Tillarni o’qitish metodikasi kafedrasi

5 baholik shkala	100 ballik shkala	5 baholik shkala	100 ballik shkala	5 baholik shkala
100 ballik shkala
5,00-4,96	100	4,30-4,26	86	3,60-3,56	72
4,95-4,91	99	4,25-4,21	85	3,55-3,51	71
4,90-4,86	98	4,20-4,16	84	3,50-3,46	70
4,85-4,81	97	4,15-4,11	83	3,45-3,41	69
4,80-4,76	96	4,10-4,06	82	3,40-3,36	68
4,75-4,71	95	4,05-4,01	81	3,35-3,31	67
4,70-4,66	94	4,00-3,96	80	3,30-3,26	66
4,65-4,61	93	3,95-3,91	79	3,25-3,21	65
4,60-4,56	92	3,90-3,86	78	3,20-3,16	64
4,55-4,51	91	3,85-3,81	77	3,15-3,11	63
4,50-4,46	90	3,80-3,76	76	3,10-3,06	62
4,45-4,41	89	3,75-3,71	75	3,05-3,01	61
4,40-4,36	88	3,70-3,66	74	3,00	60
4,35-4,31	87	3,65-3,61	73	3,00 dan kam	60 dan kam

Chet tilini o‘rganuvchining Produktiv malakasini baholashda subyektivlikning oldini olish maqsadida mezonlar ishlatiladi. Ouyida namuna sifatida yozuv va gapirish malakalarini baholash mezoni keltirilgan.

1. 
   YOZUV malakasining barcha darajalarini BAHOLASH MEZONI
   

Mazkur mezonlar topshiriqning maqsad va vazifasidan kelib chiqib o‘rgarishi va shakllanishi mumkin.

	Vazifani bajarilish holati	Muvofiqlik (coherance)	Aniqlik (accuracy)	Tavsif (description)	Dalil (argument)
C1	Murakkab mavzuda aniq, tizimli matn yozadi	Aniq strukturaga ega, tashkiliy jihatdan bir-biriga muvofiq, turli bog‘lovchilar qo‘llaniladi	Yuqori darajada grammatik aniqlik, so‘z birikma va iboralarda ba’zan xatolar uchraydi	Aniq va qiyinchiliksiz yoza oladi, tavsiflash tajribasiga ega hamda yozuv janriga to g ri moslasha oladi	Murakkab gaplar yordamida muammolarni ravon, ishonchli yoritib beradi,o‘z fikrini tushunarli misollar yordamida keng ochib bera oladi

B2	Turli qiziqish mavzulariga oid rasmiy va yarim rasmiy matnlarni yoza oladi	Gapda bog‘lov- chilarini qo‘llay oladi, matnda jumlalar ravon va tushunarli bog‘lanishini amalga oshira oladi	Tushunmov- chilikka olib keladigan, xatorlarsiz nisbatan yuqori darajadagi grammatik aniqlik	Yaxshi tashkillash- tirilgan, rivojlantiruvchi matnlarni to‘liq tafsiloti, aniq va ishonch bilan yoza oladi	Insho va tezislar yozishda muhim ma’lumotlarni, ishonchli tafsilotlarni keltira oladi. Dalillar bilan muammolarga yechim topa oladi
B1	Tanish mavzularda bir-biri bilan bog‘langan matn yozadi, ammo vaqti- vaqti bilan noaniq ifodalar nomuvo- fiqliklar yuz beradi.	Oisqa va ayrim elementlarni bog‘lab, ravon matn yoza oladi	Nisbatan aniq matn, ba’zan kontekst asosida talqin qilish mumkin bo‘lgan xatolar uchraydi	Matndagi fikrlar real yoki tasavvuridagi voqelik tavsifi bilan aniq bog‘langan.O‘zi qiziqqan sohaga oid mavzular bo‘yicha tavsiflarni tafsiloti bilan yoza oladi	O‘zi qiziqqan mavzu yuzasidan qisqa matnlar yoza oladi. Tanish yoki notanish sohaga bog‘liq muammolarni bayon qila oladi
A2	Bir qator oddiy ibora va jumlalar yozish, “va” “lekin” kabi sodda bog‘lovchini qo‘llay oladi. Kat- ta hajmdagi matnda nomuvo- fiqliklar uchraydi.	Bir qator so‘zlarni “va”, “ammo”, “lekin” kabi bog‘lovchilar yordamida bog‘lay oladi	Sodda strukturalarni qo‘llaydi, lekin muntazam oddiy xatolar qiladi,bunday xatolar esa tushun- movchiliklarga sabab bo‘ladi	Shaxsiy tajribalari, o‘tmishdagi voqealar tavsifining qisqacha ta’rifini yozaoladi	-
A1	Bir-biri bilan bog‘lanmagan oddiy ibora va jumlalarni qo‘llash. Katta hajmdagi matn qismlarida nomufoviqlik mavjud. Shu sababli mazmun- ni tushunib bo‘lmaydi.	Bir qator- so‘zlarni eng sodda bog‘lovchilar yordamida bog‘lay oladi	Grammatik tuzilmalarda va gaplarni eslab qolishda cheklanganlik bo‘ladi, u tomonidan qilingan xatolar tufayli tushunmov- chiliklar yuzaga keladi	Oddiy birikmalar asosida insonlarni hamda o‘zini tasvirlay oladi	-

