Табиий фенол бирикмалар



Download 53,91 Kb.
bet1/2
Sana12.04.2022
Hajmi53,91 Kb.
#545323
  1   2
Bog'liq
Fenol birikmalar


ТАБИИЙ ФЕНОЛ БИРИКМАЛАР.
Ўсимлик ва ҳайвон организмларида моносахаридлар билан бирга дисахаридлар, трисахаридлар ва бошқа олигосахаридлар ҳам учрайди.Улардан энг кўп тарқалгани дисахаридлар ҳисобланади. Олигосахаридлар моносахаридларнинг ангидридлари ҳисобланади. Дисахаридлар иккита бир хил ёки ҳар хил моносахаридлардан ташкил топади. Дисахаридлар оксогурухга реакция бермайди.
Масалан, сахароза, мальтоза, лактоза, целлобиоза, трегалозаларнинг тузилишлари қуйидагича бўлади:


Дисахаридларни қандай моносахаридлардан тузилганлигини аниқлаш учун уларни юқорида кўрсатилгандек гидролизга учратилади, натижада ҳосил бўлган моносахаридларга қараб уларнинг таркиби ва тузилиши аниқланади.
Сахароза - ўсимликларда кўп учрайди. Масалан, у асосан шакар қамишидан олиниб, қамиш шакари деб ҳам юритилади. Сахароза лавлагида ҳам кўп миқдорда бўлади. Шунинг учун уни саноатда асосан шакар қамиши ва лавлагидан олинади. Сахароза ширин таъмга эга, у сувда яхши эрийди, буриш бурчаги D66,50. Сахароза гидролизга учратилса глюкоза ва фруктоза моносахаридларини беради, ҳосил бўлган глюкоза ўнгга, фруктоза эса чапга буради, чапга буриш бурчаги кучли бўлгани учун улар эритмасининг аралашмаси чапга буради. Бундай гидролизни инверсия жараёни деб ҳам аталади. Бу жараённи амалга оширувчи энзимни инвертаза, ҳосил бўлган глюкоза ва фруктозалар аралашмасини - инверт қанди деб аталади. Сахароза фелинг суюқлигини қайтармайди ва фенил гидразин билан таъсирлашмайди. У жуда яхши кристалланади, Тсуюқ.184 0C.
()-Сахарозани суюлтирилган сувли кислота ёки инвертаза (дрожжадан олинган) ферменти билан гидролизга учратилса тенг миқдордаги D-()-глюкоза ва D-(-)-фруктозалар ҳосил бўлади. Демак, сахароза бир молекула D-()-глюкоза ва бир молекула D-(-)-фруктозадан тузилган деб ҳисоблаш мумкин. Ҳосил бўлган глюкоза ва фруктоза аралашмасини хроматография йўли билан аниқлаш ва ажратиб олиш мумкин.
Мальтоза - солод қанди, крахмалга диастатик ферментни таъсир эттириб олинади. Бу фермент арпа ва солод уруғларининг янги кўкарган ўсимталарида кўп бўлади. Мальтоза икки молекула глюкозадан тузилган бўлиб, унинг биттаси бошқа молекуласи билан 4-ҳолати бўйича -гликозид типида боғланган. Мальтоза феллинг суюқлигини қайтаради, гидразон ва озазон ҳосил қилади. Мальтоза мальтаза энзими (ачитқиларда, моғол грибларида учрайди) таъсирида глюкозагача парчаланади.
Мальтоза - ва -форма кўринишларда мавжуд []D168 ва 112. Шунинг учун эритмада мутаротацияга учрайди ва []D136 бўлади. Бу фактлар шуни кўрсатадики, ()-мальтоза карбонил гурухини реакцияга қобилиятли полуацеталь ҳолатда тутади. Бундай карбонил гурухи унинг молекуласида битта бўлади.
Мальтоза сувли кислота эритмаси билан гидролизга учратилса ёки унга ачитқидан олинган мальтаза ферменти таъсир эттирилса тўлиқ D-()-глюкозага айланади. Демак, ()-мальтоза ҳосил бўлган D-()-глюкоза молекуласи хроматографик метод билан аниқланади ва иккита D-()-глюкозадан тузилган деб қараш мумкин бўлади.
Лактоза - сут қанди. Бу дисахарид сутда бўлади, уни сутнинг ширин зардобидан кристаллаб олинади. Лактозага кислота ва ферментлар таъсир эттирилса глюкозага ва галактозага парчаланади. Лактоза - ва - формада бўлади, буриш бурчаги D55,30. Лактоза фелинг суюқлигини қайтаради. У ширин таъмга эга ва ёш организмлар учун тўйимли озуқа вазифасини бажаради.
Лактозани кислотали ёки энзиматик гидролиз қилишдан ҳосил бўлган глюкоза ва галактозаларни аниқлаш учун хроматографик методдан фойдаланилади.
Целлобиоза. Бу дисахарид октаацетат кўринишида целлюлозадан уни сирка ангидриди ва концентрланган сульфат кислотаси таъсирида гидролизга учратиб олинган (Скрауп ва Кёнинг, Франшимон). Эркин ҳолатдаги целлобиоза яхши кристалланади, сувда яхши эрийди, спиртда ёмон эрийди, D34,60. У қайтарувчи ҳисобланади, озазон беради. Уни кислота ёки энзим (целлобиоз) таъсирида қайнатилса глюкозагача парчаланади. Целлобиоза ҳайвонот ва ўсимликлар дунёсида кўп тарқалган. Унинг солод, арпа ва жовдар уруғларининг ўсимталарида, ўрик данаги мағзида ва шиллиққуртларнинг қорин шираларида ҳам борлиги аниқланган.

Download 53,91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish