Sintaksis Reja

1) luǵaviy shakl hosil qiluvchi qўshimchalar;

1) luǵaviy shakl hosil qiluvchi qўshimchalar;

2) sintaktik shakl hosil qiluvchi qўshimchalar.

Luǵaviy shakl hosil qiluvchi kўrsatkichlar leksemalarning luǵaviy manosiga ta'sir qilib, undatda, leksik ahamiyatga ega bўladi. Masalan, oqigan bo'llara birikmasidagi oqigan luǵaviy shakli -gan kўrsatkichini uib, luǵaviy manosidagi «harakat» semasini kuchsizlantiradi va buning evaziga «belgi» mano bўlakchasiga ega bўladi.

Oloqa-munosabat (sintaktik) shakllari sўzlarning luǵaviy manosiga ta'sir qilmasdan, o'g'ilarni sintaktik oloqaga kiritish uchungina xizmat qiladi. Masalan, kitobni umoq birikmasidagi tushum hovonchashigi qўshimchasi kitob leksemasini umoq fe'liga tobelash vazifasini bojarmoqda.

Aytilganlardan xulosa qilish mumkinki, sўz turkumlari yuksak luǵaviy umumlashtirish, sўzlarni umumiy belgilari asosida bittalashtirish natijasi bўlsa, grammatik kўrsatkichlarning bitta qismi leksik va bitta qismi sintaktik ahamiyatga egadir. Damak, tilshunos I. I. Sanochhchaninov tábiri bilan aytganda, morfologiya aslida leksik va sintaktik jihatlar birligidir.

Sintaksis (gr. sintaxys - tuzish, qurish) ning asosi gap haqidagi ta'limotdir. Gaplar, aslida, sўzlarning xoli birikuvlariga ham asoslanganligi tufayli sўzlarning boǵlanish jamg'armasiuniyatlari, sўz birikmalari ham Sintaksisda organiladi. Otom xususiyatlari va o'g'ilarning birikish jamg'armasiuniyatlarini ochish molekula tabiatini organishga bўysundirilganligi kabi sўz birikmalarini organish ham gap ta'limotining torkibiy qismi bўlib, undan ajratilgan holda tiyralishi mumkin emlikas.

Sintaksis (gr. sintaxys - tuzish, qurish) ning asosi gap haqidagi ta'limotdir. Gaplar, aslida, sўzlarning xoli birikuvlariga ham asoslanganligi tufayli sўzlarning boǵlanish jamg'armasiuniyatlari, sўz birikmalari ham Sintaksisda organiladi. Otom xususiyatlari va o'g'ilarning birikish jamg'armasiuniyatlarini ochish molekula tabiatini organishga bўysundirilganligi kabi sўz birikmalarini organish ham gap ta'limotining torkibiy qismi bўlib, undan ajratilgan holda tiyralishi mumkin emlikas.