Tema office 365, Google docs ámeliy dástúrleri

TEMA

Relyacion maǵlıwmatlar basqarıw sistemaları

Maǵlıwmatlar bazasın eń ápiwayı hám keń tarqalǵan forması keste kórinisinde boladı. Maǵlıwmatlar bazasınıń bunday kórinisinde relyaciyalıq bazalar dep aytıladı. Relyaciyalıq bazalar anıq sandaǵı baǵanalarǵa iye bolıp, olardıń hámmesi atamalarǵa iye boladı.
M áselen, topardaǵı oqıwshılar haqqındaǵı bazı maǵlıwmatlar tómendegishe kórsetiw múmkin:

Familiyası	Atı	Boyı (sm)	Аwırlıǵı (kg)	Kóziniń reńi
Аlawtdinova	Gulistan	120	54	Qońır
Аsanov	Тemur	110	60	Kók
búrkitbaeva	Qundız	105	62	Qara
Аljanov	Serik	120	70	Jasıl

TEMA	MS Access maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemasında maǵlıwmatlar bazasın jaratıw texnologiyası

Microsoft Access programmasın Bas menyu arqalı jiberiledi, yaǵnıy PuskProgrammıMicrosoft Access shercek, ámeliy programma iske tÚsedi hám ekranda Access aynası payda boladı:
Aynanıń birinshi baslama qatarında ámeliy programmanıń atı Microsoft Access dep jazıladı, ekinshi qatarında bolsa tómendegi tártipte menyu bólimleri jaylasqan:
Fayl Pravka Vid Vstavka Servis Okno ?
Úshinshi (tórtinshi,...) qatarlarda ásbaplar paneliniń (kóp jaǵdaylarda Vid menyusiniń Standart paneliniń) piktogrammaları jasylasqan.Ásbaplar paneliniń tómengi bólegi jumısshı maydan boladı. Jumısshı maydanda dialog aynası payda boladı. Bul ayna járdeminde biz jańa MBnı dÚzemiz yaki bir MB nı ashıp olar Ústinde islewimiz múmkin.
Access aynası altı obektten:Tablica, Zapros (soraw), Forma, Otchet (esabat), Makros hám Modulden turadı hám tiykarınan solar menen is jÚritiledi (w-sÚwret).



Tablica- MB nıń maǵlıwmatlar saqlaytuǵın tiykarǵı obekti.
Soraw- MB daǵı maǵlıwmatlardı tártiplew, qıdırıw, filtrlew, ózgerti hám qayta islew wazıypaların orınlaydı.
Forma- MB ǵa jańa maǵlıwmatlardı kiritedi yaki aǵımdaǵı MBdaǵı maǵlıwmatlar Ústinde paydalanıwshı ushın qolay bolǵan tÚrli kórinistegi formalardı jaratadı. Demek, forma ekran obekti bolıp, elektronlı blanka tÚrinde ańlatılıp, onda maǵlıwmatlar kiritiletuǵın maydan bar hám sol maydanlarǵa kerekli maǵlıwmatlar jaylastırıladı hám tablica solayınsha payda etiledi.
Esabat- MB quramındaǵı maǵlıwmatlardan kereklisin printerge shıǵarıwshı qaǵazdaǵı tiykarǵı hújjet.
Makros-bir neshshe buyrıqlar jıyındısı tiykarında payda bolǵan makro buyrıq bolıp, paydalanıwshı tárepinen tablica dúzide júdá qıyın processlerdi sheshedi.
Modul- VISUAL BASIC programmalastırıw ortalıǵında jazılǵan programma bolıp, standart emes ámellerdi paydalanıwshı tárepinen orınlawına mÚmkinshilik jaratadı.
Sanap ótilgen obektler ústinde islew ushın aynanıń oń tárepinde Otkrıt (ashıw), Sozdat'>Konstruktor hám Sozdat (dúziw) degen túymeler jaylasqan. Demek, bul tÚymeler Access tiń islew tártibin ańlatadı.
Otkrıt (ashıw) túymesin tańlanǵan obektti ashadı. Eger bul tablica bolsa, onda onı kóri mÚmkin, jańa jazıwdı kiriti yamasa burın kiritilgendi ózgerti mÚmkin.
Konstruktor túymesi shertilse, ol halda obektttiń dúzilisi payda boladı. Ol onıń mazmunın emes, al strukturasın ashadı. Eger bul tablica bolsa, onda oǵan jańa maydanshanı kiriti múmkin yamasa bar maydanshanıń qásiyetin ózgertiw mÚmkin. Eger bul forma bolsa, onda onı ózgerti mÚmkin yamasa basqarıw elementlerin dúziw mÚmkin. Bul tártip MB nıń paydalanıwshıları ushın xızmet etpeydi, al dÚziwshileri ushın xızmet etedi.
Sozdat(dúziw) túymesi shertilse, ol halda jańa obektler dúzi hám onı basqarıw kerek boladı.
Solay etip, joqarıdaǵı sanalǵan tártipler tiykarında obektler ústinde tómendegi túrde jumıs orınlanadı:
mexanikalıq usıl menen~
avtomatlastırılǵan jaǵdayda~
tablica ustası (master) járdeminde.


