Т а в с и я н о м а фарғона – 2020

Помидорда жуфт стрик белгилари


Цитрус экинларининг гоммоз касаллиги.
Цитрус экинларининг паразитар ва нопаразитар гоммозларини ажратишади. Қандай гоммоз учрашидан қатъий назар, зарарланган дарахтларда физиологик жараёнлар бузилади ва бунинг натижасида дарахтдан елим оқиши кузатилади.
Касал дарахтлар поясининг қобиқларида шишлар пайдо бўлади, улардан шаффоф, тилларанг-сариқ ёки қўнғир тусли, чўзилувчан ва ҳавода тез қотувчи суюқлик – елим оқади. Қотган елим сувда эрувчанлик хусусиятини йўқотади. Баъзан зарарланган поялардан елим оқиши кузатилмайди, фақат поя қобиғи нобуд бўлиши, унинг баъзи қисмлари чатнаши ва кўчиши натижасида яралар ҳосил бўлади.


Цитрус экинларининг гоммоз касаллиги.

Одатда гоммоз дарахт поясининг пастки қисмида пайдо бўлади, кейин эса поянинг юқори қисмига, скелет шохларига ҳамда пастга, илдизларга тарқалади. Кучли зарарланган дарахтларнинг барглари сарғаяди, аста-секин қурийди ва тўкилади. Зарарланган қобиқ қурийди ва тушиб кетади, дарахтнинг ёғоч қисми очилиб қолади. Зарарланган илдизлар нобуд бўлади. Гоммознинг зарари касал дарахтлар меваларининг сифати пасайиши ҳамда зарарланган дарахтлар тез нобуд бўлиши билан ифодаланади.

Кураш чоралари
Касалликнинг олди олинмаса, гоммоз ўсимликларни нобуд қилиши мумкин.
Агротехника қоидаларига қатъий риоя қилиш, ниҳолларни тўғри экиш, илдиз бўғзи тупроқ билан кўмилиб қолишига йўл қўймаслик, тупроқни мунтазам юмшатиб туриш, тупроқ намлиги керагидан ортиқ бўлмаслигини таъминлаш лозим.
Траншеяларни мунтазам шамоллатиб туриш керак. Профилактика мақсадида баҳорда ва кузда 1%-ли Бордо суюқлиги пуркаш тавсия қилинади.
Зарарланган ўсимликларни қуйидаги усул ёрдамида даволаш мумкин. Дарахт пўстлоғининг зарарланган қисми боғ пичоғи ёрдамида эҳтиёткорлик билан (ёғоч қисмига етказмасдан) тозаланади, ўша жой мис сульфатнинг 3%-ли эритмаси билан ювилади, 2-3 кун сўнгра таркибида 1 қисм мис сульфат, 2 қисм сўндирилмаган оҳак (ёки 4 қисм сўндирилган оҳак) ва 12 қисм сув бўлган паста суртилади. Гоммоз аниқланиши билан ушбу усул бир неча марта қўлланилса, яралар битади ва дарахтлар ҳеч қандай жиддий асоратсиз соғаяди