mahsulotlarning tayyor bo’lishdagi sifat darajalarini belgilab beruvchi bosqichlar va Davlat nazoratidagi tahliliy mexanizmi keltirilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar:
Obidov, J. G. O. (2020). About safety technique and issues of supplying electricity of the textile industry. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 10(9), 123-127.
P.R.Ismatullayev, Sh.A.Turayev. Metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish. O’quv qo’llanma. Toshkent. “ILM ZIYO” 2016.
https://www.standart.uz/
Do'stlaringiz bilan baham: |