2. 
   GAPIRISH malakasining barcha darajalarini baholash mezoni
   

	Daraja	Aniqlik	Ravonlik	0‘zaro suhbat, ta’sir	Muvofiqlik
Cl	Chet tilini keng doirada qo'llaydi, umumiy, akademik, professional mavzularda cheklovlarsiz o‘z fikrini bildiradi	Yuqori darajada grammatik aniqlik, xatolar kam uchraydi, ularni aniqlash qiyin	Oiyinchiliklarsiz o‘z fikrini erkin ifoda eta oladi, konseptual jihatdan qiyin mavzularda qiyinchilik bo'lishi mumkin	Suhbatga kirishish va davom ettirishda keng diskurs funksiyalaridan kerakli iborani qo'llay oladi.	Kirish so‘z va bog'lovchilarni ishlatib aniq va yaxshi tuzilgan strukturaga ega nutq ifoda etadi.
B2	Biror narsani ta’riflash, tegishli iborani aniq izlamasdan umumiy masalalarga o‘z nuqtayi nazarini bildirish uchun yetarli so‘z boyligiga ega. Ba’zi murakkab sintaktik tuzilmalardan foydalanishni biladi	Grammatik to‘g‘riligini nazorat qilishning ancha yuqori darajasini ko'rsatadi. U noto‘g‘ri tushunishga olib keladigan xatolarga yo‘l qo'ymaydi va ko'pchilik xatolarini tuzatishi mumkin	Ma’lum muddatdagi bayonotlarni bir xil tezlikda ishlab chiqishi mumkin. Ifodalar yoki til tuzilmalarini tanlashda ikkilanishni ko'rsatishi mumkin, lekin nutqda uzoq vaqt tanaffuslar kam uchraydi	Suhbatni boshlash, qulay vaqtda suhbatga kirishish va suhbatni tugatish mumkin, garchi ba’zida bu harakatlar ma’lum bir noqulaylik bilan tavsiflanadi. Tanish mavzu bo'yicha suhbatda qatnasha oladi, muhokama qilinayotgan narsani tushunadi tasdiqlaydi, boshqalarni qatnashishga taklif qila oladi va hk.	Alohida bayonotlarni bitta matnga birlashtirish uchun cheklangan miqdordagi aloqa vositalaridan foydalanishi mumkin. Shu bilan birga, umuman suhbatda mavzudan mavzuga alohida “sakrashlar” sodir bo'ladi
B1	Suhbatda qatnashish uchun yetarli darajada til qobiliyatiga ega; lug'atsiz o‘zini oila, sevimli mashgulotlar, ish, sayohat va hozirgi voqealar kabi mavzularda bir necha pauza va tavsiflovchi iboralar bilan tushuntirishga imkon beradi	Odatiy holatlar bilan bog'liq bo'lgan konstruksiyalar to'plamini juda ehtiyotkorlik bilan ishlatadi	Grammatik va leksik vositalarni qidirishdagi pauzalar, ayniqsa, katta uzunlikdagi bayonotlarda sezilarli bo'lishiga qaramay, aniq gapira oladi	Muhokama qilinadigan mavzular tanish yoki alohida ahamiyatga ega bo‘lsa, yakka suhbatni boshlash, davom ettirish va tugatish mumkin. Oldingi mulohazalarini takrorlashi mumkin, shu bilan uning tushunganligini isbotlash mumkin	Bir nechta qisqa, oddiy jumlalarni mantiqiy bog'lay oladi.

