Tizim tushunchasi. Tizimning tarkibi va tuzilishi. Tizimlarning tasnifi. Murakkab tizimlarning xususiyatlari. Tizimli yondashuv va tizimni tahlil qilish

Tarkib – tizim elementlarining ro'yxati.
Struktura - bu tizim elementlari orasidagi bog'lanishlar to'plamidir; uning holati o'zgarganda, xatti-harakatlarning turli shakllari amalga oshirilganda, operatsiyalar bajarilganda va h.k. tizimda o'zgarishsiz qoladigan xususiyatidir.
Tizimni tashkil etuvchi barcha quyi tizimlar va elementlar o'zaro joylashgan va bir-birlari bilan o'zaro bog'liq bo'lganligi sababli, biz nafaqat tizimning tarkibi, balki uning tuzilishi haqida ham gapirish mumkin.
Odatda har qanday tizimning tuzilishini
graf yordamida ko'rsatish mumkin
Graf – bu obyektlar (uchlar) va ular o’rtasidagi bog’lanishlar (yoy yoki qirralar) jamlanmasidir.
Uchlar doirachlar yoki kvadratchalar ko’rinishida, yoylar esa – chiziqlar (ba’zan strelka) ko’rinishida belgilanadi
2. Tizimlarning tasnifi. Murakkab tizimlarning xususiyatlari.
Tashqi muhitning tizimga ta’sirining darajasi va amaliy ahamiyatiga, ya’ni tizimning o’zini tutishiga, ishlash jarayoniga ko’ra tizimlar quyidagilarga bo'linadi:
ochiq – tizimdagi ichki jarayonlar ko'p jihatdan tashqi muhit ta'sirida tomonidan belgilanadigan va o'zlari unga jiddiy ta'sir qiladigan sistemalar.
yopiq – ishlash jarayonida faqat tizimning o'zida hosil bo'lgan ma'lumotlardan foydalanadigan tizimlar.
Tizimlar makon va vaqt ichida ishlaydi. Tizimning ishlash jarayoni bu tizim holatining o'zgarishi, uning bir holatdan ikkinchi holatga o'tishidir.
Shunga ko’ra tizimlar quyidagilarga bo’linadi: