Tebranishlar nazariyasi

 

 

Tebranish rejimi. 

Agar tebranish musbat siljish 

 bo’lganda boshlansa va

 tezlik nolga teng 

bo’lsa  u  holda  qaytaruvchi  kuch  tezlanishni  hosil  qiladi.Bunda  hosil 

bo’layotgan  tezlik  siljish  qonuniga  teskari  bo’ladi.”Manfiy”  tezlik  o’zining 

maxsimum  qiymatiga  muvozanat  holatidan  o’tayotgan  paytda  erishadi.Bu 

paytda  qaytaruvchi  kuch  nolga  teng  bo’ladi.Qo’shihga  manfiy  tezlik 

sistemaning  manfiy  siljishiga  sabab  bo’ladi.Bu  paytda  qaytaruvchi  kuch 

musbat  qiymatga  erishadi,lekin  endi  u  manfiy  tezlikka  sabab  bo’lgan 

inersiyaga  qarshilik  qila  boshlaydi.Oxir  oqibatda  tezlik  nolga  teng  bo’lib 

qoladi   

, lekin siljish o’zining maxsimal qiymatiga erishadi ammo u 

manfiy  bo’ladi 

va  jarayon  teskari  tartibda  davom  eta  boshlaydi,ya’ni 

orqaga 

qayta 

boshlaydi.Ko’rib 

chiqilgan 

sikl 

davriy 

ravishda 

takrorlanaveradi.Qaytaruvchi  kuch  sistemani  muvozanat  holatiga  harakat 

qilishga intiltiradi va buning natijasida sistema tezlik oladi. 

        Muvozanat  holatiga  kelganda  sistema  o’zining  tezligini  saqlashga 

intiladi  va  inersiyasi  hisobiga  harakatni  davom  ettiradi,toki  maxsimal 

siljishgacha.Shuning  hisobiga  sistema  tebranishlarni  bajaradi.Agar  hech 

qanday  qo’shimcha  kuch  ta’sir  qilmasa  u  cheksiz  uzoq  vaqt  bu  davriy 

harakatni takrorlayveradi. 

 

---

7 

 

 Tebranishning  burchak  chastotasi   

  sistemaning  fizik  xossasi  bilan 

bog’langan.Ya’ni  u  quyidagini  anglatadi