А2	Oddiy kundalik vaziyatlarda cheklangan ma’lumotlarni yetkazish uchun o'rganilgan tuzilmalar, iboralar va standart iboralar bilan asosiy sintaktik tuzilmalardan foydalanadi	Ba’zi oddiy tuzilmalarni to‘g‘ri ishlatadi, lekin baribir tizimli ravishda oddiy xatolarga yo‘l qo‘yadi.	0‘z fikrlarini juda qisqa jumlalarda aniq ifoda eta oladi, garchi pauza, o‘z-o‘zini tuzatish va jumlani qayta tuzish yaqqol sezilib turadi	Savollarga javob berishi va oddiy bayonotlarga javob berishi mumkin. U suhbatdoshning fikriga amal qilayotganini ko'rsatishi mumkin, lekin kamdan kam hollarda o‘z-o‘zidan suhbatni qo'llab-quvvatlash uchun etarli darajada tushunadi	“Va”, “lekin”, “chunki” kabi oddiy birikmalar yordamida so‘z turkumlarini bog'lay oladi
А1	Juda cheklangan so'zlar va iboralar zahirasiga ega, ular o‘zi haqidagi ma’lumotlarni taqdim etishga va shaxsiy vaziyatlarni tasvirlashga xizmat qiladi	Yod olingan bir nechta oddiy grammatik va sintaktik tuzilmalardan foydalanish ustidan cheklangan	Oisqacha gapirishi mumkin, individual so'zlarni aytishi mumkin, asosan yodlangan birliklardan iborat. Tegishli iborani izlashga, unchalik tanish bo'lmagan so'zlarni talaffuz qilishga, xatolarni tuzatishga ko‘p pauza qiladi	Shaxsiy savollar berish va o‘zi haqida gapirish mumkin. Suhbatdoshning nutqiga oddiy munosabat bildirishi mumkin, lekin umuman olganda, muloqot takrorlash va xatolarni tuzatishga bog'liq	“Va”, “keyin’’ kabi bog'lovchilar yordamida so'zlarni bog'lay oladi

8. 
   KONSEPSIYANI AMALGA OSHIRISHDAN KUTILAYOTGAN NATIJALAR
   

Konsepsiya doirasida belgilangan vazifalarni bajarish orqali chet tili fanini uzluksiz ta’lim tizimida o‘qitishni rivojlantirishda quyidagi natijalarga erishish nazarda tutilmoqda:

• 
  konsepsiya uzluksiz ta’limning barcha bosqichlari malaka talablari (DTS)da belgilangan talablar uchun asos bo‘ladi;
  
• 
  konsepsiyada belgilangan maqsad va vazifalarni keng amaliyotga joriy etish o‘quvchi-talabalarning intellektual rivojlanishiga samarali ta’sir etadi;
  
• 
  ularda kreativ va tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirish, real hayot muloqotiga tayyorlash va XXI asr ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi;
  
• 
  chet tili fanini o‘qitish bosqichlari, o‘quv fani bo‘yicha ta’lim mazmuni va malaka- talablari me’yorlari aniqlashtiriladi;
  
• 
  ta’lim muassasalarida, zamonaviy va innovatsion texnologiyalardan foydalanib chet tilining imkoniyatlaridan to‘liq va to‘g‘ri foydalanishga erishiladi;
  
• 
  ta’lim muassasalarida chet tilini o‘rgatish va uni bilish darajasini baholash tizimi yo‘lga qo‘yiladi, barcha fan sohalariga oid ilmiy tadqiqotlarda chet tilining ilm-fan tili sifatidagi nufuzi yanada ortadi;
  
• 
  o‘qitish metodikasini takomillashtirish, ta’lim-tarbiya jarayoniga individuallash- tirish tamoyillarini bosqichma-bosqich tatbiq etish;
  
• 
  ta’lim oluvchilarda kuchli motivatsiyani shakllantirish;
  
• 
  darsliklar yaratishda xilma-xillikni ta’minlash;
  
• 
  tanqidiy fikrlash, axborotni mustaqil izlash va tahlil qilish ko‘nikmalari va boshqa malakalarni rivojlantirish;
  
• 
  darsliklar sifatini oshirish, xorijiy o‘quv qo‘llanmalarini qo‘shimcha yoki muqobil o‘quv materiallari sifatida qo‘llash amaliyotini yo‘lga qo‘yish;
  
• 
  xorijiy til fanlarini chuqur o‘rganishga mo‘ljallangan didaktik materiallar va multimedia mahsulotlarining yangi avlodlari tayyorlashga xizmat qiladi.
  
