Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
tamoyillari sifatida maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining innovatsion 
tayyorgarligi mazmuni, metodikasi va jarayonini belgilaydigan umumiy qoidalarni 
tushunish maqsadga muvofiq.
Tegishli yondashuvlarni umumlashtirish maktabgacha ta’lim tashkilotlari 
rahbarlarining innovatsion kompetentligini shakllantirish va rivojlantirishning 
quyidagi tamoyillarini aniqlashtirish imkonini berdi: 
- qulaylik tamoyili; 
- tizimlilik tamoyili;
- ilmiylik va innovatsionlik tamoyili;
- raqobatbardoshlik tamoyili; 
- rivojlantirish tamoyili. 
Rahbarlarning innovatsion faoliyatni, shuningdek, o‘z-o‘zini rivojlantirishni 
tashkil qilish ko‘nikma va malakalarini rivojlantirish tamoyillari ilmiy bilimlar tizimi, 
amaliy malaka va ko‘nikmalar, faoliyat usullari, tafakkuri, shaxsiy-psixologik 
xususiyatlarini shakllantiradigan tegishli tamoyillarni o‘z ichiga oladi
9
. 
Masalan, qulaylik tamoyili, bir tomondan, har bir maktabgacha ta’lim tashkiloti 
rahbariga innovatsion kompetentlikni shakllantirish va rivojlantirish jarayonida ijodiy 
salohiyat, tegishli qobiliyat va ehtiyojlarni amalga oshirish uchun teng imkoniyatlarni 
nazarda tutadi, ikkinchi tomondan esa, innovatsion kompetentlikni rivojlantirishning 
shaxsiy 
yo‘llarini 
hisobga 
olgan 
holda 
tayyorgarlik 
mazmunining 
moslashuvchanligida o‘z ifodasini topadi. Bundan tashqari, mazkur tamoyil quyidagi 
asosiy talablar asosida joriy etiladi: 
- jarayonning barcha ishtirokchilari maqsad, vazifa, tamoyillar, mazmun, tashkil 
qilinishi va texnologiyalarni tushunishi; 
- vazifalarni belgilash va ularga erishish; 
- turli pedagogik vaziyatlarni hal qilish va amalga oshirishga jalb qilish; 
- tayyorgarlik 
mazmuni 
mantiqiyligi 
va 
izchilligi, 
shuningdek, 
tizimlashtirilganiga amal qilish; 
- amaliyotdan maktabgacha ta’limdagi pedagogik vaziyatlarni modellashtirish 
metodlarini qo‘llash; 
- tayyorgarlik vazifalarini majmuaviy belgilash; 
- vazifalarni aniqlashtirishda maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining 
shaxsiy-psixologik xususiyatlarini hisobga olish; 
- asosiy mezonlarni aniqlashtirish, fanlararo muvofiqlashtirish va eng maqbul 
yo‘lni belgilash asosida tayyorgarlik mazmunini takomillashtirish; 
- tayyorgarlik texnologiyalarini ularning samaradorligiga muvofiq tanlash; 
- erishilgan tayyorgarlik natijalari va maqbullashtirilgan mezonlar bo‘yicha 
faoliyat ko‘rsatkichlarini tahlil qilish
10
. 
9
Вайндорф-Сысоева М.Е. Принципы и правила обучения // Хрестоматия: Сборник научных и методических материалов / 
ред. Л.П. Крившенко. – М.: МГОУ, 2006. - С. 99-102. 
10
Алебастрова А.А. Справочник заведующего ДОУ. – М.: ВАКО, 2011. – 208 с. // Черниченко В.И. Дидактика высшей 
школы. История и современные проблемы. – М.: Вузовская книга, 2007. - 136 с. 

---

38