TABLİCA DÚZİW
Tablicalar-MB nıń tiykarǵı obektleri. Bazanı dÚziw birinshiden tablicanı dÚziwden baslanadı. Tablicanı dÚziw onıń maydanshasınıń beriliinen hám olardıń qásiyetlerin belgilewden turadı. Bul process MB aynasında Sozdat(dÚziw) tÚymesin sherti menen baslanadı hám ekranda e-sÚwrettegi dialog aynası payda boladı.
Bunda tablica dúziwdiń bir qatar usılları usınıs etiledi:
Rejim tablicı (tablica tártibinde). Bunda tablicanı dúzi qoldan jaratıladı hám ekranda formal atlarda maydanshalar payda boladı:Pole q (maydansha q), Pole w (maydansha w), Pole e (maydansha e), ...hám standart tekstli maydansha túri sáwlelenedi.
Tablica jaratıwdıń konstruktor tártibin tańlasaq ,ol jaǵdayda maydanlar atı olardıń túri hám qásiyetleri sıyaqlı parametlerdi kiriti múmkin bolǵan dialog aynası payda boladı.
Usı dialog aynasında bul parametlerdiń barlıǵı klaviatura járdeminde qolda kiritiledi yaki kerek emes maydanshalar alıp taslanadı yaki ayırım maydanlardıń tÚrin ózgertiri sıyaqlı ámellerdi orınlaw múmkin boladı.
Master tablic (tablica ustası) menen tablica dúzi.
Tablica ustası menen jumıstı aparǵanda, ekranda payda bolǵan dialog aynasında úlgili tablicalar dizimi hám bul tablicalarǵa sáykes bolǵan úlgili tablica maydanshaları paydalanıwshıǵa usınıs etiledi. Paydalanıwshı bul dialog aynasında bar bolǵan ıxtıyarıy tablica hám onıń maydanshaların tańlap alıp (maydanlardıń atın ózgertirii múmkin), jańa tablica dúziw múmkin. Bunda maydanshalardıń túri hám avtomat túrde maydansha atına sáykes jańlanadı.
Atap aytqanda, maydan túrin ózgertiri zárúr bolsa, onı konstruktor tártibinen paydalanıp ózgertiri múmkin.
e. İmport (basqa maǵlıwmatlar bazası) tan tablicanı tańlaw.
Bunda import etilishi tablicanı tańlaw ushın dialog aynasında import etilishi MB tańlap alınadı hám onnan paydalanıwshıǵa kerek bolǵan maydansha boyınsha maǵlıwmatlar ajratıp alınıwı múmkin.
r. Svyaz s tablicami (sırtqı fayllardaǵı MB tablicaları menen baylanıs sxeması) arqalı jańa tablicalardı dúziw.
Bunda joqarıdaǵıdaw dialog aynasında óz-ara baylanıs ornatılıwı zárúr bolǵan MB tańlap alınadı.