• 
  o‘rta maxsus ta’lim tizimida inson kamoloti va jamiyat taraqqiyotida chet til- larning ahamiyatini anglash, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar, kundalik hayotda chet tillar bo‘yicha bilim va ko‘nikmalarni muvaffaqiyatli qo‘llashga o‘rgatish;
  
• 
  o‘quvchi-talabalarda chet tillardagi tushunchalar, shakllar, usullar va terminlar haqidagi bilim, ko‘nikmalar egallanishini ta’minlash;
  
• 
  til o‘ganuvchilarning individual xususiyatlarini rivojlantirgan holda, mustaqil ta’lim olish ko‘nikmalarini shakllantirish;
  
• 
  til o‘rganuvchilarning asosiy til ko‘nikmalarini (tinglab tushunish, o‘qish, yozish va gapirish) rivojlantirish uchun sharoit yaratish, oliy ta’lim muassasalarining xorijiy tillar kafedralarini maktablarga biriktirish orqali oquvchilarning chet tillarni chuqur o‘rganishini tashkil etish;
  
• 
  oquvchi-talabalarni chet tillarga o‘qitish va ularning bilimlarini baholashning xalqaro tan olingan uslublarini joriy qilish, shu jumladan, ta’lim jarayonida masofaviy va boshqa zamonaviy ta’lim shakllarini keng qo‘llash hamda boshqa fanlarni xorijiy tillarda o‘qitish;
  
• 
  oquvchilarning kamida ikkita chet tilini mukammal o‘zlashtirishi orqali ularning dunyoqarashi kengayishi, salohiyati oshishi hamda mehnat bozorida raqobatbar- doshligi oshirilishini ta’minlash;
  
• 
  fanlar integratsiyasini inobatga olgan holda o‘quvchilarda, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni, kreativlikni shakllantirish hamda ongli ravishda kasb tanlashga yo‘naltirishdan iborat;
  
• 
  O‘zbekiston Respublikasida ta’limning uzluksizligi, uzviyligi, o‘quvchi shaxsi va qiziqishlari ustuvorligidan kelib chiqib, ularning yosh xususiyatlariga mos ravishda chet tillar orqali o‘quvchilarda kerakli kompetensiyalar shakllantiriladi.
  
• 
  kasb-hunar maktablarida umumta’lim va mutaxassislik fanlarining integ- ratsiyalashgan dasturlari asosida kadrlar tayyorlash uchun chet tili fanini tegishli kasb xususiyatlarini inobatga olgan holda kasbga yo‘naltirib o‘qitishning metodik tavsiyalari ishlab chiqiladi;
  
• 
  metodik tavsiyalar barcha kasb-hunar maktablariga yetkaziladi va ta’lim jarayonida foydalanilishi ta’minlanadi;
  
• 
  chet tili fani o‘qituvchilari uchun kasb-hunar maktablarida chet tili fanini kasbga yo‘naltirib o‘qitish bo‘yicha seminarlar tashkil qilinadi;
  
• 
  kasb-hunar maktablarida oqitiladigan umumta’lim fanlari ro‘yxati va soatlar hajmi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan Xalq ta’limi vazirligi bilan birgalikda har yili ko‘rib chiqiladi;
  
• 
  kasb-hunar maktablari o‘quvchilarini umumta’lim fanlari bo‘yicha darsliklar bilan ta’minlash umumta’lim maktablarining 10-11 sinflariga mo‘ljallangan darslik- lardan ijara tizimi asosida foydalanish orqali hal etiladi;
  
• 
  filologik yo‘nalishda bo‘lmagan akademik litseylarda chet tilini o‘rganish umumiy o‘rta ta’limning 10-11 sinflari dasturlari va akademik litsey xususiyatiga bo‘g‘liq ravishda amalga oshiriladi;
  
