Tiykarg’i tu’sinikler

Tabiyiy tan’law joli menen tu’rlerdin’ kelip shig’iwi haqqindag’i teoriyasi 1859 jili jariqliqqa shiqqan. "Tu’rlerdin’ kelip shig’iw" degen shig’armasinin’ XII-XIII babi o'simlik ha’m haywanlardin’ geografik tarqaliwina bag'ishlang’an. Ch.Darvin tirishiliktin’ arallarda kelip shig’iwi haqqindag’i ma’seleni uyrenedi (Xuan-Fernandes, Folklend ha’m Galapagos).

Darvin dawirinen keyin analitik izleniwler - fiziologik, anatomik, morfologik islenbeler (laboratoriya menen baylanisli) alip barildi. Sonin’ menen bir qatarda tabiyiy sharayit penen baylanisli pa’nler ham alding’ig’a qarag’anda joqari tezlik penen rawajlana basladi. Ekologiyaliq geografiyaliq botanika boyinsha A.Grizebax (1872) o'zinin’ “Jer sharinin’ o'simlik qatlami" atli shig’armasin jazdi.

• 5. Bul dawirde ekologiyaliq ha’m tariyxiy botanik geografiyanin’ ha’m zoogeografiyanin’ bunnan keyingi rawajlaniwi dawam etti. Ko'plep mag'liwmatlar jiynaldi, o'simlik ha’m haywanlar haqqinda har tu’rli kitaplar jaza basladi. Moskva universitetinin’ geografiya fakultetinde 1920 jillari S.G.Grigorev biogeografiya kursi boyinsha lektsiya oqidi. Zoogeografiya ulkesinen ulken islerden V.G.Geptnernin’ "Uliwma zoogeografiya" (1936), N.A.Bobrinskiy, A.L.Zenkevich, Ya.O.Birshteyntin’ "Haywanlar geografiyasi" (1946) misal boladi.
• Orta Aziyada 1930-40 jillarda ekologo-geografik mekteplerdin’ tiykarshilari D.I.Kashkarov ha’m Korovinnin’ basshilig’inda du’ziliwi bul regionda ekologo-geografik izlenisler tez pa’t penen rawajlaniwxzina tiykar saldi. 70 jillarda olardin’ shagirdleri L.N.Babushkin ha’mde T.Zaxidovtin’ ekologo-geografik uyreniwleri Orta Aziyada sho'l zonalarin rayonlastiriwda ulken ahamiyetge iye boldi. E.P.Korovinnin’ paleobotanik uyreniwleri O'zbekistanda ulken jetiskenliklerge erisiwdin’ onin’ "O'zbekistannin’ o'simlikler qatlami" atli kitabi boldi. D.N.Kashkarov pa’nde birinshilerden bolip parodali haywanlardi rayonlastiriwdi ekologo-geografik tiykarinda ju’rgiziwdi qoydi.

• DIQQATLARINGIZ UCHUN RAXMAT