Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi dori turlari texnologiyasini rivojlantirish istiqbollari

Dorilarning faolligi ular qaysi dori shaklida berilganiga bog‘liq bo‘ladi.

Bolalarga dorilar xar xil yo‘llar bilan yuborilishi mumkin: peroral, parenteral, rektal, ingalyasion. Ulardan asosiy yo‘l – peroral chunki bu yo‘l bola uchun tabiiy va qo‘lay hisoblanadi. Shuning uchun bolalarga yaratiladigan dorilarni asosiy qismi peroral dori turlaridan tashkil topgan. Lekin bu yo‘lning kamchiliklari ham bor; dorilarni ichak-oshqozon sistemasida parchalanishi, noxush organoleptik dorilarni berishda qator muammolarnimavjudligi.

Parenteral yo‘l bilan dorilarni bolalarga yuborish terapevtik ta’sirni tez namoyon bo‘lishi, dori moddalarni parchalanmasligi, ularni ekstremal xolatlarda qo‘llash mumkunligi bilan ajralib turadi.Lekin qator kamchiliklari xam mavjud: infeksiya tushish va mushak-nervlarni jaroxatlanishi mumkinligi,yuborilganda og‘rik paydo bo‘lishi. Shuning uchun bu yo‘l bolalar amaliyotida o‘tkir zaruriyat bo‘lgandagina qo‘lanish lozim.

Yuqoridagilarni hisobga ogan xolda xozirgi paytda dorilarni rektal yo‘li bilan yuborishga katta e’tibor berladi. Bolalarga rektal yo‘li bilan dorilarni qo‘llash ularni tez so‘rilishiga, fermentlar ta’sirida yo‘qolmasligi, ichak-oshqozon sistemasiga dorilarni maxalliy salbiy reaksiyalari yo‘kligi, dorilarni noxush organoleptik xususiyatlari bilinmasligi, og‘riqsizlik bilan ajralib turadi.

Ingalyasion yo‘l bilan dorilarni tanaga kiritish xam qator afzalliklarga ega: tez so‘rilishi, fermentlarni ta’sirini yo‘qligi. Lekin propellentlarni maxaliy ta’siri namoyon bo‘lishi mumkin.

Yuqoridagilarni hisobga olib, xozirgi paytda, bolalarga mo‘ljallangan dori turlarini rivojlanishi asosan ikkita yo‘l bilan - peroral va rektal dori turlarini yaratishga bog‘liq.

Xozirda bolalar uchun mo‘ljallangan dori shakli bu murakkab terapevtik sistema bo‘lib, uning komponentlari DM ni so‘rilish tezligini. Darajasini, yo‘naltirilganligini belgilaydi.