• 
  xorijiy tillar chuqurlashtirib o‘qitiladigan akademik litseylarda soatlar hajmi ko‘proq bo‘ladi, bir emas ikki va undan ortiq chet tillari o‘qitiladi, til o‘rganish nafaqat mahalliy, balki rivojlangan xorijiy davlatlar dasturlari asosida ham yangi metodikalar orqali joriy etiladi;
  
• 
  Oliy ta’lim tashkilotlarida chet tillarini o‘qitish va o‘rganish ikki yo‘nalishda ya’ni filologik va nofilologik yo‘nalishda bo‘ladi va ular uchun o‘quv dasturlari alohida- alohida tayyorlanadi. Chet tili bo‘yicha ta’lim mazmuni Oliy ta’limning fanlar bo‘yicha o‘quv dasturlariga kiritilgan mavzulardan iborat bo‘ladi. O‘quv materiali ta’limning barcha turlarida uzviylik, uzluksizlik va davriylikni ta’minlaydi;
  
• 
  par bir ta’lim bosqichida mazkur hujjat mazmunidan kelib chiqqan holda o‘quv dasturlari va darsliklar ishlab chiqishda minimum sifatida foydalaniladi.
  

9. 
   YAKUNIY QISM
   

O‘zbekistonda inson kapitalini rivojlantirish, oliy va professional ta’limning sifatini oshirish, yoshlarni mehnat bozorining talablari yuqori bo‘lgan kasblariga o‘qitish hamda malakali kadrlarni tayyorlash sifatini oshirish vazifalari oldimizda turibdi.
Muammo shundaki bugungi bitiruvchilar ish beruvchilar talablariga to‘liq javob bera olmayapti, yoki aksincha, Oliy ta’lim tizimida o‘qitilayotgan barcha fanlar ham ish jarayonida kerak bo‘lmayapti. Ushbu ikkita muammoning yechimi ish beruvchilar va kadr tayyorlovchilar o‘rtasidagi qayta aloqaning, integratsiyaning to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilmaganligida kuzatiladi.
Bunga yechim sifatida Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 15-maydagi “O‘zbekiston Respublikasida kasbiy malakalar, bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirish milliy tizimi faoliyatini tashkil etish choralari to‘g‘risida” 287-son qarori bilan yurtimizda ilk bor 8 bosqichli “O‘zbekiston Respublikasining Milliy malakalar ramkasi” tasdiqlandi. Ushbu Professional ta’lim dasturlari YUNESKO tashkiloti tomonidan qabul qilingan Ta’limning xalqaro standart tasniflagichi (MSKO) darajalari bilan uyg‘unlashgan. Mazkur hujjat bilan 8 ta malaka darajasiga mos ravishda “Bilimlar”, “Mahorat va ko‘nikma”, “Kompetensiyalar”, “Malakaning mos darajasiga erishish yo‘llari” belgilandi.
Milliy malakalar ramkasi yurtimizda mehnat bozori talablari va ta’lim tizimini yagona ramkaga solishga, jumladan, chet tillarini o‘rganish va o‘rgatishni ham sifat jahatdan yuqori bosqichga ko‘tarishga xizmat qiladi. O‘quv dasturlarining mazmuni ushbu malakalar ramkasi bilan singishib, bog‘lanib ketishi lozim. O‘quvchi, talabalarni hayotga tayyorlovchi kompetensiyalari ham malakalar ramkasidagi me’yorlarga bog‘lanadi.
Bunday tajriba ya’ni ta’lim tizimining barcha bosqichlari uchun o‘quv dasturlarining bir majmua tarkibiga kiritilishi va ularni umumlashtiruvchi yagona konsepsiya orqali mustahkamlanishi O‘zbekiston Respublikada birinchi marta amalga oshirildi, loyiha xatolardan xoli bo‘lmasligi mumkin.

Foydalaniladigan adabiyotlar:

1. 
   0‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. - T.: «0‘zbekiston», 2020-y.
   
2. 
   0‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni 2020-yil, 23-sentabr, 0‘RQ-637-son.
   
3. 
   0‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi.
   
4. 
   Mirziyoyev Sh.M., Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. Mamlakatimizni 2016-yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017-yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dastuming eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruza, 2017- yil 14 yanvar// Sh.M. Mirziyoyev. - Toshkent: 0‘zbekiston, 2017- 104 b.
   
