Sinfdan tashqari mashg`ulotlarda bolalar adabiyoti namunalaridan foydalanish

Sinfdan tashqari mashg`ulotlarda bolalar adabiyoti namunalaridan foydalanish

XALQ OG`ZAKI IJODI TURLARI
MAQOL
MATAL
ERTAK
ASKIYA
TOPISHMOQ
TEZ AYTISH
XALQ QO`SHIQLARI

Xalq og`zaki ijodi bola kelajagini ta`minlovchi asosiy omillardan biridir.

Bolalarda kitobga mexr uyg`otishni asosiy maqsad qilib olgan xalqimiz uchun xalq og`zaki ijodi na`munalari juda qimmatlidir.

Onalarning ilk allasi, buvi-bobolarning tunda so`zlab bergan qiziqarli , sarguzashtlarga boy ertaklari, maqollar-u topishmoqlarida Xalq og`zaki ijodining ilk na`munalari namoyon bo`ladi.

“Zumrad va Qimmat” ,”To`g`rivoy va Egrivoy” kabi ertaklarda mahnatni sevuvchi, sofdil , mexribon qahramonlar o`zlarining murod va maqsadlariga yetadilar.Erinchoq, yolg`onchi qahramonlar esa qilmishlariga yarasha javob oladilar

Ertaklardagi asosiy mavzu yaxshilik va yomonlik o`rtasidagi kurash aks ettiriladi.Kurash esa yaxshilikning g`alabasi ,yomonlikning zavoli bilan yakunlanadi.

Ertaklarda turli qahramonlarning qiziqarli sarguzashtlari bayon qilinadi.

Topishmoqlar xalq og`zaki poetik ijodining eng qadimiy va ommaviy janri bo`lib ,yechilishi mumkin bo`lgan masala, jumboq ma`nolarini anglatadi. Xalq hayoti turmush darajasi madaniyati urf-odatlari ma`lum darajada o`z ifodasini topadigan janr hisoblanadi.

Maqollar.

• Hajmi qisqa va cheklangan, mazmunan serko`lam va chuqur ma`noni ifodalaydigan , shaklan she`riy va nasriy bo`ladigan, hayotiy voqea-hodisa haqida qat`iy hukm ifolanadigan ,shaxs hayotidagi xususiy vaziyatni xalq, omma, hayot nuqtai nazardan umumlashtiradigan janr.

Ilmsiz bir yashar, Hunari yo`q kishining,

Ilmli ming yashar . Mazasi yo`q ishining.

Mehnatdan kelsa boylik turmush bo`lar chiroylik

Oy tunda kerak, Sevdiradigan ham til ,

Oy tunda kerak, Sevdiradigan ham til ,

Aql kunda kerak. Bezdiradigan ham til.

Odobni odobsizdan o`rgan.

Mehnat mehnatning tagi rohat.

Yoshlikda olingan ilm toshga o`yilgan naqsh kabidir.

Beshikdan to qabrgacha ilm izla.

Mehnat bilan topganing qandu asal totganing.

Tez aytishlar o`quchilarning nutqini rivojlantiruvchi xalq og`zaki ijodining asosiy janrlaridan biridir.

• Shokir sholipoyada shovqin solib shaldiroqni shaqillatdi.
• Saoat soatni soatsozga sozlatdi
• Sovuqda tustovuq sovuq qotdi.
• Qatiq qishda qattiq qotib qoldi.
• Qo`sh qo`lqop, qo`shovi ham bo`sh qo`lqop
• Jamila jiydani joyiga joyldi.
• Tubsiz dengiz dedingizmi? Dengiz tubsiz dedingizmi?
• Boqi bog`ga, soqi tog`ga bordi.

Qurilishga terak kerak

• Qurilishga terak kerak

Demak, ekmoq kerak terak

• Erkin egatga ertaki ekinni ertalab ekdi.
• Eshik oldida buloq, buloqdan suv ichar uloq,uloqcham uzun quloq
• Oq choynakka ko`k qopqoq

Ko`k choynakka oq qopqoq

E`tiboringiz uchun rahmat.