Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

“Globallashuv 
– bu yagona jahon bozorida ma‘lum darajadagi 
2
T.V. Derkach. Osnovnie napravleniya globalizatsii mirovoy ekonomiki. Naukoviy vіsnik mіjnarodnogo 
gumanіtarnogo unіversitetu.
№ 6–2013
.
S–103
.
3
Ye.Yanuchek. Globalizatsiya mirovoy ekonomiki:ob‘ektivnie tendentsii i sub‘ektivnie faktori. Jurnal 
mejdunarodnogo prava i mejdunarodnix otnosheniy No 3 — 20. 
4
Kolodko, G. Globalizatsiya i ekonomicheskiy rost / G. Kolodko // Tam je. S. 140—148. 

---

14 
cheklovlarda faoliyat ko‗rsatayotgan tovar, kapital hamda mehnat bozorlari
liberalizatsiyalashuv va integratsiyalashuvining tarixiy jarayonidir‖.
Boshqa olimlar esa globallashuvni XX asrdagi iqtisodiy internatsionallashuv 
rivojlanishi natijasida nafaqat alohida mamlaktlar, balki regionlar iqtisodiyoti ham 
o‗zaro bog‗liqligi kuchayganligi bilan bog‗lashgan. M.Intrilligeytorning fikricha, 
―globallashuv xalqaro iqtisodiyotda chegaralarni mavjud emasligi va integratsiyani 
ochiqligi tendensiyasida jahon savdo va barcha turdagi almashinuvlarni sezilarli 
kengayshidir‖
5
.
 Jahon iqtisodiyotining globallashuvi
–xalqaro hamjamiyatning o‗zaro aloqa 
va bog‗liqlikni chuqurlashuvini anglatuvchi, umumjahon global tizimning 
shakllanishi, amal qilishi va rivojlanishidir. Ya‘ni globallashuv (lotincha globus – 
shar,fr global – umumiy, yalpi)–yagona jahon iqtisodiyotini shakllantirishga 
yo‗naltirilgan jarayondir. 
Xo„jalik faoliyatini internatsionallashuvi
–bu jahon xo‗jaligi ishtirokchisi 
bo‗lgan mamlakatlar milliy iqtisodiyotiga xalqaro iqtisodiy aloqalar ta‘siri, alohida 
mamlaktlar iqtisodiyotining o‗zaro aloqadorligi va o‗zaro bog‗liqligini kuchayishi.
Xalqaro iqtisodiy integratsiya–
milliy iqtisodiyotlarni yaqinlashishi va o‗zaro 
moslashishi, ularni xalqaro masshtabda yagona ishlab chiqarish jarayoniga 
qo‗shilishi. 
Globallashuv 
– bu liberalizatsiyalashgan xalqaro almashinuv asosida xo‗jalik 
xayotini 
integratsiyalashuv 
jarayonlarining 
kuchayishi,milliy 
rivojlangan 
iqtisodiyotning ochiqligi va o‗zaro bog‗liqligini yuqori darajadagi yangi 
bosqichidir.
 
Iqtisodiy integratsiya quyidagilarda namoyon bo‗ladi, jumladan: 

turli mamlakatlar milliy xo‗jaliklari o‗rtasidagi hamkorlik va uni to‗liq yoki 
qisman unifikatsiyalanishi; 

ushbu 
mamlakatlar 
o‗rtasida 
tovar,xizmat,kapital,ishchi 
kuchlarini 
harakatidagi to‗siqlarni likvidatsiya qilinishi; 

yagona bozor tashkil etish maqsadida har bir alohidagi mamlakat bozorlarini 
yaqinlashishi; 

har bir milliy iqtisodiyotda xorijiy xamkorlarga nisbatan diskriminatsiyani 
turli formalarini mavjud bo‗lmasligi va boshqalar.