5. 
   0‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning 2020-yil 29- dekabrdagi Oliy Majlisga Murojaatnomasi. (2020-yil 29-dekabr).
   
6. 
   0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “0‘zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta’lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2020-yil 6-noyabrdagi PF-6108-son Farmoni.'
   
7. 
   0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ta’lim-tarbiya tizimini yanada takomillashtirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2020-yil 6-noyabrdagi PQ-4884-son qarori.
   
8. 
   0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xalq ta’limi sohasidagi ilmiy- tadqiqot faoliyatini qo‘llab-quvvatlash hamda uzluksiz kasbiy rivojlantirish tizimini joriy qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2021-yil 25-yanvardagi PQ-4963-son qarori.
   
9. 
   0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “0‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” 2019-yil 29-apreldagi PF-5712-son Farmoni.
   

10.0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Zamonaviy maktab”lami tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2019-yil 27-noyabrdagi PQ-4537-son qarori.

11. 
    0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2019-yil 6-sentabrdagi PF-5812-son Farmoni.
    
12. 
    0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Maktabgacha hamda umumta’lim muassasalari faoliyatini tekshirish ishlarini tartibga solish chora- tadbirlari to‘g‘risida” 2019-yil 25-apreldagi 352-son qarori.
    
13. 
    0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “0‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirishning Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida” 2017-yil 7-fevraldagi PF-4947-son Farmoni.
    

14.0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Umumiy o‘rta ta’lim to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash to‘g‘risida” 2017-yil 15-martdagi 140-son qarori.
15.0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Ta’lim muassasalarida uni bitirib, yuksak yutuqlarga erishgan nomdor shaxslarning homiylik xayriya mablag‘lari hisobiga shakllantiriladigan bitiruvchilar jamg‘armasini tashkil etish to‘g‘risida” 2019-yil 17-apreldagi 321-son qarori.

16. 
    0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “0‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” 2019-yil 29-apreldagi PF-5712-son Farmoni.
    
17. 
    0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Yoshlarni ma’naviy-axloqiy va jismoniy barkamol etib tarbiyalash, ularga ta’lim-tarbiya berish tizimini si fat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2018-yil 14-avgustdagi PQ-3907-son qarori.
    

18.0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xalq ta’limi tizimiga boshqaruvning yangi tamoyillarini joriy yetish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2018- yil 5-sentabrdagi PQ-3931-son qarori.
19.0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Maktabgacha, umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, kasb-hunar va maktabdan tashqari davlat ta’lim muassasalari pedagog kadrlarini attestatsiyadan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida” 2016- yil 7-apreldagi 107-son qarori.

20. 
    0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “0‘quv asbob- uskunalari va anjomlarining xavfsizligi to‘g‘risidagi umumiy texnik reglamentni tasdiqlash haqida” 2017-yil 2-iyundagi 345-son qarori.
    
21. 
    Djaylavov A. Ta’lim sohasida interaktiv davlat xizmatlaridan foydalanish texnologiyalari (malaka oshirish kurslari tinglovchilari uchun uslubiy qo‘llanma) - A.Avloniy nomidagi XTXQTMOMI, 2016-y.
    
22. 
    Ishmuhamedov R.J, Yuldashev M.A, “Ta’lim va tarbiyada innovatsion pedagogik texnologiyalar” “Nihol” nashriyoti. - T.2013-y.
    
23. 
    Paxrutdinov Sh. Global axborot jamiyati va mediata’lim. -T.: 2015;
    
24. 
    Rustamova N. Mediata’lim va mediamadaniyat: nazariya va amaliyot. - T. “Muxarrir” 2015;
    
25. 
    Saidov U. Nutq madaniyati va notiqlik san’ati. -T.: “Akademiya”, 2007.
    
26. 
    Tolipova J.O. Pedagogik texnologiyalar-do‘stona muhit yaratish omili. -T. YuNISEF, 2005-y.
    
27. 
    http://www.wikipedia.org
    
28. 
    http://lex.uz
    
29. 
    http://www.oecd.org
    
30. 
    http://www.gov.uz
    
31. 
    http: //www.uzedu.uz
    
32. 
    http: //www.lex.uz
    
33. 
    http: //www.bimm.uz
    
34. 
    http: //www.ziyonet.uz
    
35. 
    http: //www.avloniy.uz